Schaarsbergen, 'Monument voor Grenadiers en Jagers'

Geschiedenis

Het 'Monument voor Grenadiers en Jagers' in Schaarsbergen (gemeente Arnhem) is opgericht ter nagedachtenis aan de 426 Gardeleden die door oorlogshandelingen zijn omgekomen.

De Grenadiers en Jagers waren legeronderdelen die vanaf de 19e eeuw tot in de Tweede Wereldoorlog in Den Haag gelegerd waren. Op 10 mei 1940 raakten deze militairen betrokken bij hevige gevechten tegen de bezetter op de Grebbeberg, in Brabant, Delft, Waalhaven, Overschie en in de omgeving van de vliegvelden Ypenburg en Ockenburg.

Na de Nederlandse capitulatie in 1940 sloten velen zich aan bij het verzet. Na de Tweede Wereldoorlog werden de troepen ingezet in het voormalige Nederlands-Indië. Ook zijn een aantal militairen naar Korea vertrokken, waar een oorlog woedde.

De volgende gesneuvelde Gardeleden worden herdacht:

• Belgische opstand (1830-1831): 41 Grenadiers en vijftien Jagers;
• Meidagen 1940: 53 Grenadiers en 99 Jagers;
• Voormalig Nederlands-Indië (1945-1949): 102 Grenadiers en 107 Jagers;
• Korea (1951-1953): vijf Grenadiers en vier Jagers.

Oprichting
Toen op 18 mei 1988 op de S.W. kazerne te Arnhem door de veteranen van het 6e Bataljon Grenadiers voor het eerst een reünie werd gehouden, kwamen zij tot de ontdekking dat op het terrein een Grenadiers-monument was geplaatst. Omdat de gegevens op het gedenkteken incompleet en onjuist bleken te zijn, kreeg de secretaris van het 6e Bataljon Grenadiers, de heer F.J. Kamphuis, het verzoek van de veteranen om actie te ondernemen. Ook de gegevens van andere bataljon onderdelen bleken niet te kloppen.

In 1995 werd de Garderegiment Grenadiers en Jagers samengevoegd in de 11e Infanteriebataljon Luchtmobiele Brigade op de Oranjekazerne te Schaarsbergen. Inmiddels was ook het Grenadiers-monument naar de Oranjekazerne verplaatst. De gegevens waren bij de verplaatsing echter niet aangepast. Nadat de heer Kamphuis contact had opgenomen met kolonel Duine en luitenant-kolonel Hermes, is besloten een nieuw monument te plaatsen. Het monument is een vervanging en samenvoeging van het Grenadiers-monument en het verouderde Jagers-monument.

Onthulling
Het monument is onthuld op 15 november 2002 door luitenant-kolonel K. van Eijl van de Jagers en door initiatiefnemer F.J. Kamphuis, veteraan en secretaris van het 6e Bataljon Grenadiers (411 B.I.). Na een inleiding werden twee linten doorgeknipt in de kleuren van de beide regimenten. Vervolgens hield de initiatiefnemer een toespraak. De plechtigheid werd bijgewoond door de 11e Infanteriebataljon Luchtmobiel Brigade en veteranen van de Garderegiment Grenadiers en Jagers.

Info

Vorm en materiaal
Het 'Monument voor Grenadiers en Jagers' in Schaarsbergen (gemeente Arnhem) bestaat uit een aantal onderdelen. In het midden staat een kruis van witte natuurstenen. Het kruis wordt aan de linkerzijde geflankeerd door een ineengedoken mensenfiguur en aan de rechterzijde door een zwarte gedenkplaat.

Aan weerszijden staat een gemetselde gedenkmuur van witte kalksteen. Op beide muren zijn hardhouten kolommen geschroefd met naamplaten van zwarte kunststof. Achter het gedenkteken staan drie vlaggenmasten opgesteld. De naamplaten zijn 2 meter hoog, 2 meter 80 breed en 32 centimeter diep.

Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:

'DEN VADERLANT GHETROUWE
BLIJF ICK TOT IN DEN DOET

IN DANKBARE EN EERBIEDIGE
HERINNERING AAN ONZE
WAPENBROEDERS DER JAGERS
DIE TIJDENS VOORGAANDE JAREN v IN NEDERLAND,
VOORMALIG NEDERLANDS INDIË,
KOREA EN LIBANON,
HUN LEVEN GAVEN VOOR
RECHT EN VREDE.'

De naamplaten bevatten de voorletters en achternaam van 426 gesneuvelde Grenadiers en Jagers.

Wijziging
Dit monument is in de plaats gekomen voor twee verouderde monumenten, waarop foutieve en incomplete namen stonden. Bovendien verkeerden beide monumenten in zeer slechte staat.

Overige info

Locatie
Het monument is geplaatst op de appèlplaats bij 'Groot Heidekamp' van de Oranjekazerne, gelegen op de hoek Koningsweg/Clement van de Clement van Maasdijklaan te Schaarsbergen (gemeente Arnhem).

Bronnen

• Checkpoint van jan/febr 2003;
• De heer F.J. Kamphuis, secretaris van het 6e Bataljon Grenadiers (411 B.I.).