Varsseveld, verzetsmonument

Geschiedenis

Het verzetsmonument in Varsseveld (gemeente Oude IJsselstreek) is opgericht ter nagedachtenis aan de 46 verzetsmensen die hier op 2 maart 1945 door de bezetter werden geëxecuteerd. De fusillade was een represaillemaatregel voor het ophangen van vier Duitse militairen door het verzet. Drie van deze militairen waren per ongeluk bij de boerderij de Bark terecht gekomen, waar het plaatselijk verzet zich schuil hield.

De namen van de gefusilleerde verzetsmensen luiden:

J.K.S. Anema (geb. 25-8-1920 te Arnhem), O.R.W. Assmann (geb. 9-5-1887 te Amersfoort), H.J. Baar (geb. 12-8-1924 te Amsterdam), D.D. Bakker (geb. 1-10-1879 te Ermelo), J. Blankestijn (geb. 11-4-1914 te Apeldoorn), F.L. Boksscholten (geb. 21-7-1917 te Olst), A. Bels (geb. 19-12-1909 te Hardenberg), J.F.G. Bouwman (geb. 9-1-1923 te ’s-Gravenhage), Chr.L. Brummer (geb. 29-3-1913 te Almelo), W. van Dam (geb. 30-9-1904 te Harderwijk), IJ.W. den Drijver (geb. 21-9-1897 te Vriezenveen), J.C.H. Fleer (geb. 3-6-1897 te Amsterdam), J.C.H. Fleer (geb. 27-3-1924 te Amsterdam), jonkheer H.G. van Geen (geb. 15-6-1921 te Nijkerk – Gld.), W. Gerritsen (geb. 18-3-1920 te Leidschendam), M. Grendelman (geb. 16-6-1913 te Ommen), E. van Grevengoed (19-2-1897 te Putten – Gld.),

G. Griemink (geb. 9-11-1917 te Hardenberg), J.J. de Groot (geb. 25-6-1903 te Den Ham), J. van der Haar (geb. 27-12-1913 te Den Ham), W.H.G.C. van den Heuvel (geb. 29-9-1918 te Almelo), L.S. Hohoff (geb. 20-5-1919 te Amsterdam), P.J. de Kok (geb. 20-8-1902 te Almelo), L.A.E. Kortlang (geb. 21-1-1921 te Ermelo), C.J. Louwerens (geb. 19-4-1920 te Voorburg), G.J. Lovink (geb. 19-7-1907 te Arnhem), G. Luichies (geb. 9-8-1886 te Hardenberg), G.A. Meerhof (geb. 24-8-1913 te Apeldoorn), W. Oordt (geb. 27-8-1919 te Ommen), G.J. Ormel (geb. 13-11-1910 te Hardenberg), O.J. te Rietstap (geb. 7-4-1913 te Hardenberg), G. Salomons (geb. 10-6-1914 te Hardenberg), G.A. Schaftenaar (geb. 3-10-1909 te Harderwijk), G.J. Schutten (geb. 29-12-1919 te Hengelo - O),

H. Schuurman (geb. 25-2-1914 te Hardenberg), R. Seinen (geb. 19-9-1912 te Hardenberg), W. van der Sluis (geb. 5-4-1910 te Hardenberg), A. Timmerman (geb. 11-1-1898 te Hardenberg), G. Toerse (geb. 13-10-1919 te Almelo), G.H. ten Voorde (geb. 5-7-1926 te Almelo), J. de Vries (geb. 8-8-1920 te Amersfoort), H. van Wezel (geb. 28-6-1906 te Almelo), J. Wijngaarden (geb. 6-6-1920 te Stad-Delden), A.A. IJzerman (geb. 10-7-1925 te Ermelo), P.B.J. IJzerman (geb. 31-1-1896) te Ermelo) en T. van Zwetselaar (geb. 21-1-1901 te Barneveld).

Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 1946.

Info

Vorm en materiaal
Het verzetsmonument in Varsseveld (gemeente Oude IJsselstreek) is een gedenkbank van baksteen. In het centrum is een gedenksteen van witte natuursteen ingemetseld. Voor de steen is een glazen stolp met graan geplaatst. Het middengedeelte wordt bekroond door drie reliëfs: een kruis, een anker en een hart. Aan weerszijden van de gedenksteen bevindt zich een ingemetselde plaquette van marmer en een gebeeldhouwde leeuw van witte natuursteen. Het monument is 2 meter hoog, 10 meter breed en 10 meter diep.

Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:

'WARM BLOED
DOORDRENKT ONZE VELDEN.
EN RIJPER RIJPTE HIER 'T GRAAN.
O, MOCHT UIT HET OFFER DIER HELDEN
ZULK EEN OOGST VAN VRIJHEID ONTSTAAN!
TER HERINNERING AAN DE
ZES EN VEERTIG LANDGENOTEN.
OP DEZE PLAATS OP 2 MAART 1945
DOOR DE VIJAND GEFUSILLEERD'.

Op de twee plaquettes zijn de namen van 46 oorlogsslachtoffers aangebracht.

Symboliek
Het graan in de glazen stolp is geoogst op de plek waar de verzetsmensen gefusilleerd zijn. De drie reliëfs symboliseren Geloof, Hoop en Liefde.

Overige info

Locatie
Het monument is geplaatst aan de Rademakersbroek, nabij de Aaltenseweg 92 te Varsseveld (gemeente Oude IJsselstreek).

Bronnen

• Gemeente Oude IJsselstreek;
• De Graafschapbode van 6 mei 1949;
• Sta een ogenblik stil... Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3;
• Wisch in bezettingstijd 1940-1945 van Leo E. Bruil Traanboer (1987);
• De bark, bolwerk van een Achterhoekse verzetsgroep van Bill Bilderbeek (1995).