Johannes Gerhardus Scharp

Mijn vader, Jan (Johannes Gerhardus) Scharp, kwam uit een officiersfamilie. Zijn vader, grootvader en overgrootvader waren officier, vandaar dat hij zijn jonge jaren in de diverse garnizoenen van zijn vader doorbracht, geboren op 02-01-1913 in Amersfoort, daarna Utrecht, Ede en Arnhem. Daar behaalde hij zijn HBS-diploma, waarmee hij naar de KMA ging om opgeleid te worden tot genieofficier. Op de KMA krijgt hij de Academie-medaille in zilver voor zijn werkzaamheden t.b.v. het jaarlijkse Assault.

Jan Scharp als cadet (jaar en rang onbekend)

In 1933 werd hij benoemd tot Tweede Luitenant en geplaatst in Utrecht op de Kromhoutkazerne. Hij werd o.a. expert in explosieven, maar dat heeft hem op enig moment wel het licht in één oog gekost.

In 1934 verlooft hij zich in Breda met mijn moeder, Elly (formeel Ella) Halberstadt. Op 3 mei 1937 treden zij in Breda in het huwelijk om daarna in De Bilt te gaan wonen.

Het bruidspaar Scharp-Halberstadt

Daar word ik op 21 mei 1938 geboren, ik heb mijn vader nooit bewust gekend. Mijn vader was sportief, heeft o.a. voor de oorlog 5x de vierdaagse gelopen, alleen paardrijden lag hem niet zo. Als Luitenant-Adjudant van de Commandant van het 1e bataljon (later 1e regiment) Genietroepen had hij een drukke baan omdat zijn Commandant geen goede gezondheid had.

Het jonge gezin Scharp, vermoedelijk in De Bilt.

Bij de mobilisatie in 1939 wordt zijn eenheid overgeplaatst naar Schoonhoven, in mei 1940 gebeurt daar weinig. Na de capitulatie wordt hij de afwikkelingsofficier in Schoonhoven om na enkele maanden overgeplaatst te worden naar Den Haag, naar het afwikkelingsbureau van het Ministerie van Oorlog, alwaar hij wordt belast met de afwikkeling van de gehele Genie. In deze periode heeft hij springmiddelen ter beschikking gesteld aan de Ordedienst.

Op 28 april 1941 wordt hij gearresteerd door de beruchte Poos en Slachter en opgesloten in het Oranjehotel. In september volgt een overplaatsing naar Kamp Amersfoort. Daar moeten de leden van de Ordedienst wachten totdat op 27 maart 1942 de krijgsraadzitting begint. Op 11 april volgt de uitspraak, 79x de doodstraf, waaronder Jan Scharp, 7 man krijgen daarna gratie. Het verbreken van de erewoordverklaring wordt de officieren onder hen zwaar aangerekend. De overgeblevenen vormen de Groep van 72 van de Ordedienst. 1 Man is te ziek om mee getransporteerd te worden, 71 man worden op 1 mei 1942 per trein afgevoerd naar Duitsland. De precieze gang van zaken daarna is mij niet geheel duidelijk geworden, vermoedelijk zijn zij op 2 mei aangekomen in Sachsenhausen alwaar zij in de bunker hun afscheidsbrieven hebben mogen schrijven. Hoewel er in het algemeen van wordt uitgegaan dat zij op 3 mei zijn gefusilleerd, heb ik redenen om aan te nemen dat de fusillade al op 2 mei ’s-avonds is begonnen en is doorgegaan tot in de nacht van 3 mei. Extra wrang is dat dit exact 5 jaar naar zijn huwelijk was.

Op 3 mei 1942 werden er 72 Nederlandse verzetslieden geëxecuteerd in concentratiekamp Sachsenhausen, na een proces dat de geschiedenisboeken inging als het ‘Proces der 72’. De Duitsers deden het doen lijken alsof er sprake was van een eerlijk proces, alle verzetslieden kregen ook een advocaat toegewezen, maar niets was minder waar. Hoe verliep het proces precies en waarom werden ze ter dood veroordeeld?


Het Proces der 72 (1942): Nederlandse verzetslieden worden na schijnproces geëxecuteerd in Sachsenhausen | IsGeschiedenis

Namenlijst slachtoffers van het proces der 72