Roermond, 'Joods monument'
Artiest:Appie Drielsma
Geschiedenis
Het 'Joods monument' in Roermond is opgericht ter nagedachtenis aan de 133 Joodse medeburgers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen.
De namen van de 133 Joodse slachtoffers luiden:
Leo Israel Baer, Rolf Helmut Israel Baer, Senta Baum-Lifjes, Max Behretz, Helene Beretz-Willstaedt, Andreas Beretz, Maurits Bierman, Manuel Bloemendaal, Rosina Bloemendaal-Nathan, Walter Bloemendaal, Agathe Bock, Aaron Colthof, Benjamin Izaak Colthof, Israël Colthof, Selma Egger-Keijzer, Cesar Joseph Egger, Joseph Egger, Hermann Israel Falkenstein, Mietje (Mimi) Falkenstein-van der Sluis, Hendrica Francken, Bernard Goedhart, Seline Frederika Goedhart-Cohen, Evaline Goedhart, Sara Goldsmid-Goedhart, Jacques Goedhart, Max Goedhart, Sijlvain Goedhart, Rosa Goedhart-Hanau, Joanna Ivonne Goedhart, Henri Willem Goudsmit, Elsa Goudsmit-Hahn, Louis Sallie Goudsmit, René Leo Goudsmit, Wilhelm Gross, Anna Gertrud Gross-Sachs, Josephine (Fanny) Haber-Lion, Gerrit Hamburger, Abraham Hamburger, Magdalena Hamburger, Elka Hahn, Auguste Hahn, Ida Hahn, Martha Hellmann, Mozes de Hes, Joseph Herz, Bertha Herz-Löb, Sallie Hiegentlich, Salomon Jacob Hiegentlich, Cesar Hiegentlich, Joseph Hiegentlich, Jacob Hiegentlich, Jeannetta Horneman-Leviticus, Eliëzer Samuel Israëls, Betjen Jacob-Goedhart, Rolf Gordon Keller, Maier Krämer, Erwin Jakob Krämer, Frieda Lehmann-Reinheimer, Moritz Lehmann, Emma Lehmann-Wolf, Ludwig Lehmann, Joseph Lehmann, Arnold Wolf, Israel Sussmann Lehmann,
Sara Bertha Lehmann, Marcel Levano, Franciska Levano-Zondervan, Elfride Rosetta Levano, Rosetta Levano, Israel de Levie, Johanna de Levie-Zondervan, Rosetta de Levie, Mauritz Leviticus, Bertha Leviticus-Vijth, Rachel Leviticus Compris, Armand Noé Leviticus, Johanna Helena Henrietta Levy, Flora Sara Maijer-Levy, Rosalia Manheim-Vos, Ludwig Israel Marx, Ella Sara Marx, Paul Nathan, Herbert Nathan, Joseph Neumann, Eva Neuman-Weiss, Jeanette Pasmann-Vogelsang, Charlotte Rechtschaffen, Max Van der Rhoer, Mina Van der Rhoer-Bouman, Joseph van der Rhoer, Lilli Lucie Simon-Moses, Eli Simon, Alex Sternfeld, Rosalie Sternfeld-Egger, Albert Sternfeld, Leo Sternfeld, Elisa Johanna Stoppelman-Goudsmid, Willem Straus, Rosa Strauss, Elsa Strauss, Selma Sibilla Strauss, Hartog Mozes Trompetter, Sientje Trompetter-de Jong, Mozes Trompetter, Maurits Velleman, Rebecca Velleman-Cardozo, Esther Velleman, Marianna Velleman, Clara Velleman, Minna Wehrmann-Zirker, Bernhard Wolf, Ida Wolf-Wehrmann, Siegbert Wolf, Siegried Winter, Albert Wolf, Hermina Johanna Elisa Wolf-Goudsmit, Herbert Wolf, Fanny Felice Wolf, Hermann Israel Wolf, Anna Sara Wolf-Eisig, Leopold Wolf, Paula Wolf-Adler, Hilde Wolf, Ruth Wolf, Mendel Jakob Wollheim, Adolf Israel Zodick, Frieda Sara Zodick-Hahn, Benedictus Zondervan, Bernhard Zondervan en Samuel Zondervan.
Op het monument staan de namen van enkele slachtoffers anders vermeld dan in het Digitaal Joods Monument.
Oprichting
De oprichting van het monument was een initiatief van de Stichting Rura. Voorzitter Leen van Marion stelde vast dat er jaren vanuit de bevolking weinig interesse bestond voor de historie van de Joodse gemeenschap. Toen de Stichting Rura vier jaar geleden de synagoge opknapte kwam hier verandering in en werd de roep om een monument groter. De oprichting van het monument werd mogelijk gemaakt door financiële steun van de gemeente Roermond.
Onthulling
Het monument is onthuld op 1 mei 2007 door Benoit Wesley, de voorzitter van de Israëlische gemeente in Limburg, Leen Marion, de voorzitter van de Stichting Rura en rabbijn Schapiro.
Info
Vorm en materiaal
Het 'Joods monument' in Roermond bestaat uit twee roestvrijstalen zuilen met daar tussen een gedenkplaat, vervaardigd uit hetzelfde materiaal. Op deze plaat zijn een davidster en de namen van de slachtoffers gelaserd.
Teksten
De tekst op de zuilen luidt:
'1940
1945.'
De tekst op de gedenkplaat luidt:
'MOGEN HUN ZIELEN OPGENOMEN WORDEN
IN DE BUNDEL VAN HET EEUWIGE LEVEN.'
Deze tekst is tevens in het Hebreeuws aangebracht.
Op de gedenkplaat zijn de namen van 133 Joodse oorlogsslachtoffers uit Roermond vermeld.
Symboliek
De keuze voor het roestvrijstaal komt voort uit de gedachte dat 'de namen niet zullen vergaan'. De twee zuilen staan symbool voor de tempelzuilen Boaz en Jachin, met hun betekenis en verwijzing naar nieuw leven.
Digitaal Joods Monument
Het joodse oorlogsslachtoffer dat op dit gedenkteken vermeld staat, is tevens opgenomen in het 'Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland'. Hierin vindt u meer informatie over deze persoon met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Onder het kopje 'Geschiedenis' op deze pagina kunt u op de persoonsnaam klikken om doorverwezen te worden naar het Digitaal Joods Monument.
Overige info
Locatie
Het monument bevindt zich op de binnenplaats van de synagoge aan de Hamstraat in Roermond. Sinds 1990 dient de synagoge niet meer als gebedshuis. Het gebouw is in 2005 op initiatief van de Stichting Rura gerestaureerd en is momenteel in de maanden juli en augustus te bezichtigen.
Bronnen
- Stichting Rura;
- Dagblad de Limburger van 19 april 2007.