Terneuzen, oorlogsmonument
Artiest:K.J. Huineman (ontwerp), Pieter Starreveld (1911-1989) (uitvoering)Geschiedenis
Het oorlogsmonument in Terneuzen is opgericht op uitdrukkelijke wens van koningin Wilhelmina na een bezoek op 14 maart 1945 aan de plaats waar vijf leden van Rijkswaterstaat werden gefusilleerd.
De namen van de vijf slachtoffers luiden:
De Bert, ir. Groenewegen, ir. Hoolsema, Nieuwenhuize en Verbrugge.
Op Dolle Dinsdag (5 september 1944) hebben leden van Rijkswaterstaat getracht om de explosieven die de bezetter op de Westsluis had geplaatst, te verwijderen. Bij deze poging werden vijf mannen door de bezetter opgepakt en gefusilleerd. Op 8 september werden de vijf slachtoffers onder grote belangstelling in een gezamenlijk graf op de Algemene begraafplaats ter aarde besteld. Na de bevrijding is op dit graf een gedenkteken geplaatst, waarop de daden van de vijf mannen worden gesymboliseerd door een mannenfiguur, die een schild boven een sluiswerk houdt.
Onthulling
Het monument is onthuld in 1950.
Info
Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Terneuzen is een uit brokken graniet opgetrokken zuil, bekroond met een bronzen beeld van een vuist met zwaard. De zuil wordt omringd door gebroken ketenen. In het voetstuk is een rechthoekige gedenksteen ingemetseld. Het gedenkteken is 3 meter hoog.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
'HEN DIE VIELEN
VOOR ONZE VRIJHEID'.
Symboliek
De voet van het gedenkteken bestaat uit breuksteen, afkomstig van de oorlogsvernielingen aan de Westsluis en symboliseert het door de bezetters verdrukte en verbrijzelde Nederland. Hieruit klimt een zuil omhoog, waarmee uiting wordt gegeven aan de gedachte aan het uit veelheid tot eenheid geworden Nederlandse volk. De bronzen vuist met zwaard en de gebroken ketenen benadrukken dat door de geleverde strijd tegen de bezetter eenheid en vrijheid weer mogelijk zijn geworden.
Overige info
Bronnen
- Sta een ogenblik stil... Monumentenboek 1940/1945 van Wim Ramaker en Ben van Bohemen. (Kampen, Uitgeversmaatschappij J.H. Kok Matrijs, 1980). ISBN 90 242 0185 3;
- http://www.terneuzen.nl/.
Voor meer informatie
Vijf woelige jaren van J.L. Platteeuw.