Sobibor, monument bij de ingang van het voormalige kamp Sobibor

Geschiedenis

Het monument bij de ingang van het voormalige kamp Sobibor (Polen) herinnert aan de vele Nederlandse slachtoffers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers in vernietigingskamp Sobibor om het leven zijn gebracht.

Tussen 2 maart 1943 en 20 juli 1943 reden er negentien treinen met ruim 34.000 Nederlanders van Westerbork naar het Poolse vernietigingskamp Sobibor. Bijna al deze Nederlanders waren Joden.

De meeste joden werden direct na een treinreis van ongeveer 72 uur in overvolle wagons naar de gaskamers gestuurd. Hier werden de slachtoffers de luchtdichte ruimtes in gedreven. Door de gastoevoer ontstond er al gauw een tekort aan zuurstof. Het vergassen duurde ongeveer 20 tot 30 minuten. Werkjoden en vele Oekraïneners haalden de lijken uit de gaskamers en onderzochten hen op gouden tanden en andere waardevolle spullen. Hierna wierpen ze de lijken in massagraven. Om de sporen uit te wissen werd in het najaar van 1942 begonnen de lijken op te graven en te verbranden.

Voor de werkjoden was het leven in het kamp ondragelijk, te weten onderdeel te zijn van een systeem dat dagelijks mensen de dood in joeg. In oktober 1943 kwam een groep onder leiding van Sovjet luitenant Alexander Petsjerski in opstand. 12 SS’ers en 2 bewakers werden gedood. 375 joden die uit het kamp konden vluchten hebben slechts 47 de oorlog overleefd. Hieronder waren 2 Nederlandse vrouwen. 

In totaal werden 250.000 joden in het kamp vermoord.

Naast de herinneringsplaquettes herinneren diverse andere monumenten op het voormalige kampterrein, waaronder een symbolische heuvel van as, aan de gruwelijke geschiedenis van het kamp.

Info

Vorm en materiaal
Het monument bij de ingang van het voormalige kamp Sobibor (Polen) bestaat uit acht bronzen plaquettes met daarop in goudkleurige letters en acht verschillende talen een tekst waarmee de slachtoffers uit acht verschillende landen worden herdacht. De plaquettes zijn op een stenen muur aangebracht. Boven de plaquettes staat in grote letters ‘SOBIBOR’.

Tekst
De tekst op de Nederlandse plaquette luidt:

'OP DEZE PLAATS BEVOND ZICH
IN DE JAREN 1942-1943
EEN VERNIETIGINGSKAMP
WAAR DE NAZI'S
250000 JODEN
EN ONGEVEER 1000 POLEN
HEBBEN VERMOORD.

OP 14 OKTOBER 1943 KWAMEN
DE GEVANGENEN IN OPSTAND.
ZIJ OVERMEESTERDEN
HUN BEWAKERS EN ENKELE
HONDERDEN GEVANGENEN
SLAAGDEN ER IN TE ONTSNAPPEN.
NA DE OPSTAND WERD
HET KAMP OPGEHEVEN

,O AARDE!
BEDEK MIJN BLOED NIET.,,
/JOB 16:18/'.

Overige info

Locatie
Het monument bevindt zich bij de ingang van het voormalige concentratiekamp Sobibor, bij het dorp Sobibor in Oost-Polen.

Bron
Stichting Sobibor.