Rijnsburg, bevrijdingsmonument

Geschiedenis

Het bevrijdingsmonument herinnert de inwoners van Rijnsburg aan de bezettingsjaren en het herwinnen van vrijheid en vrede. 'Het gedenkteken appelleert aan datgene waar gedurende vijf oorlogsjaren voor gevochten is en waar menigeen zijn leven voor gegeven heeft. Het gedenkteken beoogt een blijvende waarschuwing te zijn voor de hedendaagse jeugd tegen het gevaar wat er ook na 50 jaar nog is in de vorm van discriminatie, fascisme en onverdraagzaamheid.'

Het monument is geplaatst aan de Johannes Poststraat. Post was een verzetsstrijder die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Rijnsburg een schuilplaats vond. Hij werd geboren op 4 oktober 1906 in Hollandscheveld bij Hoogeveen. Tijdens de bezetting liet hij zijn welvarend landbouwbedrijf in Oosterhesselen (Drenthe) in de steek om zich geheel aan het verzetswerk te kunnen wijden. Hij speelde een belangrijke rol, met name in de landelijke Knokploegen. Post was leider van de K.P. in het noorden van Nederland en ondernam veel sabotageacties en overvallen op distributiekantoren en gevangenissen. Ook was hij de drijvende kracht achter het verzet in Nieuwlande, een dorp dat werd onderscheiden met de Yad Vashem-oorkonde vanwege het grote aantal joodse onderduikers dat hier in de oorlog verbleef.

In de nacht van 14 op 15 juli 1944 werd een overval gepleegd op het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam om gevangen verzetsmensen te bevrijden. De KP'ers hadden de medewerking gevraagd van de bewaker Boogaart. Als garantie zou Post de moeder van Boogaart van huis halen, maar toen hij op het adres aankwam, was dit bezet door de Sicherheitsdienst. Boogaart had de hele onderneming aan de bezetter verraden. Van de zestien KP-ers die de kraak pleegden, kreeg de bezetter er zes in handen. De anderen konden vluchten, hoewel er verscheidene waren aangeschoten. Johannes Post werd op 16 juli 1944 in de duinen bij Bloemendaal gefusilleerd. De vooraanstaande verzetsman werd begraven op de Erebegraafplaats te Overveen.

Oprichting
Aanleiding voor oprichting van het gedenkteken was de 50ste herdenking van de bevrijding.

Onthulling
Het monument is onthuld op 29 mei 1995 door mevrouw Betty van der Harst-Trompetter, koerierster van Johannes Post.

Info

Vorm en materiaal
Het bevrijdingsmonument in Rijnsburg (gemeente Katwijk) is een granieten voet (Balmoral) met een symmetrisch buizenstelsel en een halve wereldbol. Uit de wereldbol vliegt een vredesduif op. Het object is geplaatst in een perk van oranje bloemen.

Tekst
De tekst op de granieten voet luidt:

'WIE VREDE EN VRIJHEID WIL
MOET STRIJDEN'.

Symboliek
De zware, stabiele voet symboliseert de blijvende vrede. De staalconstructie met halve wereldbol geeft uitdrukking aan 'het gevangen zijn in een dictatuur, gedurende de oorlogsjaren. De halve wereld stond toen in brand. Maar toch, vanuit die brandende wereld, breekt uiteindelijk de vrede door. Gesymboliseerd door een duif, zonder onderbreking gebogen uit één stuk staal (eenheid/hechtheid). Het oplopende gedenkteken verwijst ook naar boven, als ode aan God voor de vrede die Hij ons geschonken heeft'. Het perk van oranje bloemen is een teken van de verbondenheid van de inwoners van Rijnsburg met het Huis van Oranje.

Overige info

Locatie
Het monument is geplaatst op de hoek Johannes Poststraat/Tulpenstraat in Rijnsburg (gemeente Katwijk).

Bron
Gemeente Rijnsburg.