Sint Odiliënberg, bevrijdingsmonument
Artiest:Frans Lommen, Wladyslaw Czesny
Geschiedenis
Het bevrijdingsmonument doet de inwoners van Sint Odiliënberg (gemeente Roerdalen) beseffen dat vrede en vrijheid niet vanzelfsprekend zijn. Om de democratie in stand te houden is waakzaamheid geboden.
Na een voorspoedige opmars door Noord-Frankrijk en België waren de Amerikanen van de 30ste infanterie 'Old Hickory' erin geslaagd het grootste deel van Zuid-Limburg te bevrijden. Vervolgens wilden de geallieerden op 17 september 1944 met een groot offensief (operatie 'Market Garden') vanuit België een bruggenhoofd over de grote rivieren in Nederland veroveren. Luchtlandingstroepen moesten in een bliksemsnelle aanval bruggen in Noord-Brabant en Gelderland veilig stellen. Vanuit België moesten grondtroepen over de veroverde bruggen naar het IJsselmeer optrekken.
Er werden drie complete divisies gedropt: de 101ste US Airborne Divisie bij Eindhoven en Veghel, de 82ste US Airborne Divisie bij Grave en Groesbeek en de 1ste Britse Airborne Divisie bij Arnhem en Oosterbeek. Bij de Amerikanen verliep alles vrij goed. De bruggen over de Maas en het Maas-Waalkanaal bij Heumen en de meeste bruggen nabij Eindboven vielen in hun handen en na harde strijd ook de Waalbrug bij Nijmegen. Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. De Britse para's werden verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich onder zware verliezen terugtrekken in de Betuwe.
Op 19 september stagneerde ook de Amerikaanse opmars in Zuid-Limburg, enkele kilometers ten noorden van Sittard. De bezetter had stelling ingenomen bij twee bruggenhoofden: zowel op de westelijke Maasoever in Noord- en Midden-Limburg als in het gebied tussen Roermond en Susteren, begrensd door de Roer en de Maas (de 'Roerdriehoek'). De frontlinie liep nu dwars door Limburg. In de daaropvolgende maanden ontstond in dit gebied een zware en bloedige strijd, waaronder ook de burgerbevolking zwaar te lijden had.
Oprichting
Het gedenkteken is bekostigd door de 'Boesboys'.
Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 1985 door burgemeester G. van Heur en waarschijnlijk ingezegend door pastoor Debets.
De Ambrosius Broederschap draagt zorg voor het onderhoud.
Info
Vorm en materiaal
Het bevrijdingsmonument in Sint Odiliënberg (gemeente Roerdalen) bestaat uit een houten gedenknaald en een kruisbeeld met corpus.
Tekst
De tekst op de zuil luidt:
'DENK AAN HEN
DIE U ZIJN VOOR
GEGAAN EN AAN
HEN DIE NA U
KOMEN
1940 - 1945'.
Symboliek
Het kruis is een teken van lijden, strijd en overwinning.
Overige info
Locatie
Het monument is geplaatst op het Kerkplein, in de buurt van het museum van de heemkundevereniging 'Roerstreek' te Sint Odiliënberg (gemeente Roerdalen).
Bronnen
- Voormalige gemeente Posterholt;
- Limburgse monumenten vertellen 1940-1945 van H.J. Mans en A.P.M. Cammaert. (Maastricht, Stichting Historische Reeks Maastricht, 1994). ISBN 90 70356 67 8.