Meppel, monument voor sergeant Anne Willem Swart
Geschiedenis
Het monument voor sergeant Anne Willem Swart herinnert aan sergeant Anne Willem Swart van het Infanterie Regiment 2-33. Hij was de enige Nederlandse militair die bij de Duitse inval op 10 mei 1940 bij Meppel sneuvelde.
De stad Meppel werd verdedigd door middel van enkele bunkers aan de randen van de stad. Nederlandse militairen, onder andere voorzien van mitrailleurs, probeerden vanuit deze bunkers de aanvallers tegen te houden. De Duitse overmacht was echter zo groot dat standhouden onmogelijk was. Maar sergeant Swart en zijn medestrijders wisten van geen ophouden. Vanuit de bunker bleef men onder Swarts leiding vuren op de naderende vijand. De aarden bunker bleek echter minder hecht dan gehoopt en Swart werd dodelijk getroffen. Een achttal medestrijders gaf zich daarna over aan de bezetter. Zij werden krijgsgevangen gemaakt.
Oprichting
Het monument is opgericht door de heren Joop Stokkers, Wiecher Ponne, Albert van Aalderen en Ebel Zandstra.
Onthulling
Het monument is onthuld op 16 november 2015. Precies 75 jaar na de onthulling van het eerste monument voor sergeant Swart. Zijn dochter Dinie Swart was uit Australië overgekomen om bij de onthulling aanwezig te zijn. Tevens waren leerlingen van de nabijgelegen Oosterboerschool en Anne Frankschool aanwezig om samen met wethouder Henk ten Hulscher het monument te onthullen.
Info
Vorm en materiaal
Het monument voor sergeant Anne Willem Swart in Meppel (gemeente Meppel) bestaat uit een zwerfsteen op een plateau van zwarte natuursteen. Aan de voorkant zijn op de linker- en rechterhoek een pasfoto van Swart en een helm afgebeeld. Op de zwerfsteen is een plaquette van zwart natuursteen bevestigd, waarop een afbeelding staat van de aarden bunker waarin hij sneuvelde. Ook staat op deze plaquette tekst in reliëf. Naast het monument is een informatiebord aangebracht.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'ANNE WILLEM SWART
SGT. INFANTERIE R-II-33
GEBOREN 30-8-1907
GESNEUVELD 10-5-1940
16-11-2015.'
De tekst op het informatiebord luidt:
'SERGEANT ANNE WILLEM SWART 1907 - 1940
OP 1O MEI 1940, TOEN EEN DUITSE LEGERMACHT NEDERLAND BINNENVIEL, VERDEDIGDE SERGEANT ANNE WILLEM SWART MET ZIJN KRIJGSMAKKERS IN EEN AARDEN BUNKER OP DEZE PLAATS ZIJN VADERLAND. DE DUITSE OVERMACHT WAS GROOT MAAR SWART WILDE VAN GEEN WIJKEN WETEN. PAS NADAT VEEL TEGENSTANDERS WAREN UITGESCHAKELD, WERD DE BUNKER DOOR EEN DUITSE GRANAAT GETROFFEN EN SNEUVELDE SWART. HIJ WAS DE ENIGE NEDERLANDSE MILITAIR DIE OP DIE DAG BIJ MEPPEL HET LEVEN LIET. UIT EERBETOON VOOR DEZE DAPPERE NEDERLANDER IS OP 16 NOVEMBER 2015 OP DEZE PLAATS EEN GEDENKTEKEN OPGERICHT. LEERLINGEN VAN DE ANNE FRANKSCHOOL EN DE OOSTERBOERSCHOOL HEBBEN DIT MONUMENT GEADOPTEERD.'
Wijziging
In april 2016 is naast het monument een informatiebord bijgeplaatst met aanvullende informatie. Dit bord is vervaardigd door leerlingen van de middelbare school Stad en Esch te Meppel.
Overige info
Locatie
Het monument voor sergeant Anne Willem Swart bevindt zich op de plaats waar de bunker stond waar Swart het leven liet, aan het Rumptigerpad in Meppel (gemeente Meppel).
Bron
Dhr. J.W.Stokkers