St. Joris-Winge, oorlogsmonument
Geschiedenis
Het monument in St. Joris-Winge (gemeente Tielt-Winge) is opgericht ter nagedachtenis aan drie leden van de Prinses Irene Brigade die begin september 1944 sneuvelden in België.
De namen en persoonsgegevens van de drie oorlogsslachtoffers zijn:
- Anthoon Bonte: geboren op 13 augustus 1914 in Rotterdam, overleden op 6 september 1944 in het Belgische Diest;
- Anton Cornelis Bijlsma: geboren op 4 maart 1919 in Vernum, overleden op 7 september 1944 in het Belgische Diest;
- Henricus Gerardus de Groot: geboren op 21 maart 1914 in Geertruidenberg, overleden op 6 september 1944 in het Belgische Diest.
Op 6 september 1944 trokken de scoutcars en pantserwagens van de Prinses Irene Brigade, vanuit het bevrijde Leuven naar Beringen. Vlak voor St. Joris-Winge, ongeveer 10 kilometer van Leuven, liep de voorste gevechtsgroep van de Brigade in een Duitse hinderlaag en werd van voren en van de rechterflak beschoten door Duitse kanonnen en mitrailleurs. Chauffeur Henk de Groot werd hierbij dodelijk getroffen.
De Duitse artillerie, die stond opgesteld op het hoger gelegen Tafelbos nabij Kolverendries, beschoot het kruispunt Leuvensesteenweg/Tweevijverstraat. Bij deze beschietingen werden motorrijder Anthoon Bonte en soldaat Anton Bijlsma zwaar gewond. Zij overleden later aan hun verwondingen.
Het gevecht duurde enkele uren en met de hulp van Britse tanks was de meeste Duitse artillerie uitgeschakeld of verdreven. Er vielen in totaal vijftien gewonden en drie doden aan de kant van de Brigade. De materiële verliezen bedroegen zeven voertuigen en een motorfiets.
Anthoon Bonte en Anton Cornelius Bijlsma zijn begraven op de Stadsbegraafplaats in Leuven. Henk de Groot was eerst begraven in St. Joris-Winge, later is zijn stoffelijk overschot overgebracht naar het Ereveld te Loenen in Nederland.
Onthulling
Het monument is onthuld op 30 mei 2009. Bij de onthulling waren een twaalftal oud-leden van de Prinses Irene Brigade, een afvaardiging van B&W van Tielt-Winge, directe familie van de slachtoffers en Belgische vaandeldragers aanwezig.
Info
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in St. Joris-Winge (gemeente Tielt-Winge, België) is een plaquette, staand op een steun met daarop foto's van de gevallenen en een opschrift.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'ANTHOON BONTE ANTON BIJLSMA HENK DE GROOT
1914-1944 1919-1944 1914-1944
NA OP 6 SEPTEMBER 1944 DOOR HET BEVRIJDE BRUSSEL EN LEUVEN TE ZIJN GETROKKEN, WAS DE COLONNE VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE PRINSES BRIGADE PRINSES IRENE OP WEG NAAR BERINGEN. BIJ HET NADEREN VAN ST. JORIS-WINGE LIEP DE COLONNE IN EEN DUITSE HINDERLAAG.
EEN TIGERTANK NAM DE EERSTE VERKENNINGSWAGEN ONDER VUUR, WAARBIJ H. DE GROOT DODELIJK WERD GETROFFEN. DUITSE ARTILLERIE, DIE STOND OPGESTELD OP HET HOGER GELEGEN TAFELBOS NABIJ KOLVERENDRIES, BESCHOOT HET KRUISPUNT LEUVENSESTEENWEG/ TWEEVIJVERSTRAAT. HIERBIJ WERDEN MOTORRIJDER A. BONTE EN SOLDAAT A. BIJLSMA ZWAAR GEWOND. ZIJ OVERLEDEN LATER AAN HUN VERWONDINGEN.
BONTE EN BIJLSMA ZIJN BEGRAVEN OP DE STADSBEGRAAFPLAATS TE LEUVEN EN DE GROOT OP HET EREVELD LOENEN IN NEDERLAND.
ZIJ GAVEN HUN LEVEN IN DE STRIJD VOOR ONZE VRIJHEID EN VREDE. OPDAT WE NIET VERGETEN!'
Overige info
Locatie
Het monument bevindt zich in het plantsoen naast de St. Joriskerk te St. Joris-Winge (gemeente Tielt-Winge, België).
Bron
Prinses Irene Brigade.