Hendrik Plooij

Studentenverzet. Lid van de verzetsgroep de 17e Divisie

Geboren te Zelhem op 7 maart 1921. Wonende te Dordrecht aan de
Markstraat 3. Gefusilleerd op 12 maart 1945 om 08.30 uur op het Hofplein
te Rotterdam. Samen met 19 andere gevangenen, waarvan 9 afkomstig uit
het Politiebureau Haagse Veer en 11 afkomstig uit het “Oranjehotel in
Scheveningen”. Als represaille voor de aanslag op 9 maart 1945 op de
Duitse officier van de Ordnungspolizei D. Deselberger. De aanslag was
geen actie van het verzet.


Op een dag in maart 1945 ging ik, A. Rest, commandant van het
Rotterdams executiepeloton tezamen met majoor Scholz per auto naar de
Algemene Begraafplaats Crooswijk te Rotterdam. Waar de begrafenis zou
plaats hebben van beambten der Sicherheitspolizei, genaamd Koster ven
Romer. Beide laatstgenoemde waren in Rotterdam-Zuid op of in de omgeving
van de Pleinweg doodgeschoten. Op weg naar de begraafplaats kwamen we
over het Hofplein. Daar zag ik een militair op straat liggen. Wij
stapten uit en de militair bleek een mij bekende Oberwachtmeister van de
Ordnungspolizei te zijn. Hij was zwaar gewond en vertelde ons, dat hij
tijdens de uitoefening van zijn dienst beschoten was door twee burgers,
die op de fiets passeerden. Ik hield een wagen van het Duitse leger, die
toevallig passeerde aan, en gaf de bestuurder de opdracht de gewonden
Oberwachtmeister naar het Marine Lazeret in het Diaconessenhuis aan de
Westersingel over te brengen. Majoor Scholz en ik reden verder naar de
begraafplaats. Onderweg spraken wij over het gebeurde en onze mening
was, dat het een zeer laaghartige aanslag was geweest, temeer de
Oberwachtmeister als zeer lui bekend stond en volgens onze mening
niemand een persoonlijk haat tegen hem koesterde. Ik heb Scholz niets
horen zeggen over een eventueel te nemen represaillemaatregelen. Ik weet
echter niet wat hij met Wolk heeft besproken. Op de begraafplaats
aangekomen, troffen wij daar Wolk aan en Scholz vertelde hem van het
gebeuren. Daar wij toen onze plaatsen innamen in de rouwstoet heb ik
gesprek tussen Scholz en Wolk niet gehoord. Deze en de volgende dag
hoorde ik niets meer over het voorval met de Oberwachtmeister. Tot op de
avond van de 11e maart majoor Scholz het bevel kreeg, om de morgen van
12 maart 1945 door de Ordnungspolizei twee executies te doen voltrekken.
De executies moesten plaatsvinden op het Hofplein als represaille voor
de aanslag op de Oberwachtmeister en op de Pleinweg als represaille voor
de aanslagen op Koster en Romer. Bij beide executies moesten twintig
gevangenen worden doodgeschoten. Majoor Scholz droeg mij het bevel op
over het vuurpeloton en zei mij, dat hij, Scholz, in het bezit was van
een schriftelijk verzoek van Wolk, waarbij hij aan Scholz verzocht de
executie door de Ordnungspolizei te laten voltrekken. Ik stelde mij in
verbinding met de beambte van de Sicherheitspolizei Burghoff, die als
administrateur voor de overgave van de gevangenen aan ons moest zorg
dragen. Op verzoek van de voornoemde Burghoff stelde ik een wagen van de
Ordnungspolizei beschikbaar met vijf manschappen ter beschikking voor
het gevangenentransport. Dit transport zelf stond onder leiding van een
beambte der Sicherheitspolizei. Deze auto moest onze dienst reeds om 4
uur in de morgen van de 12e maart verlaten. Ik meen dat alle of een
groot deel van de gevangenen afkomstig was uit de gevangenis te
Scheveningen. In totaal werden mij 40 gevangenen overgegeven, namelijk
twintig voor het Hofplein en twintig voor de Pleinweg. Daarna werden de
twintig gevangenen bij hun naam afgeroepen en werden gedwongen om plaats
te nemen in een vrachtauto van de Ordnungspolizei. Deze twintig
gevangenen zouden op het Hofplein worden doodgeschoten. De andere groep
van twintig gevangen werden eveneens gedwongen om plaats te nemen in een
vrachtauto die hen naar de Pleinweg bracht. Nadat alles was opgesteld
op beide executieplaatsen trad in tussen de rijen gevangen en het
vuurpeloton en vertelde de gevangenen ongeveer in grote trekken het
volgende: Wegens de hier plaats gevonden aanslag op een beambte van de
Ordnungspolizei wordt u hier als represaille op bevel van de Hohere
SS-und Polizeifurher doodgeschoten. Daarna gaf ik het vuurpeloton het
bevel “fertig machen” waarop de manschappen hun reeds geladen geweren
ontgrendelden en daarna gaf ik het bevel “legt an”. Gevolgd door het
bevel dat ik gaf “Feuer” waarop ik een vuursalvo hoorde en de gevangen
ter aarde zag vallen.

Een einde aan de vele jonge levens………, waaronder dat van Hendrik Plooij………………….!

Begraven op, 17 maart 1945 op de begraafplaats Crooswijk te Dordrecht.
Herbegraven op 16 juli 1945 te Dordrecht, op de Algemene Begraafplaats.

Foto van Hofplein vlak nadat de fusillade plaats gevonden heeft.
Hendrik Plooij was een van de 20 mannen die op 12 maart 1945 even na 08.00
uur in een vrachtwagen naar het Hofplein werden gereden.
Ze werden opgesteld met hun rug tegen een schuilkelder. Tegenover hen
nam een vuurpeloton plaats van veertig manschappen van de
Ordnungspolizei, onder wie zeven Nederlandse politieagenten gekleed in
Duits uniform.
Terwijl omstanders gedwongen werden om toe te kijken, gaf commandant Alfred Julius Rest het bevel 'feuer'. Negentien mannen vielen direct neer. Rest trok zijn dienstpistool en schoot de twintigste man dood, die na het salvo nog was blijven staan.

Rest liep langs de rij gefusilleerden en gaf ieder van hen een genadeschot
in de slaap. Daarna gaf hij het vuurpeloton het bevel in te rukken en
vertrok naar het bureau in de Witte de Withstraat om de resterende
twintig gevangen, onder wie Jan Kerkhof, op te halen.

Zij werden naar Rotterdam-Zuid gereden, waar hen op de hoek van de Pleinweg
met de Goereesestraat hetzelfde lot te wachten stond. Ook deze twintig
mannen kregen na het vuursalvo een genadeschot van commandant Rest. Alle
lichamen moesten op zijn bevel ter afschrikking een dag blijven liggen.

"Dit hemeltergend onrecht, dat doet denken aan de dagen van Iwan de
Verschrikkelijke, schreeuwt om vergelding; een vergelding die eerder
komen zal, dan dat deze moordenaars denken", schrijft De Vrije Pers over
de executies.

De aanleiding voor de executies zijn drie gebeurtenissen in de afgelopen
dagen. Op 5 maart was er een aanslag op SD'er Rohmer en de Nederlandse
SS'er Koster. Of deze is gepleegd door het verzet of door gewapende
overvallers is nog niet duidelijk.

Op 9 maart vond daarnaast een schietpartij plaats op het Hofplein, waarbij
SD-officier Desselberger werd gedood. Waarschijnlijk heeft een jongeman
uit het verzet geschoten, uit angst dat zijn wapen ontdekt zou worden
bij een controle.

Een andere reden is de actie van het verzet in de nacht van 6 op 7 maart, waarbij de hoogste Duitse politiechef in Nederland, Hanss Rauter, zwaargewond raakte. De Duitsers hebben daarvoor door het hele land al honderden mensen vermoord.