Petrus Canisius Hendrikus Maria van Stokkum

Peter kwam uit een gezin van 13 kinderen: 10 zoons en 3 dochters. Bij het bombardement van Rotter¬dam in mei 1940 werd hun woning aan de Stationsweg 57 verwoest. Men vond onderdak aan het G.W. Burgerplein nr. 3, nabij het station D.P.Het begin van de oorlog Parijs, zaterdag 2 september 1939Peter en zijn metgezel bevonden zich op het dak van de toren van de Notre Dame, vanwaar men een prachtig overzicht heeft over Parijs. Plotseling grote beroering onder vooral Engelse en Amerikaanse toeristen! Men zwaaide met de kranten: "Mobilisation Générale en France et en Grande Bretagne". Terugkeer naar Nederland leek zeer urgent. Twee weken daarvoor waren zij op de fiets, zwaar beladen met tent, via de Ardennen naar de Bel¬gisch-Franse grens getrokken. Gezien de houding van de Franse Grenspolitie (Maginot-linie) zijn zij ver¬der gelift naar Parijs.De terugkeer vanuit Parijs tijdens de algemene mobilisatie bleek een gecompliceerde zaak. Overal affi¬ches: requisitie van paarden en vrachtauto's! De bevolking van Parijs werd door de Regering dringend verzocht zoveel mogelijk de stad te verlaten en zich naar de Provincie te begeven. Al liftend naar België met veelal aangeschoten chauffeurs passeerden zij het mobilisatiecentrum: de ves¬tingstad Verdun, waar een grote wanordelijke drukte heerste. Dit was de eerste kennismaking van Peter van Stokkum met de Tweede Wereldoorlog.Het studieverloop Eind september 1939 meldde Peter van Stokkum zich op de KMA te Breda als cadet voor de offi¬ciersopleiding KNIL-infanterie. Peter was een ondernemend persoon, een felle vent, soms wel wat on¬doordacht handelend, die snel met zijn mening klaarstond. Na het verlaten van de KMA op 15 juli 1940 begon Peter de studie voor Civiel Ingenieur aan de T.H. te Delft. Hij behaalde vlot het Propaedeutisch examen 1 en nagenoeg ook II.Ontviuchtingspogingen Op 5 januari 1942 waagde Peter, tijdens een zeer strenge winter, de tocht naar Engeland via Frankrijk en Spanje. Nabij de Frans-Spaanse grens werd hij gearresteerd en door de Duitsers in een vesting opge¬sloten. Op zekere dag werd zijn naam in de cel afgeroepen en werd hij zonder nadere opgaaf van rede¬nen vrijgelaten.Op 15 mei 1942 werd hij met de meeste van zijn vroegere collega's van de KMA door de Duitsers in krijgs¬gevangenschap afgevoerd. Tegen zijn zin werd hij door politieke invloed van een pro-Duits familielid op 29 augustus 1942 vrijgelaten. In Nederland was er reeds toen de dreiging van gedwongen "Arbeitseinsatz" in Duitsland van studenten van de T.H.. In maart 1943 weigerde Peter de door de bezetting van de studenten geëiste "Loyaliteits¬verklaring" te tekenen, waardoor verder studeren onmogelijk werd gemaakt.Een tweede poging om naar Engeland te ontsnappen mislukte en Peter moest onderduiken in Boulog¬ne. Tenslotte waagde hij in het najaar 1943 voor de derde maal wederom een poging om naar Engeland te ontsnappen tezamen met zijn broer Norbert. Hoewel hun praktisch ingestelde vader, oprichter en eigenaar van de bekende "Nederlandse Natuur-steenhandel P.J.M. van Stokkum" te Rotterdam, zijn zoons steeds had voorgehouden opstootjes te ver-mijden, raakten de broers (illegaal in Parijs verblijvende) daar toch verzeild in een samenscholing. Daar werden zij, door een N.S.B.-er verraden, gezamenlijk door de Duitse politie in oktober 1943 gearresteerd in een hotel in Parijs.Zij belandden in de Franse gevangenis te Fresnes en daarna in die te Compiègne-sur-Oise, vanwaar Peter op 12-12-1943 een brief schreef. Zij vluchtten daaruit, maar werden weer opgepakt en op 14 december 1943 naar het beruchte concentratiekamp Buchenwald, nabij Weimar, afgevoerd. Op 16 de¬cember 1943 vermeldt de Weimar/Buchenwald Hâftlingspersonalkarte Peter als "Eingewiesen” onder nummer 38137. Zijn eerste brief van daar dateert van 06-02-1944 - de laatste van 30-06-1944.Buchenwald was een van de vijf eerste en oudste grote concentratiekampen onder S.S.-leiding. In deze kampen werden hardsteengroeven geëxploiteerd door de reeds voor de oorlog opgerichte maat¬schappij "Deutsche Erd- und Steinwerke GmbH", die granietblokken en -stenen op de normale bouwma¬terialenmarkt bracht. Bij de autobaanviaducten en in de monumentale nazi-nieuwbouw werd dit graniet veel toegepast. De niet onaanzienlijke opbrengsten en winsten van deze maatschappij kwamen ten goe¬de aan de kas van de S.S. Behorende bij een onderdeel van de Buchenwald-organisatie bestonden tientallen z.g. Aussenkom¬mando's. De gevangenen in enkele van deze kommando's groeven eind 1943 in de Harz ondergrondse fabrieks- en gangenstelsels uit, waar rond 1944 assemblage en produktie van V2-raketten plaatsvond. Geleidelijk werden deze voor de Duitsers steeds belangrijker wordende ondergrondse activiteiten zo uit¬gebreid, dat daarvoor een afzonderlijk gevangenkamp werd opgezet, ni.: DORA-Mittelbau, dat een gru¬welijke reputatie kreeg. Vanuit DORA schreef Peter op 7 en 8 juli 1944 brieven naar huis. Hij schreef op bedekte wijze aan zijn broer Leo, dat hij daar zeer langdurig staande, zware, zeer vermoeiende arbeid moest verrichten. Zijn fa¬milie nam aan, dat hij werkte in de ondergrondse gangen voor wapenfabricage (V1-produktie). Zijn broer Norbert, die als verpleger in een ziekenbarak werkte waarin Joodse gevangenen waren opgenomen, werd tijdens een treintransport ziek en overleed in januari 1945.In de laatste strenge oorlogswinter, toen in Duitsland al sprake was van chaotische toestanden onder het schrikbewind van de nazi-kliek, die ging beseffen dat hun einde nabijkwam, ging het slecht met Peter. Uit zijn brieven van 9 januari en 9 februari 1945 bleek, dat Peter te Sângenhausen/Sa in het Concentra¬tiekamp Rottle Berode in een koude en vochtige onderaardse fabriek werkte. Het is nooit bekend gewor¬den waar en wanneer Peter is overleden, hoewel aangenomen wordt dat hij op 9 april 1945 de geest gaf.Tragisch is, dat de Amerikaanse troepen, die al op 7 maart de Rijn waren overgestoken: Simpsons 9e leger (noord van de Harz) en Hodges le leger (zuid van de Harz) reeds korte tijd daarna voorbij het kamp Buchenwald getrokken waren. Immers, 12 april maakten de Amerikaanse troepen aan de Elbe reeds contact met het Rode Leger. Sluiten

In een klein hotel, dicht bij onbezet Frankrijk en niet ver van Spanje werd Peter van Stokkum op weg naar Engeland in 1942 gearresteerd. Tijdens het verhoor in het fort te Bordeaux wist hij de verdenking op te heffen en na zes weken, kon hij zijn studie voorlopig weer voortzetten. Op talrijke bijeenkomsten in het ouderlijk huis trachtte hij medestudenten te weerhouden de beruchte verklaring te ondertekenen en ook anderszins verrichtte hij velerlei werk voor de geallieerde zaak. In oktober 1943 ondernam hij met een van zijn broers een tweede poging om Engeland te bereiken, welke wederom door verraad verijdeld werd. In Parijs werden de beide broers gearresteerd en te Compiègne sur Oise gevangen gezet. De zwaarste strijd begon in Buchenwalde, en werd voortgezet in de werkkampen Dora en Elbrich in de Harz, waar zij een ondragelijk leven hadden. Van Peter van Stokkum is verder geen bericht. Sluiten