Rotterdam, monument voor de razzia van Rotterdam RET-remise

Geschiedenis

Het monument voor de razzia van Rotterdam RET-remise herinnert de inwoners van Rotterdam aan de 54.000 Rotterdamse mannen en jongens die op 10 en 11 november 1944 als dwangarbeider naar Duitsland zijn weggevoerd. Honderden van hen zijn na de bevrijding niet teruggekeerd.

Op 17 september 1944 begonnen de geallieerden met operatie 'Market Garden'. In heel Nederland gingen op dat moment de werkers van de Nederlandse Spoorwegen in staking. Uit vrees dat spoedig anderen ook gehoor zouden geven aan deze verzetsdaad, werd besloten om 600.000 'arbeitsfähige' mannen (van 17 tot en met 40 jaar) uit West-Nederland weg te voeren en in te zetten in de Duitse oorlogsindustrie, die mankracht tekort kwam. Door middel van razzia's zouden de mannen bijeengebracht worden.

In de avond van 9 november 1944 werd Rotterdam door zwaarbewapende Duitse troepen (8.000 man) omsingeld. Alle belangrijke pleinen en bruggen werden bezet en het telefoonverkeer werd afgesloten. Eerst werd de razzia in de buitenwijken uitgevoerd, daarna in het centrum. Het was een goed georganiseerde operatie, waardoor ontsnapping nagenoeg onmogelijk was. Een belangrijke verzamelplaats was het Feyenoordstadion. In de loop van 10, 11 en 12 november 1944 werden naar schatting 50.000 Rotterdamse en Schiedamse mannen weggevoerd. Ongeveer 20.000 gingen te voet, 20.000 in Rijnaken en 10.000 per trein. Van hen werden 10.000 tewerkgesteld in het oosten van Nederland, de rest ging naar 'Arbeitslagers' in Duitsland.

Info

Vorm en materiaal
Het monument voor de razzia van Rotterdam RET-remise is een natuurstenen plaquette. Bovenaan de plaquette staat een afbeelding van acht weggevoerde mannen. Onder deze afbeelding is een tekst geplaatst.

Tekst
De tekst op de plaquette luidt:

'OP 10 EN 11 NOVEMBER 1944
VOND DE RAZZIA VAN ROTTERDAM PLAATS.
IN DEZE REMISE WERD EEN DEEL VAN DE
54.000 ROTTERDAMSE MANNEN
DOOR DE DUITSE BEZETTER
BIJEENGEDREVEN EN ALS DWANGARBEIDER
WEGGEVOERD.

VELEN KWAMEN UIT
HILLEGERSBERG EN SCHIEBROEK

11 NOVEMBER 2004.'

Overige info

Bronnen

• Traces of war;
• Van De Zweth tot Zadkine - Monumenten in Rotterdam die herinneren aan de jaren 1940-1945 van Aad Wagenaar (Rotterdam, Centrum Beeldende Kunst, 1991). ISBN 90-5196-045-X.