Tilburg, Monument Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene

Geschiedenis

Het Monument Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene herinnert de inwoners van Tilburg aan het aandeel van deze brigade in de bevrijding van de stad op 27 oktober 1944.

De Prinses Irene Brigade werd op 11 januari 1941 in Engeland opgericht. Vanaf augustus 1944 nam zij deel aan het twee maanden eerder gestarte bevrijdingsoffensief van de geallieerden.

Eind oktober van dat jaar was de brigade betrokken bij de strijd rond Tilburg. In de wijk Broekhoven hebben de Nederlandse militairen zeer heftige gevechten geleverd tegen de bezetter. Het aantal gewonden bij de Prinses Irene Brigade was dan ook - relatief gezien - driemaal zo hoog als bij hun Schotse wapenbroeders.

Kort voordat de geallieerden Tilburg zouden binnentrekken, kreeg de brigade het bevel om richting België op te rukken, waardoor ze niet konden deelnemen aan de triomfantelijke intocht. Op de R.K. begraafplaats in Tilburg ligt Cornelis J. Picokrie begraven. Hij was de enige Tilburger die in dienst van de Prinses Irene Brigade is gesneuveld. Hij werd geboren op 16 december 1924 en sneuvelde op 25 april 1945 te Hedel.

Oprichting
De oprichting was een initiatief van de Koninklijke Nederlandse Vereniging 'Ons Leger'.

Onthulling
Het monument is onthuld op 27 oktober 1955 door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Irene.

Info

Vorm en materiaal
Het Monument Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene in Tilburg is een bronzen beeld van een soldatenfiguur met vaandel. Het beeld is geplaatst op een rechthoekig voetstuk. Op de voor- en achterzijde van het voetstuk is een bronzen plaquette aangebracht.

Teksten
Op de voorzijde van het voetstuk is de opdracht aangebracht die koningin Wilhelmina bij de oprichting in 1941 aan de brigade meegaf:

'VERTROUWEND OP GOD,
ONZEN ONBUIGZAMEN WIL
EN DE OVERWINNING ONZER
BONDGENOOTSCHAPPELIJKER
WAPENS ZAL HET U
GEGEVEN ZIJN EENMAAL ALS
ZEGEVIERENDE BEVRIJDERS
VAN NEDERLAND
MET DIT VAANDEL DEN
NEDERLANDSCHEN BODEM
TE BETREDEN'.

Op de achterzijde van het voetstuk staan de plaatsen vermeld die door de brigade op veldtocht door Noord-Frankrijk, België en Nederland werden aangedaan:

'ST. COME
PONT AUDEMER
TILBURG
HEDEL'.

Op de zijkanten van het voetstuk zijn de naam, rang, geboortejaar, woonplaats en jaar en plaats van overlijden aangebracht van de leden van de Prinses Irene Brigade die tijdens de oorlog zijn gesneuveld.

Wijziging
Het gedenkteken stond oorspronkelijk in de wijk Broekhoven, langs de Ringbaan-Zuid. In 1977 is het beeld, ondanks hevige protesten van de buurtbewoners, op last van de gemeente verplaatst naar het Stadhuisplein. Dit omdat de gemeente de jaarlijkse herdenkingsplechtigheid in het centrum van de stad wilde houden.
De plaquettes zijn in 1995 aan het gedenkteken toegevoegd. In 2017 is het monument verplaatst van het plantsoen op het Stadhuisplein te Tilburg naar het nieuwe Vrijheidspark. 

Overige info

Locatie
Het monument is geplaatst in het Vrijheidspark te Tilburg (gemeente Tilburg). 

Bronnen

• Gemeente Tilburg;
• Heemkundekring 'Tilborch';
• Sta een ogenblik stil... Monumentenboek 1940/1945, Wim Ramaker, Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3.

Voor meer informatie

• www.kunstbuitenbinnentilburg.nl
• Tilburg in Beeld 1945-1980 van Ronald Peeters;
• Jaren van Verduistering, Tilburg 1940-1945 van Frank Janse.