Mirns, Klokkenstoel
Geschiedenis
De klokkenstoel herinnert de inwoners van Mirns (gemeente De Fryske Marren) aan de Amerikaanse bommenwerper die op 22 december 1943 in het dorp een noodlanding maakte en hierbij de klokkenstoel op het kerkhof verwoeste, en de zeven bemanningsleden die hierbij omkwamen.
De namen van de zeven slachtoffers luiden:
1st. Lt. John Harold Allen (First Pilot), 2nd. Lt. Anthony Louis Destro (Co-Pilot), Technical Sergeant John R. Elder (Radio Operator), Staff. Sergeant Everett M. Odom (Air Gunner), Technical Sergeant James S. Owens (Flight Engineer), 2nd. Lt. Werner A. Owens (Navigator) en 2nd. Lt. John Pavelk (Bombardier).
Het verongelukte toestel was de B24 H 'Liberator' van de Amerikaanse 8th Air Force, afkomstig van 445 BG (Bomb Group) 700 BS (Bomb Squadron), gelegerd op Tibenham, Norfolk in Engeland. Op de terugweg van een bombardementsvlucht naar Osnabrück op 22 december 1943, werd de machine getroffen door een raket. Het communicatiesysteem (Interphone) viel uit, net als een motor, en de rompconstructie werd ontzet. De 'Liberator' moest verder zonder de beschermende formatie en kon zo gemakkelijk prooi worden van de jagers van de bezetter. Tussen Bolsward en Workum volgde een confrontatie met een formatie Messerschmitts BF 110 van het Zerstörer Geschwader 26.
De bommenwerper werd zodanig toegetakeld dat de piloot, luitenant John Harold Allen, besloot een noodlanding te maken. Boven Bakhuizen verlieten sergeant Bevans en sergeant Henry het toestel. Toen de machine boven het IJsselmeer kwam, draaide de piloot 180 graden en vloog weer op de Gaasterlandse kust aan. Sergeant John Elder sprong, maar zijn parachute dreef naar zee en het koude water maakte een einde aan zijn leven. Ook sergeant Joe Gill waagde een sprong, maar hij trok zijn parachute te vlug open. Deze wikkelde zich om de staartvlakken en Gill werd meegesleept. Toen het kerkhof van Mirns met de klokkenstoel opdoemde, raakte de 'Liberator' met de neus de lage heuvelrug. Het toestel richtte zich op en sloeg over de kop, dwars door de eerste rij bomen. Op het kerkhof ging de machine weer over de kop. Grafstenen werden weggemaaid en de klokkenstoel versplinterd. Daarna ging het wrak nog eens over de kop, boorde zich aan de andere kant van het kerkhof weer door de bomen, schoot de weg over en sloeg volkomen uit elkaar in het weiland.
Er was één overlevende. Sergeant Joe Gill leefde nog, ondanks dat hij door het toestel werd meegesleept en ook driemaal mee over de kop was gegaan. Verder kwam de gehele bemanning die de noodlanding meemaakte om het leven.
Op 24 december 1943 werden de stoffelijke resten begraven op de R.K. begraafplaats in Bakhuizen. Enige tijd na de oorlog volgde de herbegrafenis op de Amerikaanse begraafplaats Margraten, terwijl John Allen in Neuville in België ter aarde werd besteld.
Onthulling
De klokkenstoel werd herbouwd in 1953.
Info
Vorm en materiaal
De klokkenstoel in Mirns (gemeente De Fryske Marren) is uitgevoerd in hout. In de klokkenstoel is een luidklok aangebracht. Op de dwarsbalk is een bronzen gedenkplaat aangebracht.
Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:
'IN 1943 WERD DE OUDE KLOKKESTOEL
DOOR EEN NEERSTORTEND VLIEGTUIG
VERWOEST.
IN 1953 WERD DEZE KLOKKESTOEL DOOR
HET GEMEENTEBESTUUR VAN GAASTERLAND
MET MEDEWERKING VAN RIIS FOARUT
HERBOUWD.'
Overige info
Locatie
Het monument bevindt zich op de begraafplaats te Mirns (gemeente De Fryske Marren).
Bronnen
- Verzetsmuseum Friesland;
- Tekens aan de weg - Tekens aan de wand van C. Reitsma (Leeuwarden, 1980). ISBN 9033020009.