Antonius Fredericus Slot

Antonius Fredericus (roepnaam Antoon) Slot wordt geboren op 11 september 1918 in Lichtenvoorde als oudste zoon van Jan Slot (1887) en Elisabeth Maria Marnet (1895). Na hem worden twee broers geboren en een zuster. Begin mei 1940 vecht hij als soldaat in het Nederlandse leger tegen de Duitser op de Grebbeberg.

Lichtenvoorde ligt in de oorlog onder de aanvliegroute van de Royal Air Force naar het Ruhrgebied om bombardementen uit te voeren. Veel Engelse vliegeniers worden op hun vlucht boven Lichtenvoorde door de Duitsers naar beneden gehaald. Gelukkig is het verzet er snel bij en kunnen ze onderduiken, bijvoorbeeld een paar dagen bij Martin Lelivelt totdat ze begeleid worden terug naar hun basis. Het verzet in Lichtenvoorde is betrokken bij de LO (landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers, opgericht in buurgemeente Winterswijk) en de Knokploeg Aalten die actief is in de hele Achterhoek. In ieder geval behoort Antoon Slot tot de harde kern van de Knokploeg. Hij is een zwijgzame maar fanatieke en moedige verzetsman. Als fijn-instrumentenmaker is hij ook actief als wapenmeester. Veel geweren, (vliegtuig)mitrailleurs en revolvers worden door hem gerepareerd voor het ondergrondse militaire verzet. Wat hij zelf doet in het verzet, daarover laat hij bij zijn familie en verloofde niets los. Een select gezelschap van het verzet weet het wel. Op 16 april 1944 verlooft Antoon zich met Annie Bouwhuis uit Groenlo. Annie vertelt lang na de oorlog dat Slot destijds veel bezoek kreeg van verzetsmensen die daar vergaderden. Hij was altijd heel voorzichtig. Begin 1944 zag ze dat Antoon buiten op het erf bezoek kreeg van een man die ze nog niet eerder gezien had. Antoon vertelde er weinig over tegen haar maar zei haar wel dat die man niet te vertrouwen was. Later herkent ze op een foto de verrader.

Op 20 april 1944 gaat het mis en komt er een einde aan het verzetswerk van Antoon Slot, Martin Lelivelt en nog 30 anderen, bijna het hele Lichtenvoordse verzet. Op listige wijze heeft SD-infiltrant Willy Markus het vertrouwen gewonnen van de kopstukken van het Achterhoeks verzet Uiteindelijk zijn dat er meer dan 70. Antoon Slot en Martin Lelivelt worden overgebracht naar Kamp Vught. Martin Lelivelt, Antoon Slot en Gerrit van den Boogerd waren militair. Alle drie vochten op de Grebbeberg tegen de Duitsers. Wellicht om die reden stuurde het Polizeistandesgericht in Den Bosch ze begin juni 1944 naar het Kriegsgericht in Utrecht. In afwachting van de verhoren die hen zullen worden afgenomen, worden ze opgesloten in het Huis van Bewaring in de Gansstraat in Utrecht, dat van 1942 tot 1945 als Deutsche Untersuchungs- und Strafgefängnis en als Kriegswehrmachtgefängnis is ingericht. Antoon Slot kan zich in eerste instantie niet bij zijn noodlot neerleggen. Hij heeft nog zoveel te doen. Dat hij ter dood veroordeeld is treft hem zo mogelijk nog minder dan het verraad. Maar het besef dat hij er niet goed voor staat dringt toch steeds meer door. Enkele keren krijgt hij bezoek van zijn vader. In hun gesprekken resoneert berusting. Op 6 juni wordt Antoon Slot voor het Polizeistandesgericht in den Bosch – in één zitting samen met 18 anderen waaronder Lelivelt en Van den Boogerd – ter dood veroordeeld. In zijn laatste aangrijpende brief op de dag van de executie schrijft Slot aan zijn dierbaren, de ouders, verloofde, broers en zuster: “Nu rust op mij de treurige plicht om je alen mede te delen dat over enkele uren het vonnis zal worden voltrokken. Treur niet om mij, want ik sterf met God, U allen en het vaderland. Ik sterf als soldaat.”

Op 25 juli 1944 wordt het vonnis voltrokken door een Duits vuurpeloton in Fort Rhijnauwen. De drie mannen worden naar de executieplaats geleid: een ruwhouten schutting met op de achtergrond een aarden verdedigingswal die als kogelvanger dient. Een bevel volgt dat een eind maakt aan drie levens. De drie ontzielde lichamen worden op een truck geladen, waarna de chauffeur ze naar het crematorium in Velsen brengt. Pas een week later, nadat het nieuws al in de dagbladen bekend is gemaakt, worden de drie families ervan in kennis gesteld. De nabestaanden van Antoon Slot ontvangen per post de voorwerpen terug die hem bij zijn arrestatie zijn afgenomen.

Moeder Slot-Marneth wil, hoe begrijpelijk, het verlies van haar zoon niet aanvaarden. Antoon is niet dood, hij leeft. Er is toch immers geen graf? De loodzware last van die onzekerheid draagt ze heel haar verdere leven met zich mee. De ouders van Antoon krijgen veel steun van Annie Bouwhuis. Zij beschouwen haar als hun tweede dochter.

Een gedenksteen “Opdat wij nooit vergeten” komt in 1946op de fusilladeplaats ter nagedachtenis aan Antoon Slot, Martin Lelivelt en Gerrit van den Boogerd.

In Lichtenvoorde is een straat naar hem vernoemd: Antoon Slotstraat.