Kerkrade, 'Lancaster-monument'

Geschiedenis

Het 'Lancaster-monument' in Kerkrade is opgericht ter nagedachtenis aan de zeven bemanningsleden van de Australische bommenwerper die op 29 december 1943 in de kloostertuinen van de Broeders Franciscanen is neergestort.

De namen van de zeven bemanningsleden luiden:
Flight sergeant Maxwell Hope Squires, pilot officer Ambrose Edward Blight, pilot officer Stanley James Ireland, sergeant Cyril Seddon, sergeant Reginald James Poulter, sergeant William Albert Henry Squire en flight sergeant Frank John Seery (enige overlevende).

Op woensdag 29 december stond een aanval op Berlijn op het programma. De stad werd ook wel de 'Big City' genoemd. Bij deze aanval werden 712 bommenwerpers ingezet. Één van die bommen-werpers is de Lancaster III JB 607, AR-N, bijgenaamd “LEADER” van het 460 Squadron van de Royal Australian Air Force gelegerd op Binbrook Airfield in het oosten van Engeland.

Rond 17:30 stijgt de bommenwerper op en vliegt via Hannover en Bremen naar Berlijn. Op de terugweg wordt het vliegtuig onderschept door een Duitse nachtjager. De precieze locatie van de onderschepping is onbekend. Tijdens de aanval sneuvelen Ambrose, Max, Reg en Cyril. Frank Seery kan net op tijd, met een parachute, uit het vliegtuig springen. De andere twee nog levende inzittenden, Stan en Billy overlijden als het vliegtuig explodeert. Volgens ooggetuigen vliegt het vliegtuig als een vuurbal over Kerkrade. Het vliegtuig stortte neer in de kloostertuinen van de Broeders Franciscanen in het buurtschap Bleijerheide (Kerkrade). Bij de crash vielen er geen slachtoffers op de grond. De gesneuvelde militairen zijn door de broeders en Duitse militairen eerst, samen in één kist, begraven op of naast het kerkhof van de Broeders Franciscanen. Na de oorlog zijn de stoffelijke resten herbegraven op de Reichswald Cemetery in Kleve (Duitsland).

Frank Seery zocht na zijn sprong uit het vliegtuig onderdak en klopte bij een huis aan. De familie verleende hem onderdak, maar zeer waarschijnlijk is hij daar verraden. Na een half uur stonden Duitse militairen voor de deur en hebben Frank Seery opgepakt. De rest van de oorlog zat hij gevangen in Stalag IVD, bij Torgau (Duitsland). Na de oorlog is hij teruggekeerd naar Australië.

Frank Seery liet elk jaar op 29 december een mis opdragen in de St. Mary’s Cathedral in Sydney. Hij overleed in 2004, maar vanaf 2010 zal de mis wederom worden opgedragen voor de bemanning van Lancaster III JB 607, AR-N, Leader.

Oprichting
In 1998 kwam er een onbekende naar het kerkhof van de Broeders Franciscanen. Hij liet er een briefje en een kruis van klaprozen achter. De broeders hebben daarna op het kerkhof een muurtje gemetseld met daarop een foto van het kruis en een briefje. Ook was er een kleine toelichting. Dit monument is echter na verloop van tijd in verval geraakt. Dit kwam onder meer doordat de broeders het terrein hebben verlaten.

De oprichting van het huidige monument was een initiatief van Peter Heckmanns. Hij had vanaf zijn jeugd verhalen gehoord over het vliegtuig dat in de kloostertuin van de Broeders Franciscanen in het buurtschap Bleijerheide (Kerkrade) was neergestort. In 2003 verscheen er een berichtje in het Limburgs Dagblad. In dat krantenartikel werd beweerd dat de laatste rustplaats van de bemanning onbekend was. Peter Heckmanns ging op onderzoek uit en vond de plaats waar de overleden bemanningsleden begraven waren.

Via een Australische webmaster, Peter Dunn, kwam hij in contact met de neef van het omgekomen bemanningslid Ambrose Edward Blight, Peter Blight. Ook hij wilde graag de plaats bezoeken waar zijn oom was omgekomen. In 2004 vond dit bezoek plaats. Na dit bezoek werd het voor Peter Heckmanns duidelijk dat de gesneuvelde militairen op een waardige manier herdacht moesten worden, maar de uitvoering liet nog even op zich wachten.

In juni 2010 kwam hij via de webmaster Peter Dunn ook in contact met Steve Ireland, de neef van piloot Stanley James Ireland. Steve Ireland wilde in september 2010 een bezoek brengen aan de plek waar zijn oom in 1943 was omgekomen. Peter Heckmanns greep deze kans aan om een monument op te richten en deze te laten onthullen door Steve Ireland en zijn gezin.

Met behulp van de gemeente Kerkrade, buurtgenoten, Oranjevereniging Kerkrade, scouting Kerkrade, scouting Sint Willibrord, basisschool Blijerheide, buurtvereniging Bouwer-wei, parkstad Entertainment, vele lokale middenstanders en privé personen werd het project tot een goed einde gebracht. Peter Heckmanns wist een maand voor de onthulling ook nog contact te leggen met de familie van Cyril Seddon en zijn nichtje, Linda Robinson wilde ook naar de onthulling komen.

Onthulling
Op 25 september 2010 is het monument onthuld. Dit gebeurde in bijzijn van Steve, Christine en Rebecca Ireland en Linda en Jean Robinson (Seddon), de burgemeester van Kerkrade en 200 belangstellenden. Na de onthulling volgde een ontvangst op het gemeentehuis van Kerkrade. De daarop volgende dag volgde een bezoek aan de Reichswald Cemetery in Kleve, waar de zes gesneuvelde bemanningsleden hun laatste rustplaats vonden

Info

Vorm en materiaal
Het 'Lancaster-monument' in Kerkrade is een rechtopstaande natuursteen met daarop een plaquette van zwart marmer en van RVS aangebracht. De tekst is met een laser aangebracht.

Tekst
Op de plaquette is een tekening van een AVRO Lancaster JB 607 bommenwerper aangebracht met daaronder de volgende tekst:

"TER NAGEDACHTENIS AAN DE BEMANNING VAN

LANCASTER III BOMBER JB 607, AR-N, "LEADER"
460 SQUADRON ROYAL AUSTRALIAN AIR FORCE

PILOT OFFICER STANLEY JAMES IRELAND
RAAF – AGE 30 – PILOT – KILLED IN ACTION

PILOT OFFICER AMBROSE EDWARD BLIGHT
RAAF – AGE 29 – NAVIGATOR – KILLED IN ACTION

FLIGHT SERGEANT FRANK JOHN SEERY
RAAF – AGE 22 – BOMB AIMER – PRISONER OF WAR

FLIGHT SERGEANT MAXWELL HOPE SQUIRES
RAAF – AGE 20 – GUNNER – KILLED IN ACTION

SERGEANT WILLIAM ALBERT HENRY SQUIRE
RAF VOLUNTEER RES. – AGE 19 – FLIGHT ENGINEER – KILLED IN ACTION

SERGEANT CYRIL SEDDON
RAF VOLUNTEER RES. – AGE 22 – WIRELESS OPERATOR / AIR GUNNER – KILLED IN ACTION

SERGEANT REGINALD JAMES POULTER
RAF VOLUNTEER RES. – AGE 21 – AIR GUNNER – KILLED IN ACTION

TIJDENS DE TWEEDE WERELDOORLOG, OP 29 DECEMBER 1943, WERD DE AVRO LANCASTER JB 607, AR-N, "LEADER", VAN HET 460e SQUADRON VAN DE KONINKLIJKE AUSTRALISCHE LUCHTMACHT, NEERGESCHOTEN NA EEN BOMBARDEMENT OP BERLIJN. OM 22.35 UUR CRASHTE HET VLIEGTUIG HIER IN DE KLOOSTERTUINEN VAN DE BROEDERS FRANCISCANEN TE BLEIJERHEIDE (KERKRADE). ZES BEMANNINGSLEDEN KWAMEN OM HET LEVEN. ZIJ VONDEN HUN LAATSTE RUSTPLAATS OP REICHSWALD CEMETERY IN KLEVE (DUITSLAND). SLECHTS ÉÉN BEMANNINGSLID (FRANK SEERY) WIST UIT HET VLIEGTUIG TE ONTSNAPPEN. DE VOLGENDE OCHTEND WERD HIJ DOOR DE DUITSERS GEVANGEN GENOMEN. FRANK SEERY OVERLEED OP 8 NOVEMBER 2004 THUIS IN AUSTRALIË.

MOGE HUN OFFER VOOR ONZE VRIJHEID NOOIT WORDEN VERGETEN."

De tekst staat ook in een Engelse vertaling op de plaquette.

Overige info

Locatie
Het 'Lancaster-monument' staat aan de Pannesheiderstraat ter hoogte van de voormalige kloosterkapel van de Broeders Franciscanen te Kerkrade (Pannesheiderstraat 71).

Bron
Dhr. Peter Heckmanns