Carel Rudolph Reinier van der Vecht

Een grote wensdroom vervuld. De jonge Carel vd Vecht werd geboren op 22 maart 1913 in Solo, de hoofdplaats van het toen nog tot 1946 zelfstandige, door de Susuhunan Pakubuwono Xde geregeerde Vorstendom Surakarta, op Midden -Java. Hij stond bekend als een vrolijke en intelligente jongen, die reeds op jonge leeftijd een enthousiaste sportbeoefenaar was. Net als zijn vader, die beroepsofficier was bij het KNIL, wilde Carel zodra hij zijn HBS-diploma had gehaald naar Nederland gaan, om aldaar een opleiding te gaan volgen voor beroepsofficier op de KMA te Breda. Bij beschikking van de MvD IIIe afd. B, no. 98 van 20 sep 1932 was het dan zover en werd hij ingeschreven als Cadet voor het Wapen der Inf. in Ned. Indië. Achtereenvolgens werd hij op 17 dec.1933 Cadet-korporaal en op 2 okt.1934 Cadet-sergeant. Zoals uit de Cadetten Almanak van 1934 blijkt heeft hij zich op de Academie actief bezig gehouden met de hockeysport. Daarnaast bleek hij ook een geducht schermer te zijn. Tenslotte werd hij tot 2de Lnt. van het Wapen der Inf. bij het KNIL benoemd op 4 aug. 1935 en vervolgens op 16 aug. in de Hendrik Kazerne te Nijmegen beëdigd.Infanterie- Officier bij het KNIL. Nu zijn grote wens vervuld was, wilde Carel zo snel mogelijk terug naar de “Gordel van Smaragd”, het oude Indië waar hij zijn jeugdjaren had doorgebracht. Hij was dan ook dolblij dat hij op 18 dec 1935 met een mil. detachement met ms. “Dempo” van de Rotterdamse Lloyd naar Indië kon vertrekken.noot: Het dubbelschroefmotormailschip “DEMPO” van de Rotterdamse Lloyd, werd in 1931 door de “Schelde-Vlissingen gebouwd en in 1931 door Mw. Quarles van Ufford, echtgenote van de Commissaris v.d. Koningin in Zeeland te water gelaten. Het ms.”DEMPO”werd op 17 mrt 1943 varende in een geallieerd konvooi in de Middellandse Zee ter hoogte van Algiers, door de Duitse onderzeeboot “U 371” getorpedeerd; de 333 opvarenden konden gelukkig allen tijdig worden gered. Na aankomst in Indië werd hij bij het XIXde Bat. Inf. te Malang geplaatst. Malang was een op heuvels gelegen stad, omringd door bergen en had een heerlijk koel klimaat. Carel had het daar dan ook goed naar zijn zin en als enthousiast sportbeoefenaar richtte hij al gauw in Malang, een hockeyclub op. Op 8 oktober 1936 trad hij in Malang in het huwelijk met Eleonora Francina van den Bos. Uit dit huwelijk kreeg het echtpaar een dochter en een zoon. In aug 1938 werd Carel vd Vecht benoemd tot 1ste Luitenant om vervolgens kort nadat Duitsland ons land had bezet, in juni 1940, te worden overgeplaatst als Lnt.-Adj. bij het Depot Mitrailleurs te Magelang.WOII/ Ned. Indië bezet door Japan; geïnterneerd als krijgsgevangene. Zoals bekend verliep de eerste fase van de oorlog met Japan voor de geallieerden heel erg ongunstig. Nadat o.m. de Filippijnen en Malakka door Japan waren bezet, moest ook het KNIL op 8 maart 1942 capituleren voor de overmachtige vijandelijke strijdkrachten. Nadat Japan Ned. Indië had bezet, werden de Nederlandse militairen van het KNIL als krijgsgevangenen in verschillende kampen o.a. op Java, Sumatra en andere eilanden geïnterneerd. Ook 1ste Lnt. Carel vd Vecht werd geïnterneerd; eerst in een voormalige kazerne van het KNIL in Tjimahi, maar naderhand o.a. in Bandung,(West-Java).GEBEURTENISSEN IN INDIË, NA DE CAPITULATIE VAN JAPAN. - Politieke situatie. Door de toch nog onverwachte capitulatie van Japan op 15 aug. 1945 ontstonden er door het tijdelijk ontbreken van “Wettelijk Gezag” in Indië, chaotische en gevaarlijke toestanden, omdat de Geallieerden - in dit geval de Engelsen – niet in staat bleken te zijn om op korte termijn Britse troepen vrij te maken, om die naar Indië te kunnen sturen. Daarom kreeg de Japanse Legerleiding van de Bevelhebber van de Britse Troepen in Azië, Lord Louis Mounbatten de speciale opdracht, om de orde in Indië te handhaven totdat Britse troepen in Indië zouden arriveren; dit hield o.m. voor de Japanse Legerleiding in, het beveiligen van de krijgsgevangenkampen en de verschillende vrouwenkampen waar Nederlanders waren geïnterneerd.Uitbraak van geweld; de “Bersiap”- periode In de periode rond sep. 1945 ontstonden er op vele plaatsen in Indië levensgevaarlijke situaties, waarbij gewapende Indonesische extremistische bendes, Nederlanders begonnen te molesteren; vooral voor de Indische Nederlanders, die veelal door de Japanners niet in kampen waren geïnterneerd, ontstonden er vreselijke situaties; hun huizen werden door de Extremisten leeggeroofd en zelf, werden zij door hun gemolesteerd, gevangen genomen of gedood. De Bersiap- periode was een periode, dat iedere Europeaan, die zich in het openbaar vertoonde, kans liep om ter plaatse door extremisten te worden gedood. Volgens de Amerikaanse onderzoeker William Frederick zou het aantal dodelijke slachtoffers toen meer dan 35.000 bedragen!RAPWI (Recovery of Allied P.O.W. and Internees) - teams. In plaats van Britse troepen te sturen, werden door de Britse Bevelhebber, uit militairen bestaande RAPWI- teams beschikbaar gesteld, die in samenwerking met het Japanse Leger en Indonesische Instanties van o.a. het Rode Kruis, tot taak handen het leven van de Ned. krijgsgevangenen en andere geïnterneerde Nederlanders, te verbeteren en hun evacuatie voor te bereiden, naar veiliger plaatsen buiten Indië. Bij de Geallieerde RAPWI- teams werden ook KNIL-officieren ingedeeld.1ste Lnt. Carel R.R. van der Vecht als teamlid van de RAPWI in Malang door Indon. Extremisten gevangengenomen en geïnterneerd in de strafgevangenis de “Kleine Boei” te Malang. Toen Japan capituleerde, bevond Elt. vd Vecht zich in een krijgsgevangenkamp in Bandung. Omdat hij zich lichamelijk goed gevoelde en graag in een RAPWI-team ingedeeld wilde worden - teneinde zich actief te kunnen inzetten om de Nederlanders in de kampen te kunnen helpen - liet hij zich medisch keuren. Na te zijn goedgekeurd voor de dienst te Velde, werd hij door de Det.Cdt. van de RAPWI in het LOC.- kamp te Bandung, uitgezonden naar Semarang. Nadat hij daar enige tijd had gewerkt, ontving hij een dringend verzoek van het Rode Kruis uit Malang, om naar Malang te komen. Ondanks de gevaren die hij daar zo kunnen lopen, is hij toen begin okt.1945 naar Malang gereisd; mede omdat hij intussen op de hoogte was, dat zijn echtgenote en kinderen zich ook in Malang bevonden. Enige tijd na aankomst aldaar werd hij met vele andere Nederlanders door Indonesische Extremistische bendes gevangengenomen en in de strafgevangenis “De Kleine Boei” te Malang opgesloten.Gebeurtenissen rond de executie van 1ste Lnt. Carel van de Vecht. De gevangenis bestond uit 3 Blokken, t.w. A t/m C. Elt. vd Vecht werd in cel 5 van Blok C opgesloten met nog ca. 25 personen. De beschikbare ruimte was heel klein en er was maar één toilet en een kleine wasbak. Verder moest iedereen op een matje op de grond slapen. De behandeling was vijandig en het eten in de gevangenis was heel slecht. Veel bewegingsvrijheid kreeg men niet; slechts 2 uur per dag mocht men op het binnenplaats wat rondlopen. De verdeling van het eten gebeurde door zwaar gestrafte misdadigers, de z.g. “kettingberen”. Erg prettig was dat niet, want deze gestraften zaten onder de “schurft”. Door zijn celgenoten was Elt. vd Vecht intussen als Cel-oudste gekozen; men vond hem een bekwaam en een goede leider, waarvoor men veel respect had. Hij was moedig en kordaat in zijn optreden en als Cel-oudste was hij niet bang om klachten die men had over onder meer de behandeling, het eten, de medisch verzorging, e.d., eenmaal per week aan de Directeur van de gevangenis voor te leggen, tijdens diens wekelijkse bezoek aan de cellen; deze besprekingen werden dan op het binnenplaats gehouden. De klachten die telkenmale door Elt. vd. Vecht – intussen ook voor de mensen in de andere cellen - aan de Directeur werden voorgelegd, hadden intussen de afgunst en grote woede gewekt van een Hoofdagent van de Indonesische Politie in de gevangenis, die een diepe haat bleek te koesteren tegen alle Nederlanders. Alhoewel Elt. vd. Vecht zich er ter degen van bewust was dat zijn leven gevaar liep, door steeds weer aan de Directeur de vele klachten voor te leggen, heeft dat hem echter nooit er van weerhouden, om van deze ernstige tekortkomingen, melding te maken. Nadat de Directeur - na een gesprek met Elt vd Vecht op 13 nov.1945 de binnenplaats had verlaten, gaf de Hoofdagent aan de “kettingberen” opdracht om Elt. vd. Vecht aan te vallen en te molesteren; de kettingberen gaven gevolg aan deze opdracht en vielen de luitenant aan, waarbij zij gebruik maakten van eigen gemaakte bajonetten. Met behulp van een oude cipier kon Elt vd Vecht, die intussen vreselijk uit zijn wonden bloedde, terugkeren naar zijn cel. Een celgenoot, dhr. Bernard gaf aan de luitenant een flesje met mercurochroom om zijn wonden te behandelen. De Hoofdagent, die gezien had wat er zich had plaatsgevonden, was intussen zo woedend geworden, dat hij opdracht gaf om een touw te halen. Met het touw ging hij naar de cel waar Elt vd. Vecht zich op dat moment bevond; na hem aan het touw te hebben vastgebonden,sleepte hij hem naar buiten en bond hem aan de enige boom vast, die op de binnenplaats stond, n.l. een grote flamboyantboom. Nadat hij dit had gedaan, gaf de Hoofdagent opdracht, om een karabijn voor hem uit het wapenrek te halen. De Hoofdagent bleek zelf patronen in zijn zakken bij zich te hebben en nadat hij het wapen had ontvangen, begon hij toen met veel lawaai het wapen te laden;………toen was het eerst een hele lange tijd stil…….totdat de stilte werd verbroken door een dodelijk schot, dat door de Politieman op ca. 10 meter was afgevuurd. De lafaard had de weerloze Elt vd. Vecht zo maar in koele bloede vermoord, door hem met een kogel in zijn hart te treffen! Nadat de kogel Elt. vd. Vecht had getroffen viel hij op z’n zijde en na drie lange ademhalingen en vervolgens een diepe zucht, was de dappere officier overleden. Elt. Carel vd Vecht werd – vermoedelijk mede door de zorg van zijn echtgenote - eerst tijdelijk op het Christelijke Kerkhof “Sukun” te Malang begraven; na WOII werd hij op 10 aug 1951 door de Gravendienst Zuid- West Pacific herbegraven op het Ereveld “Kembang Kuning”, vak B, nr. 235, te Surabaja.Na bijna 70 jaar eindelijk duidelijkheid over de tragische gebeurtenissen rond het overlijden van 1ste Lnt. Carel R.R. van der Vecht. Al de jaren na de oorlog hebben de families van der Vecht, nooit precies geweten, wat er zich indertijd had afgespeeld rond de tragische dood van hun (groot)vader,1ste Lnt. Carel. R.R. van der Vecht, nadat hij in de “Kleine Boei” gevangenis te Malang samen met andere Nederlanders tijdens de z.g. “Bersiap”- tijd, werd geïnterneerd. Aan deze situatie kwam in december 2013 geheel onverwacht een einde toen twee ex-geïnterneerden, die in genoemde periode ook in de “Kleine Boei” gevangen hadden gezeten, t.w. Sgt.maj van de KM b.d. Wim van Draanen en zijn broer C.A.A. van Draanen door toedoen van dhr. Teeuwisse van de OGS contact met mij opnamen; al gauw bleek toen dat beiden in dezelfde cel samen met Elt. vd Vecht gevangen hadden gezeten en indertijd alles gezien, gehoord en - zelf in doodsangst – meegemaakt hadden m.b.t. de verschrikkelijke gebeurtenissen rond de moord op de moedige 1ste Lnt van der Vecht. Beiden waren begin okt 1945 in Malang eveneens door gewapende extremistische bendes gevangengenomen en overgebracht naar “de Kleine Boei” en daar opgesloten. Beide broers en hun families repatrieerden ultimo 1946 naar Nederland.Intussen hebben zij als “Kroon”-getuigen over de toenmalige gebeurtenissen belangrijke en uitgebreide getuigenissen afgelegd, waardoor eindelijk na bijna 70 jaar duidelijk is verkregen over de toenmalige tragische gebeurtenissen in de strafgevangenis “de Kleine Boei”, rond Elt. Carel vd Vecht.ERE WIE ERE TOEKOMT! Voor zijn moedig en voorbeeldig optreden werd door mij kortgeleden een verzoek bij mindef ingediend om 1ste Lnt. Inf. KNIL. Carel R.R. van der Vecht alsnog postuum het Mobilisatie-Oorlogskruis toe te kennen. Bij besluit van mindef dd 18 feb 2014 is daarop alsnog postuum aan hem het MOK toegekend; de versierselen zullen aan zijn zoon Carel op 7 Mei a.s. worden uitgereikt, door de Burgemeester van den Haag, dhr. Jozias van Aartsen in het oude Gemeentehuis aan de Groenmarkt. Daarnaast werd door mij ook een verzoek ingediend bij de Kanselier van de Kanselarij der Ned. Orden te den Haag, de Luitenant-generaal J.H. de Kleyn, om 1ste Lnt. Inf. KNIL. Carel R.R. van der Vecht zo mogelijk alsnog postuum voor een dapperheidsonderscheiding in aanmerking te willen brengen.Naschrift Naast de door de gebroeders van Draanen afgelegde schriftelijke verklaringen is gebleken, dat onder meer door de op 9 dec 2005 overleden Willy Croese - eveneens een ex-geïnterneerde van “de Kleine Boei” - in zijn boek “Sajoer Gendjer eten” melding maakte van het misdadige optreden van de Indonesische Hoofdagent m.b.t. Elt. Carel vd Vecht. In het Hfdst. “Malang, bersiap”, blz. 69 t/m 72 beschreef Willy Croese de gebeurtenissen, die reeds eerder zijn verteld.Na eerder genoemde droeve gebeurtenissen, werd door de Indonesische Burger Regering, de Nederlands sprekende en humane Indonesische Commissaris van Politie (CvP) Soemadi aangesteld als Directeur van de strafgevangenis “De Kleine Boei”. Mede dankzij het onbevreesde optreden van Luitenant van der Vecht werden door CvP. Soemadi belangrijke verbeteringen in de gevangenis doorgevoerd; de celdeuren bleven o.a. open en de geïnterneerden mochten vrij op de binnenplaats rondlopen. Verder werd er vers voedsel beschikbaar gesteld en mochten de geïnterneerden in het vervolg hun maaltijden zelf bereiden en uitdelen. Ook de med. zorg werd verbeterd en er kwam regelmatig bezoek van een arts.In zijn boek “BERSIAP! Opstand in het Paradijs” van H. Th. Bussemaker, vertelde hij op blz 268/269 over de getuigenis van de toenmalige medegeïnterneerde Louis van Haasen, die ook de reeds eerder beschreven tragische gebeurtenissen rond Elt. vd. Vecht, had meegemaakt.Ook de administrateur van de Vezelplantage Panggunredjo bij Malang, wijlen Max Brijl, die tijdens WOII als Landstorm- Brigadier bij het KNIL was opgeroepen en voor zijn sabotagedaden door de Japanners levenslang geïnterneerd werd in “de Kleine Boei”, herinnerde zich wat er toen was gebeurd. Hij was nadat hij voor de 2de maal in dezelfde gevangenis geïnterneerd werd - dit maal door de Extremisten - getuige geweest van de executie. Na zijn bevrijding heeft hij over deze gebeurtenis melding gemaakt o.a. aan zijn zoon Rudy; aan Max Brijl werd in 2013 alsnog het MOK toegekend. Rudy Brijl heeft in het Amerikaanse Leger gediend en woont in de USA.Tenslotte kan nog worden vermeld, dat middels een brief van het Hoofdkwartier van de Adjudant-Generaal van het KNIL/KL, dd 29 juni 1946 nr. 3446/I A-4, afd.I, dienst I A- 4de bur. werd verklaard, dat de 1ste Lnt. C.R.R. VAN DER VECHT op 13 nov. 1945 te ongeveer 11.00 uur - zonder vorm van proces – in de gevangenis te Malang was doodgeschoten, nadat hij als vertegenwoordiger van ca. 230 gevangenen aan de leiding der gevangenis om verbetering had gevraagd voor wat betreft de verdeling van het eten, het luchten der gevangenen, etc.; e.e.a. werd ook bevestigd in een brief van de NEFIS (Netherlands Forces Intelligence Service) dd 27 juli 1946 no: EC6/35167/.. ’s-Gravenhage, 1 maart 2014 Jac. Z. Brijl, drg. BLtoelichting: Sajoer Genjer (bajem) = soep van Indonesische spinazie Sluiten