Hendrikus ten Napel

Wormerveer 28 april 1923
Schwesing- Engelsbrug 27 november 1944

Hendrikus, ook wel geschreven als Hendricus, wordt geboren op 28 april 1923 te Wormerveer. Drie jaar eerder werd zijn broer Lubbertje (1920) geboren. Hendrikus is het tweede kind van Pieter ten Napel en Jannetje Lubbertjes dr. Hakvoort. Na Hendrikus worden nog Tiemen (1926) en Harm (1929) geboren.

Hendrikus groeit op in Wormerveer, op de Van Diemenstraat 5. Hij wordt timmerman. Hiernaast doet hij dienst bij de brandweer. Hier wordt een groepsfoto gemaakt. Later zal blijken hoe waardevol deze foto is.

Van Diemenstraat 5 Bron: Miljoenhuizen.nl

Als de oorlog aanbreekt duikt hij onder. Zeer waarschijnlijk om aan de arbeidseinsatz te ontkomen. Hij is 21 jaar, en dus willen de Duitsers dat hij gaat werken. Hendrikus besluit om onder te duiken bij zijn familie op Urk. Zijn zwager Geert Oost zit in het verzet en helpt hem aan een goede plek.

Helaas, het is augustus 1944 als het verzet op Urk wordt verraden. Geert Oost die wordt gearresteerd. Op dat moment is Hendrikus er zeer waarschijnlijk ook bij, hij wordt ook gearresteerd.
Naast Geert en Hendrikus zijn er nog een vier personen.

Geert Oost Bron: Fam. Oost

De Duitsers verhoren iedereen op Urk, in de gereformeerde pastorie. Iedereen komt vrij behalve Geert en Hendrikus. Men besluit Geert te werk te stellen te Arnhem bij vliegveld Deelen, hier moet hij bomtrechters dichtmaken.

Hendrikus, die wordt als onderduiker behandeld. Er is geen genade blijkbaar. Hij wordt op transport gezet naar Kamp Amersfoort. Vanaf Amersfoort wordt hij verder op transport gezet naar Neuengamme, hier komt hij aan op 10 september 1944. Op het hoofdkamp Neuengamme wordt hij doorgestuurd naar sub-kamp Husum-Schwesing. Mogelijk dat hij ook te Ladelund heeft gewerkt.

Hendrikus kan het werk en de ontberingen niet aan. Hij sterft al enkele maanden na zijn arrestatie op 27 november 1944, om 04.37 uur te Schwesing-Engelsbrug. Een dag later, op 28 november wordt Hendrikus begraven op het Ostfriedhof te Husum, zijn rustplaats.

Het gebied waar het kamp Husum-Schwesing lag.
Bron: Wikipedia.org

Nog geen jaar later is de bevrijding in Nederland eindelijk een feit. In huize Oost is men opgelucht. Geert heeft de oorlog overleefd, maar zal last blijven houden van de oorlog letterlijk en figuurlijk. Zijn beste vriend Piet Brouwer is opgepakt en heeft ter nauwe nood de oorlog overleefd. Later blijkt dat hij na de bevrijding alsnog in Duitsland overlijdt.

Neef Hendrikus is spoorloos. Waar is hij gebleven, familie weet het niet. Ouders verkeren in onzekerheid. In Juni plaatst Geert twee advertenties, in de Trouw en in Strijdend Nederland met een oproep voor Hendrikus. Er komt geen bericht binnen.

Oproep van Geert Oost. Bron:Strijdend Nederland van 16.06.1945

Het is al meer dan een jaar later als het Rode Kruis bericht heeft voor de familie. Op 16 augustus 1946 ontvangt vader Pieter een schrijven van het Rode Kruis met het bericht:

“Naar aanleiding van Uw aanvraag, deel ik U hierdoor mede, dat U thans bij den Ambtenaar van den burgelijken stand te Wormerveer, een extract uit het overlijdensregister, ten name van den heer Hendrikus ten Napel, geboren 28 april 1923 kunt aanvragen.”

Het enige dat aan Hendrikus herinnert is de groepsfoto van de brandweer. Een uitsnede wordt gemaakt en ingelijst. De familie bewaart deze tot op de dag van vandaag. De naam van Hendrikus ten Napel wordt herdacht op een plaquette te Wormerveer.

Plaquette te Wormerveer waar Hendrikus op vermeld staat. Bron: Fotograaf Geert Oost

Auteur: Robert Hofman

Uitgave: Urk, Stichting Urk in Oorlogstijd - 23 Maart 2018

Bronnen:
Rode Kruis dossier t.n.v. Hendrikus ten Napel. Met dank aan het Rode Kruis.
genealogieonline. Stamboom Pieter ten Napel. Geraadpleegd op 22.03.2018
URL: https://www.genealogieonline.nl/families-klein-ree-ea/I55971.php
G. Oost. (1984). Lotgevallen in oorlogstijd. Urk: Geert Oost
Gesprek met fam. Oost. 20.03.2018
Strijdend Nederland datum: 16.06.1945. Geraadpleegd via Delpher.nl
Trouw datum: 19.06.1945. Geraadpleegd via Delpher.nl