Zuidhorn, oorlogsmonument

Geschiedenis

Het oorlogsmonument herinnert de inwoners van Zuidhorn aan het leed dat de Tweede Wereldoorlog heeft veroorzaakt. Het gedenkteken waarschuwt tevens tegen onrecht en het gevaar van oorlog. Ook worden met het monument vijf oorlogsslachtoffers herdacht.

De namen van de vijf slachtoffers luiden:

Abraham van der Hal, Rebecca van der Hal-van Dam, Jonas Israëls, Roosje Israëls en Geert Walda.

Oprichting
Aanleiding voor oprichting van het gedenkteken was de wens uit de burgerij om een plek te hebben waar de jaarlijkse dodenherdenking kan plaatsvinden. Het monument is gerealiseerd door het 4 Mei Comité.

Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 1988.

Info

Vorm en materiaal
Het oorlogsmonument in Zuidhorn (gemeente Westerkwartier) bestaat uit een zwerfkei en een twee plaquettes. De zwerfkei is geplaatst op een glooiende formatie bakstenen en steenbrokken.

Teksten
De tekst op de zwerfkei luidt:

'1940-1945
OPDAT
WIJ
NIET
VERGETEN.'

De tekst op de eerste plaquette luidt:

'EEN GRAFHEUVEL EN EEN OPGERICHTE STEEN
EEUWEN OUDE TEKENS VAN HERDENKEN
MIDDEN OP HET VOETPAD, AANGESNEDEN DOOR DE WEGRAND
HERINNERING, OPGENOMEN IN DE LEVENSWEG
VANAF DE GROND DRIE RIJEN STEENBROKKEN
EEN DRIEHOEK VAN VERBONDENHEID
GEGROEPEERD TOT AAN DE TOP
TEVEEL LIJDEN, TE VAAK DE DOOD
EEN GROTE ZWERFKEI MET EEN TEKST
EEN SYMBOOL VOOR HEN, SIGNAAL VOOR ONS.'

De tekst op de tweede plaquette luidt:

'ABRAHAM VAN DER HAL
*15-05-1879 USQUERT
† 16-04-1943 SOBIBOR
REBECCA VAN DER HAL-DAM
* 19-12-1880 ADUARD
† 16-04-1943 SOBIBOR
JONAS ISRAËLS
* 12-01-1859 ZUIDHORN
† 16-04-1943 SOBIBOR
ROOSJE ISRAËLS
* 29-11-1856 ZUIDHORN
† 16-04-1943 SOBIBOR
GEERT WALDA
* 04-04-1920 WIEUWERD
† 07-04-1945 NEUENGAMME.'

Wijziging
De tweede plaquette is op 4 mei 2005 aan het monument toegevoegd.

Overige info

Bronnen

• Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Groningen van H. Hamburger en J.C. Regtien, met medewerking van Fr. van Echten. (Bedum, Uitgeverij Profiel, 1998). ISBN 90 5294 172 6;
• De heer H. Veldman, lid van het 4 Mei Comité Zuidhorn en coördinator van het project Oorlogsmonumenten gemeente Zuidhorn.