Amsterdam, monument voor Gerhard Badrian

Geschiedenis

Het monument voor Gerhard Badrian in Amsterdam is opgericht ter nagedachtenis aan de verzetsstrijder die op deze plek op 30 juni 1944 door de bezetter werd doodgeschoten.

Op zaterdag 29 april 1944 'kraakte' de uit Duitsland afkomstige Joodse verzetsman Gerhard Badrian samen met Gerrit van der Veen en drie anderen de Landsdrukkerij in Den Haag. Ze namen vellen met in totaal 10.000 persoonsbewijzen mee, die voor vervalsers zeer bruikbaar waren.

Een volgende grote kraak vond plaats op 17 mei 1944, toen een knokploeg in de drukkerij Hoitsema in Groningen 133.450 bonkaarten afhandig maakte. Badrian zou in het Huis van Bewaring de arrogante SS'er spelen die gevangenen op kwam eisen voor 'overplaatsing'. Die rol had hij vaker gespeeld, en met succes. Maar bij deze actie liep alles van begin af aan mis. Er werd geschoten. Van der Veen kreeg een kogel in zijn rug. Badrian slaagde er nog wel in om hem naar een onderduikadres te brengen, maar daar raakte Van der Veen verlamd. De te hulp geroepen chirurg kon weinig meer doen.

Gerhard Badrian werd op 30 juni 1944 tijdens een vuurgevecht in de Amsterdamse Rubensstraat doodgeschoten, nadat een 'vriendin' hem had verraden. De Sipo beloonde haar met duizend gulden.

Info

Vorm en materiaal
Het monument voor Gerhard Badrian in Amsterdam is een ingemetselde plaquette van kalksteen. De plaat is 30 centimeter hoog en 44 centimeter breed.

Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:

'IN MEMORIAM
GERHARD BADRIAN
GEBOREN ALS DUITSCHE JOOD EN OP
DEZE PLAATS OP VRIJDAG 30 JUNI 1944
ALS STRIJDER VOOR NEERLAND'S
VRIJHEID GESNEUVELD.'

Digitaal Joods Monument
Het joodse oorlogsslachtoffer dat op dit gedenkteken vermeld staat, is tevens opgenomen in het 'Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland'. Hierin vindt u meer informatie over deze persoon met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.

Onder het kopje 'Geschiedenis' op deze pagina kunt u op de persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.

Overige info

Locatie
Het monument is aangebracht op de gevel van het pand aan de Rubensstraat in Amsterdam.

Bronnen

• Sta een ogenblik stil... Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3;
• Kunstwacht.