Terezin, Nederlandse plaquettes

Terezin, Nederlandse plaquettes

Geschiedenis


De Nederlandse plaquettes in Terezin (voorheen Theresienstadt) (regio Ústí nad Labem) in Tsjechië zijn opgericht ter herinnering aan de 5.000 mensen die vanaf 1943 vanuit Nederland naar op transport werden gesteld naar dit Tsjechische concentratiekamp. Een groot deel van hen overleefde dit verblijf, anderen werden doorgestuurd naar vernietigingskampen.

Theresienstadt werd in de achttiende eeuw gebouwd als fort. In 1940 werd het fort overgenomen door de Gestapo en werden er Tjechische en Moravische verzetsstrijders gevangen gezet. In november 1941 werd de stad bestemd tot getto voor gedeoporteerde Joden. In het concentratiekamp werden Tsjechische Joden ondergebracht. Theresienstadt, waar voorheen 7.000 mensen woonden, werd steeds voller en op een gegeven moment verbleven er 50.000 mensen.

Toen in 1943 500 Deense Joden naar Theresienstadt werden gedporteerd eiste de Deense regering toegang tot de gevangenen. Het Rode Kruis kreeg toestemming het kamp in 1944 te bezoeken. Ten behoeve van dit bezoek werden veel Joden naar Auschwitz gestuurd opdat het kamp minder overbevolkt was. Het Rode Kruis was 'tevreden'. In de Duitse propagandafilm 'Theresienstadt: Ein Dokumentarfilm aus dem jüdischen Siedlungsgebiet' wordt een beeld gegeven van Theresienstadt als mooie stad voor de Joden. Zowel de cast als de regisseur Kurt Gerron werden in Auschwitz vermoord.

Tussen november 1941 en april 1945 werden 140.000 Joden gedeporteerd naar Theresienstadt. 33.000 stierven aldaar, 88.000 werden vanauit Theresienstadt gedeporteerd. Toen het kamp in mei 1945 werd bevrijd leefden er nog 19.000 gevangenen. 3.000 van de Joden die vanuit Theresienstadt waren gedeporteerd, hebben de oorlog overleefd. 

Oprichting
De herdenkingsplaquettes zijn opgericht op initiatief van de Nederlandse ambassade in Tsjechië.

Onthulling
De plaquettes zijn onthuld op 20 juni 2008. Er waren ongeveer dertig personen bij de onthulling aanwezig, waaronder overlevenden, vertegenwoordigers van het ministerie van VWS, het Nationaal Monument Kamp Westerbork, het Nederlands Auschwitz Comité en hoofdrabbijn Jacobs. Jacobs was een van de initiatiefnemers was van de plaquettes.

Info


Vorm en materiaal
De Nederlandse plaquettes in Terezin (voorheen Theresienstadt) (regio Ústí nad Labem) in Tsjechië zijn uitgevoerd in natuursteen. Op beide platen is in bronzen letters een tekst aangebracht.

Teksten
De tekst op de eerste plaquette luidt:

'TER HERINNERING AAN ONGEVEER 5000 JODEN DIE VANAF 1943
VANUIT NEDERLAND NAAR THERESIENSTADT ZIJN GEDEPORTEERD.
ZIJ KWAMEN VANUIT DE TREINEN VIA DEZE POORT DE
HAMBURGER KAZERNE BINNEN. VELEN VAN HEN WOONDEN HIER
GEDURENDE HUN GEVANGENSCHAP.
EEN DEEL WERD GEDEPORTEERD NAAR EEN VERNIETIGINGSKAMP.
EEN DEEL VAN HEN STIERF HIER.
EEN DEEL OVERLEEFDE.

HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN 2008.'

De tekst op de tweede plaquette luidt:

'TER HERDENKING VAN ALLEN DIE GEDEPORTEERD
WERDEN VAN NEDERLAND NAAR THERESIENSTADT.
HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN 2008.'

Beide teksten zijn tevens in het Tsjechisch, Duits en Engels aangebracht.

Overige info


Locatie
De plaquettes hangen op de muur van de Hamburger-kazerne in Terezin (voorheen Theresienstadt) (regio Ústí nad Labem), gelegen aan Principova alej in Terezín, ten noordwesten van Bohemen (Tsjechië). In de Hamburger-kazerne waren tijdens de Tweede Wereldoorlog Nederlanders gehuisvest.

Bron

Menu