Baarland, 'Monument voor Geallieerde Militairen'
Geschiedenis
Het 'Monument voor Geallieerde Militairen' in Baarland (gemeente Borsele) is opgericht ter nagedachtenis aan de militairen die bij de bevrijding van dit kerkdorp in de 'zak van Zuid-Beveland' op 2 oktober 1944 zijn gesneuveld.
Om de haven van Antwerpen optimaal te kunnen gebruiken, was een vrije doorvaart van de Westerschelde essentieel voor de geallieerden. Maar Zuid-Beveland en Walcheren waren nog steeds bezet, waardoor de bezetter alle bewegingen op de Westerschelde controleerde. De planningsstaf van het hoofdkwartier van Cresars First Canadian Army (Simons en admiraal Ramsay) beschouwde Walcheren als de grootste hindernis bij het openen van de Schelde. De Zeeuwse kust was een sterk uitgebouwd onderdeel van de Atlantikwall. Deze diende de westkust van het Duitse Rijk te vrijwaren van geallieerde invasies. De kracht van deze verdedigingsmuur maakte een aanval vanuit zee bijna onmogelijk. De enige verbinding over het land was de Sloedam, een lange toegangsweg vanaf Zuid-Beveland. Omdat deze dam erg belangrijk was, waren door de bezetter aan beide uiteinden sterke verdedigingen opgeworpen.
Om de bezetter tot overgave te dwingen, werd door de geallieerden besloten Walcheren door middel van luchtaanvallen onder water te zetten, gevolgd door een amfibieaanval. De aanval verliep via drie lijnen: landing in Vlissingen (vanuit Breskens), landing bij Westkapelle (vanuit Oostende) en een aanval op de Sloedam vanuit Zuid-Beveland. De tegenstand die de geallieerden ondervonden op Walcheren, behoorde tot de zwaarste die zij ontmoetten bij landingen op de Europese kust.
Toen uiteindelijk op 9 november 1944 heel Walcheren was bevrijd, konden de geallieerden de balans opmaken. De verliezen bedroegen 27.633 man (voornamelijk Canadezen en Britten), terwijl er 10.000 krijgsgevangenen werden gemaakt. Na de grote strijd om Walcheren en Zuid-Beveland werd de Nederlandse Prinses Irene Brigade op 14 november 1944 naar Zeeland verplaatst. Toen de brigade op Walcheren aankwam, trof ze een ontredderde bevolking aan. Het eiland stond voor het grootste gedeelte onder water en vele dorpen waren verwoest.
Info
Vorm en materiaal
Het 'Monument voor Geallieerde Militairen' in Baarland (gemeente Borsele) is een gedenksteen van witte natuursteen.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
'TER NAGEDACHTENIS AAN
DE GEVALLENEN
GEALLIEERDE MILITAIREN
VOOR DE BEVRIJDING VAN
BAARLAND OP 26 OCT. 1944'.
Overige info
Locatie
Het monument is geplaatst aan de Zeedijk tegenover camping 'Scheldeoord' te Baarland (gemeente Borsele).
Bronnen
- 'Straatbeeld' Walcheren van Nico Oud (1993);
- Van obelisk tot oorlogsgraf - Kleine monumenten en ornamenten in Zeeland, deel 2 van Jan J.B. Kuipers en Peter Sijnke (Provincie Zeeland, oktober 2002). ISBN: 90-71565-70-x;
- De heer Theo Snijders.