Gorredijk, 'Joods monument'

Geschiedenis

---

Het 'Joods monument' in Gorredijk (gemeente Opsterland) is opgericht ter nagedachtenis aan de joodse dorpelingen die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn gedeporteerd en omgebracht.

Tijdens de bezetting woonden in Gorredijk nog zestien joodse inwoners. De geschiedenis van de Gorredijkster joden staat uitgebreid beschreven in het gedenkboek De Vlecke Gorredyck. Deze publicatie is uitgegeven ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van dit dorp.

Oprichting
Aanleiding voor oprichting was een discussie in de gemeenteraad over de mogelijkheid om de herinnering aan de joodse ingezetenen van Gorredijk die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen, levend te houden.

Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 1956 door opperrabbijn dr. E. Berlinger uit Amsterdam.

Info

---

Vorm en materiaal
Het 'Joods monument' in Gorredijk (gemeente Opsterland) is een gedenksteen van Franse kalksteen. Op de steen is een geboetseerde hand aangebracht, die een Davidster wegrukt. De gedenksteen is 1 meter 41 hoog en 72 centimeter breed.

Tekst
De tekst op het monument is van de Friese dichter Freark Dam en luidt:

'1940 1945
MEI'T WY DY NEA FORJITTE
O ISTAËL
DYN GLÂNS, DYN DELGONG
EN DYN WREED FORDJER
SJOCHT AS IN MOANJEND
TSJÛG'NIS OP Ù DEL
DYN IVICH, GODLIK TEKEN:
DAVIDS STJER.'

De vertaling van het gedicht luidt:

'OPDAT WIJ U NOOIT VERGETEN
O ISRAËL
UW GLANS, UW NEERGANG
EN UW WREDE VERNIETIGING
ZIET ALS EEN VERMANEND
GETUIGENIS OP ONS NEER
UW EEUWIG, GODDELIJK TEKEN:
DAVIDS STER.'

Symboliek
De hand die de Davidster wegrukt, symboliseert de deportatie van de joodse inwoners van Gorredijk.

Overige info

---

Locatie
De gedenksteen is bevestigd op de gevel van het pand op de hoek Hoofdstraat/Kerkewel in Gorredijk (gemeente Opsterland).

Bronnen

• Gemeente Opsterland;
• Verzetsmuseum Friesland;
• Tekens aan de weg - Tekens aan de wand, C. Reitsma (Leeuwarden, 1980). ISBN 9033020009.