Jeruzalem, 'Nieuwlande-monument'
Geschiedenis
Het 'Nieuwlande-monument' in Jeruzalem herinnert aan de 202 inwoners van het Drentse dorp Nieuwlande en omstreken die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog actief hebben ingezet voor het redden van Joden.
Naast het gewapende verzet werd in Nieuwlande ook op grote schaal hulp
geboden aan onderduikers en Joodse vluchtelingen. Vanwege deze unieke, collectieve hulpactie, werd op 11
april 1985 aan de gehele bevolking van Nieuwelande door de Israëlische
ambassadeur Jaacov Nechushtan een erecertificaat van het Israëlische instituut Yad Vashem uitgereikt.
Johannes Post was
de drijvende kracht achter het verzet in Nieuwlande. Hij werd geboren
op 4 oktober 1906 in Hollandscheveld bij Hoogeveen. Tijdens de
bezetting liet hij zijn welvarende landbouwbedrijf in Oosterhesselen
(Drenthe) in de steek om zich geheel aan het verzetswerk te kunnen
wijden. Hij speelde een belangrijke rol, met name in de landelijke
Knokploegen. Post was leider van de KP in het noorden van Nederland en
ondernam veel sabotageacties en overvallen op distributiekantoren en
gevangenissen. Op 16 juli 1944 werd Post in de duinen bij Bloemendaal gefusilleerd. De
vooraanstaande verzetsman werd begraven op de Erebegraafplaats te
Overveen.
Onthulling
Het monument is onthuld op 18 juni 1985 door de toenmalige minister-president Ruud Lubbers.
Yad Vashem
Het 'Nieuwlande-monument' maakt deel uit van Yad
Vashem in Israël. Dit nationale instituut voor
oorlogsdocumentatie werd in 1953 bij wet door het Israëlische parlement opgericht en is tevens een museum en gedenkplaats ter
nagedachtenis aan de
miljoenen slachtoffers van de Holocaust en aan de duizenden Joodse
gemeenschappen die door de nazi's tussen 1939 en 1945 werden verwoest.
De naam Yad
Vashem betekent 'gedenkteken en naam' en is ontleend aan een vers uit de Bijbel (Jesaja 56:5-8): 'En aan hen zal ik mijn huis geven, en binnen mijn muren een aandenken en een eeuwigdurende naam [een Yad Vashem] ...die nooit zullen worden vernietigd.'
Het Yad Vashem-instituut heeft inmiddels aan meer dan 5.000 Nederlanders de eretitel 'Rechtvaardige onder de Volkeren' toegekend, omdat zij zich tijdens de Tweede Wereldoorlog bekommerden om het lot van de vervolgde Joden. Dit is de hoogste onderscheiding die de staat Israël kent, die gepaard gaat met het uitreiken van een oorkonde en een medaille. Hun naam staat tevens vermeld op de 'Muur van de
Rechtvaardigen'.
Info
Vorm en materiaal
Het 'Nieuwlande-monument' in Jeruzalem is een gedenksteen van natuursteen die aan de voorzijde gepolijst is. Voor de gedenksteen ligt een langwerpige steen.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
"PLANTSOEN TER ERE VAN 202 GERECHTVAARDIGEN ONDER DE VOLKEREN
IN NIEUWLANDE- DRENTE- EN OMSTREKEN
GROVE IN HONOUR OF 202 RIGHTEOUS AMONG THE NATIONS
FROM THE NIEUWLANDE AREA OF THE NETHERLANDS.'
Op de liggende steen staan de namen van de 202 inwoners van Nieuwlande en omstreken.
Overige info
Locatie
De gedenksteen staat in de 'Tuin van de Rechtvaardigen onder de Volkeren'. Deze tuin maakt deel uit van de
gedenkplaats Yad Vashem, gelegen aan de voet van de Har Hazikaron ('Heuvel van Herinnering') in een van de westelijke buitenwijken van Jeruzalem.
Yad Vashem is het officiële monument en instituut van Israël voor het herdenken van de Joodse slachtoffers van de Holocaust. Het complex bestaat o.a. uit:
- Een herdenkingsruimte;
- Historische Holocaust Museum;
- 'Hal van de Namen';
- Een onderzoeksinstituut;
- Een archief;
- Een bibliotheek;
- Een educatief centrum;
- 'Vallei van de Joodse Gemeenschappen';
- 'Laan van de Rechtvaardigen onder de Volkeren';
- 'Tuin van de Rechtvaardigen onder de Volkeren'.
In de tuin bevinden zich onder meer 'De Muur van de Rechtvaardigen', 'De Heldenzuil' en
verschillende, kleinere monumenten die herinneren aan individuen of
gemeenschappen die zich hebben ingezet voor het redden van Joden,
zoals de inwoners van het dorp Nieuwlande.
Bronnen