Haaswijk, oorlogsmonument
Artiest:Dick Breedijk
Geschiedenis
Het monument in Haaswijk (Oegstgeest) herinnert aan de zeven bemanningsleden van de Halifax HR 836 bommenwerper die op 24 mei 1943 is neergestort op de plaats waar nu de Kleyn Proffijtlaan is. Allen kwamen om het leven. De namen van de zeven slachtoffers luiden:
Alastair Black, Henry Freeman, John Gibbs, Thomas Green, John Rigby, Aubrey Rochester en Merton Zapfe.
De Halifax HR 836 bommenwerper was onderdeel van een luchtfloot van 826 bommenwerpers van de Royal Air Force (RAF) die op 23 mei 1943 probeerde in één klap de industrie in het Duitse Roergebied uit te schakelen. Het toestel maakte deel uit van 51 Squadron RAF, dat zijn basis had in Snaith, in Yorkshire, Noord-Engeland. Het was de eerste operationele vlucht van dit toestel. In de vroege ochtend van 24 mei 1943 was het vliegtuig op de terugtocht. Het had haar bommen afgeworpen en vloog via Arnhem naar het noorden, richting Leiden. Het Britse vliegtuig werd door een Duitse Messerschmitt neergeschoten en kwam terecht in wat nu de Kleyn Proffijtlaan in Oegstgeest is.
Het grootste deel van het neergestorte toestel bleef boven de grond uitsteken en kon door de Duitsers worden geborgen. Het voorste deel van het toestel echter, de vleugels en de cockpit, belandde vele meters onder het veengrond. Alle bemanningleden vonden de dood. Vier van hen werden geborgen en begraven bij het Groene Kerkje. Van de andere drie bemanningsleden werden enkele lichaamsdelen gevonden en begraven, maar de mannen zelf werden in het voorste deel van het vliegtuig achtergelaten. Dat waren Henry Freeman, Henry Gibbs en commandant John Rigby. Hun namen werden in drie grafstenen gebeiteld, die op het kerkhof tegen elkaar aan zijn geplaatst.
Oprichting
Het monument is opgericht op initiatief van de gemeente van Oegstgeest, in samenwerking met de Koninklijke Luchtmacht en Koninklijke Marine.
Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 2009.
Info
Vorm en materiaal
Het monument in Haaswijk (gemeente Oegstgeest) is een messing gedenkplaat met daarop de namen van zeven gesneuvelde bemanningsleden. Onder de namen zijn de contouren van de HALIFAX HR 836 weergegeven met daarin de plaatsaanduiding van de verschillende bemanningsleden.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'OP DEZE PLAATS PROBEERDE DE BEMANNING VAN DE HALIFAX HR 836,
VAN 51 SQUADRON RAF, IN DE VROEGE OCHTEND VAN 24 MEI 1943 EEN
NOODLANDING TE MAKEN. HIERBIJ KWAM DE GEHELE BEMANNING OM HET LEVEN
DRIE VAN DE MANNEN RUSTEN NOG OP DEZE PLEK:
PILOT, FLYINGOFFICER JOHN EDWARD RIGBY, RAF (VR), 21 JAAR
NAVIGATOR, FLIGHT SERGEANT HENRY GRAHAM FREEMAN, RCAF 24 JAAR
MID UPPER GUNNER, SERGEANT HENRY JOHN GIBBS, RAF (VR) ± 19 JAAR
DE ANDERE VIER ZIJN TEN RUSTE GELEGD BIJ HET GROENE KERKJE:
BOMB AIMER, FLYING OFFICER THOMAS HERBERT GREEN, RAF (VR), 25 JAAR
REAR GUNNER, FLIGHT SERGEANT MERTON EARL ZAPFE, RCAF, 20 JAAR
WIRELESS OPERATOR/ AIR GUNNER, SERGEANT AUBREY EDGAR PERRIN ROCHESTER, RAF (VR), 33 JAAR
FLIGHT ENGINEER, SERGEANT ALASTAIR MILNER HOOD BLACK, RAF, 25 JAAR'.
Overige info
Locatie
Het monument bevindt zich ter hoogte van de Kleyn Proffijtlaan 86 te Oegstgeest.
Bronnen
- Witte Weekblad;
- Leidsch Dagblad op 24 april 2009;
- De heer Dick Breedijk.