Oosterhuizen, bevrijdingsmonument
Geschiedenis
Het bevrijdingsmonument in Oosterhuizen (gemeente Apeldoorn) herinnert aan de bevrijding van Beekbergen, Oosterhuizen en Lieren door Canadese militairen op 17 april 1945.
In april 1945 kreeg de Canadese Princess Patricia’s Canadian Light Infantry (PPCLI) opdracht om ten zuiden van Apeldoorn via de dorpen Oosterhuizen, Lieren en Beekbergen op te rukken naar Apeldoorn, samen met andere eenheden van de 2nd Canadian Infantry Brigade.
Op 16 april 1945 marcheerden de Canadezen op langs de beide kanaaloevers vanuit Eerbeek. Duitse tegenstand was er nauwelijks. In Veldhuizen aangekomen bleek de brug vernield, maar de Canadezen kregen hier wel de beide oevers in handen. Zij besloten daar onmiddellijk gebruik van te maken om Apeldoorn vanuit het zuiden te kunnen bevrijden. Omdat de voertuigen en de zware uitrusting zich nog ten oosten van het kanaal bevonden, was herstel van de brug van groot belang. De Canadese brigadecommandant stuurde zijn beide overige bataljons –waaronder de PPCLI- hier naar toe.
Zo kon het gebeuren dat op de avond van 16 april 1945 een paar Canadese soldaten in Oosterhuizen poolshoogte kwamen nemen, voordat de rest het kanaal zou oversteken. Zij vormden een verkenningspatrouille, die was uitgestuurd door de PPCLI. In de vroege morgen van 17 april had de genie de vernielde brug door een ‘Baileybrug’ vervangen. Vervolgens trok de rest van de Canadese infanterie brigade over de brug. De PPCLI nam posities in bij Oosterhuizen en Lieren, de overigen kozen opstellingen ten noorden van Loenen in de omgeving van de Vrijenberg. De Canadese troepen konden zonder verdere tegenstand de drie dorpen op 17 april 1945 bevrijden.
Onthulling
In navolging van het bevrijdingsmonument in Lieren werd op 21 april 1995 het monument in Oosterhuizen onthuld door de burgemeester van Apeldoorn, de heer H.J.E. Bruins Slot.
Info
Vorm en materiaal
Het bevrijdingsmonument in Oosterhuizen (gemeente Apeldoorn) is een zwerfkei met daarop bevestigd een zwarte plaquette. Hierop is het Canadese esdoornblad aangebracht.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'16-4-'45 OOSTERHUIZEN 21-4-'95
PRINCESS PATRICIA'S CANADIAN LIGHT INFANTRY
WE DO REMEMBER'.
Overige info
Bronnen
- De heer Jelle Reitsma;
- www.apeldoornendeoorlog.nl;
- Apeldoorn '40-'45, het verhaal achter de Apeldoornse oorlogsmonumenten van Jan Heerze en Jelle Reitsma (Apeldoorn, 2006);
- Bevrijdingsatlas Veluwe van E. van de Weerd, P.A. Veldheer en G. Crebolder (Barneveld, 1985). ISBN 90-70150-19-0;
- Gelderland bevrijd van Drs. C.H.J. Peters (Hulst, 1994). ISBN 90-5327-112-0;
- Canadezen in actie van H. Bollen en P. Vroemen (Arnhem, 1994). ISBN 90-6255 599-3.