Belfeld, oorlogsmonument
Artiest:Firma August Latiers en Zn.Geschiedenis
Het oorlogsmonument in Belfeld (gemeente Venlo) is opgericht ter nagedachtenis aan alle medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. In het bijzonder worden vijf verzetsmannen herdacht die in 1944 door de bezetter zijn omgebracht.
De namen van de vijf omgekomen verzetsmannen luiden: H.W.H. Gommans, C. Janssen, M. Pereira, A.H. Ummels en B.P.L. Verstappen.
Naar verhouding zaten in de gemeente Belfeld veel Joden ondergedoken. Tot in de zomer van 1944. Toen werd de Arbeitskontrolldienst (AKD) onder leiding van de NSB'er Johan Berendsen uit Venlo feller en vestigde zich in Reuver een afdeling van de Feldpolizei.
In het voorjaar van 1944 richtte Ben Verstappen een knokploeg op. Aanvankelijk beperkten de werkzaamheden zich tot het zoeken van onderduikadressen. Maar in de zomer van 1944 kreeg van knokploeg van Verstappen van de provinciale KP-leiders opdrachten als het kraken van een melkfabriek in Broekhuizen en het inbreken bij een molen in Beesel en de boerenbond in Velden. Eind augustus 1944 ontdeden de KP'ers een Belfeldse zwarthandelaar van zijn woekerwinst en liquideerden ze twee onderduikers die de KP-organisatie in Hulsberg in gevaar dreigden te brengen. Het hoofdkwartier van de knokploeg van Verstappen was gevestigd in een schuilbunker aan de Patersweg te Belfeld.
Op woensdag 30 augustus wachtte KP-lid Pereira (een onderduiker uit Den Haag) in de bunker op zijn strijdkameraden die een opdracht uitvoerden. Omdat zij op de afgesproken tijd niet terugkeerden, ging Pereira naar buiten. Daar liep hij twee leden van de AKD tegen het lijf. Pereira's identiteitspapieren bleken niet in orde te zijn en bovendien had hij opvallend veel distributiebonnen bij zich. Op Pereira's onderduikadres (de boerderij van Janssen) troffen de AKD'ers ander belastend materiaal aan. Een vrachtautochauffeur die de aanhouding van de verzetsman had gezien, lichtte Verstappen in. Deze ging zich samen met A.H. Ummels (opperwachtmeester van de marechaussee) naar de boerderij. De AKD'er Sabbé stond hier op wacht en er ontstond een vuurgevecht. De KP-leider werd dodelijk getroffen en Ummels, die iets later arriveerde, werd gearresteerd.
Samen met Pereira en het stoffelijke overschot van Verstappen werd hij naar de kazerne in Blerick vervoerd. Daar vond men op het lichaam van Verstappen een lijst met namen van KP'ers aan wie een wapen was verstrekt. Ook de namen van Ummels en H.W.M. Gommans (leider van de Jonge Wacht in Belfeld) stonden daarop. Ummels en Pereira werden door de Sipo's Mitsch en Conrad aan de spoorlijn tussen Belfeld en Reuver doodgeschoten. Op 5 oktober werd C. Janssen uit Sevenum gearresteerd, die als onderduiker op een boerderij werkte. Twee dagen later werd H. Gommans aangehouden. Nog diezelfde avond werden Janssen en Gommans in de bossen tussen Beesel en Reuver gefusilleerd.
Onthulling
Het monument is onthuld op 5 mei 1946.
Info
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Belfeld (gemeente Venlo) is een kruis van hardsteen. Het kruis is geplaatst op een zuilvormig voetstuk. Het materiaal is deels afkomstig van de kapotgeschoten oude kerk. Het gedenkteken is circa 3 meter hoog.
Tekst
De tekst op het voetstuk luidt:
'TOT BLIJVENDE NAGE-
DACHTENIS AAN HEN
DIE HIER HUN LEVEN
GAVEN VOOR KONINGIN
EN VADERLAND EN AAN
ALLE BELFELDSCHE
SLACHTOFFERS VAN
DEN OORLOG 1940/45
HEER, GEEF HUNNE
ZIELEN DE EEUWIGE
RUST'.
Symboliek
Het kruis is niet alleen een symbool van het christelijke geloof, maar herinnert tevens aan het offer dat de oorlogsslachtoffers brachten voor een leven in vrijheid.
Overige info
Bron
Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8.