Anthony van de Wetering

'Beste Vader. Uw zoon is in Frankrijk ter dood veroordeeld. Ik heb nog enige uren te leven. Ik ben gestorven voor het vaderland en ga blijgemoed het vuurpeloton tegemoet. Mijn laatste ogenblikken, dat zal u een troost wezen, heb ik doorgebracht in het bijzijn van een R.K. geestelijke, die mij de heilige communie geven zal. Ik groet u vader. Tony.' Aan zijn Engelse moeder schreef Tony van de Wetering een in haar moedertaal gestelde brief. 'Never mind about me. Be happy my love. Your son was happy too before he died. I believe firmly, that God has come to me in my last moments and that we shall meet again hereafter.'Op het moment dat de familie Van de Wetering deze aangrijpende afscheidsbrieven ontving, was hij al omgebracht. Op weg naar het vuurpeleton zong hij samen met de andere veroordeelden het Wilhelmus. Overeenkomstig zijn wens is Tony zonder blinddoek gefusilleerd. Kort voordat de schoten hem dodelijk raakten, riep hij: 'Leve de koningin, leve het vaderland.'Anthony was de zoon van het tabaksplanter Hendrik van de Wetering en Beatrice Maud Galloway. Het paar had nog drie meisjes. Hun kinderjaren brachten zij door in Nederlands-Indië. Tony volgde lageronderwijs op de internationale school in Brastagi. Kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog woonden de Van de Weterings in Den Haag, waar Tony de HBS bezocht. Naast gitaar spelen behoorde hockey tot zijn hobbies. Hij was een verdienstelijk lid van de hockeyvereniging HCL. Van jongs af aan voelde Tony zich betrokken bij het koningshuis. Na de Duitse inval in mei 1940 toonde hij zich meteen bereid te strijden voor het vaderland met als leidraad: 'Gij moet vechten voor de vrijheid of slaven worden.'De Rotterdamse advocaat mr. P. Groeneboom heeft een verslag gemaakt van de gang van zaken rondom de arrestatie, veroordeling en fusillade van Tony en zijn eveneens geëxecuteerde vrienden J.P.A. van Enter en J.W.N. Stemfoort. Mr. Groeneboom was door de families verzocht gratie aan te vragen voor de jonge Nederlanders op een moment dat zij in werkelijkheid al overleden waren.Na vrijwel dagelijks aandringen bij de Passierscheinstelle in Den Haag werd aan Groeneboom op 11 april 1942 een visum verleend. Bij aankomst op het kantoor van het Wehrmachtsbefehl in Parijs werd Groeneboom verwezen naar de Reichskriegsgerichtsrat dr. Lueben. Die toonde hem een dossier met daarin het proces-verbaal van de executie in 'La Citadelle' te Besançon. Het drietal, dat volgens de aanklacht voornemens was geweest dienst te nemen in het Nederlands Indische leger, was enige weken voor hun executie van huis vertrokken. Bij Belfort deden ze een mislukte poging de grens over te steken. Ze keerden terug naar Besançon om vandaaruit via de demarcatielijn in onbezet Frankrijk te komen. Per autobus reisden ze van Besançon naar Mouchard, waar de Duitsers hen bij het station arresteerden. De groep verkeerde toen al in staat van ondervoeding en uitputting. Bij voorbaat stond hun doodvonnis vast, want de Duitsers kenden nauwelijks genade voor militante personen.Na de terdoodveroordeling dienden aartsbisschop Macker, de prefect van het departement Doubs en de burgemeester van Besançon gratieverzoeken in. Categorisch zijn deze geweigerd. Tegelijk met Tony, Van Enter en Stemfoort werden ook de Nederlanders H. van Aarem en Ch.F. Pahud de Mortanges gedood; zij waren elders veroordeeld.In een editie van de Franse krant Le Petit Comtois van 24 maart 1942 werd de fusillade bekend gemaakt. Opvallend is het gedrag van de Française, mevrouw Antoinette Zeyer, geweest. Van haar tewerkstelling op de Feldkommandantur had deze moedige (verzets)vrouw gebruik gemaakt om de jongelui regelmatig te bezoeken en ze extra levensmiddelen te bezorgen. Op 10 mei 1942 schreef zij aan Tony’s moeder een brief over de moed en 'de schitterende manier waarop hij de grootste beproeving van zijn leven' heeft doorstaan. Zeyer legde regelmatig bloemen op Tony's graf, vooral rode anjers als symbool van martelaarschap.In haar dagboek heeft moeder Van de Wetering op 19 juni 1942 het schokkende bericht over de dood van haar zoon nog eens opgeroepen. 'Op dinsdag 17 februari 1942 vertrok Tony van huis om zoals gewoonlijk naar school te gaan. Het werd 12.30 , 13.00 en 20.00 uur. Geen Tony. Hij was wel vaker wat laat. Maar nooit zonder mij op de hoogte te stellen. Tony was niet op school geweest, maar had bij een vriend wel een brief achtergelaten voor zijn moeder. Ik voelde een steek door mijn hart gaan. Handen en voeten werden steenkoud, wachtend op de brief. Wat zou het mij brengen? Een voorteken van een tijd vol huiveringwekkende duisternis?' Helaas, werd haar voorgevoel bewaarheid. Naar aanleiding van de dood van haar zoon schreef zij later een gedichtje onder de titel: 'Teach me the way.' De slottekst hiervan luidt: 'But this I pray, be at my side, When death is drawning through the sky, Almighty Lord, who also died, Teach me the way that I should die!'Tony van de Wetering, die oorspronkelijk begraven werd te Besançon is in 1970 herbegraven op het ereveld in Loenen, vak E nr 991. Sluiten

Mijn man en ik sparen Bijbels. In een tweedehandswinkel vonden wij een Bijbeltje met een naamlabel eraan. Een soldatenbijbel.........van A. van de Wetering. We kwamen erachter dat deze jongeman op weg was naar Engeland. Met dit Bijbeltje in zijn zak. Hij is niet verder gekomen dan Besancon in Frankrijk. zijn Bijbel kwam verder.......en staat nu in onze boekenkast. En deze Bijbel heeft als èèn van de weinigen een "gezicht". Wij zullen hem goed bewaren. Sluiten