Willem Verberne, gesneuveld op de Grebbeberg 13 mei 1940 en begraven op het Militair ereveld Grebbeberg in Rhenen in rij 1 grafnummer 58. Hij is 34 jaar. Hij heeft 5 kinderen en nog 1 op komst. Hij heeft zijn eigen zaak gestart en het loopt al aardig. Wat een energie, wat een ijver, wat een geluk. En dan mobilisatie, oorlog, de Grebbelinie, 13 mei 1940 dood op het slagveld. Hoe kort was zijn leven. Een jonge Vader weggerukt uit de omhelzing van Vrouw en Kinderen.In april 1946 betuigde Koningin Wilhelmina in een persoonlijke brief haar deelneming met het verlies van Willem. Bij Koninklijk Besluit van 6 januari 1948 werd toegekend het Oorlogs-Herinneringskruis met de Gesp voor bijzondere krijgsverrichtingen.In 1932 trouwde Willem met Thea Sprengers en bouwde een winkel woonhuis aan de Emmerikstraat 41 (nu 51). Daar verkocht hij textiel en manufacturen. Hij richtte een naaiatelier in waar dameskleding op bestelling werd vervaardigd.Willem was zeer vooruitstrevend. Als een van de eersten in Heeze kocht hij een auto en haalde zijn rijbewijs. Hij had geld kunnen lenen van een vooraanstaande familie uit Heeze om zijn voorraad te kunnen financieren en later kregen de kinderen het compliment dat hij altijd zeer accuraat was met het betalen van de rente. Hij was altijd een dag te vroeg. Met zijn auto reisde hij de klanten af, zoals naar Almelo waar goede gebruikte naaimachines te koop waren.Intussen bleef hij zich ontwikkelen door in de avonduren handel- en textielcursussen te volgen. Hij sloot zich aan bij de Inkoopvereniging ”Sint Homobonus” in Rotterdam (later Hobo-Faam) om gezamenlijk te kunnen inkopen.Vader en Moeder kregen 6 kinderen, 3 meisjes en 3 jongens waarvan de jongste Wim 3 maanden nadat vader gesneuveld was, werd geboren. Mia de oudste was 6 jaar. Moeder zorgde voor het gezin en moest de winkel gaan runnen, want de boterham moest verdiend worden. Hoe Moeder door die moeilijke tijd heen is gekomen weet niemand. Zij werkte hard, deed niet aan politiek en kweekte geen haat tegen de Duitsers. Zij had een groot Godsvertrouwen.Enkele Tantes hielpen mee in de huishouding. Een enorme zakelijke hulp heeft moeder gehad van Mijnheer Eij, die trouw elke 1ste zondag van de maand van 10 tot 12 uur belangeloos zakelijke adviezen kwam geven. Dat is voor haar en voor ons een grote steun geweest. Dat heeft hij trouw wel ongeveer 25 jaar gedaan.Elk jaar gingen wij in de meimaand, de maand van Vaders verjaardag 3 mei, met z’n allen naar Rhenen om het graf te bezoeken. Eerst met de trein naar Utrecht en van daaruit met de bus naar Rhenen. ‘s Morgens voor dag en dauw vertrekken. Daar stonden we dan dicht bij elkaar in een kring bij het graf een jonge Moeder met 6 kleine kinderen. En we baden samen een rozenhoedje. En heel stil en ontroerd verlieten wij dan het oorlogskerkhof. En steevast kwam Moeder met het idee: Nu gaan we naar de dierentuin en daarmee viel de droefheid van de morgen van ons af. Ouwehands Dierenpark had zo een jaarlijkse klant aan ons.Alle 6 kinderen zijn in de zaak gekomen en hebben meegewerkt om de kost te verdienen. Dat ging met vallen en opstaan maar uiteindelijk heel succesvol. De jongens hebben de zaak voortgezet en uitgebreid.De dood van onze vader bleef bij ons zussen en broers een onderwerp waar we moeilijk over konden praten. Er werd vroeger niet over gepraat. Er was geen kennis van rouwverwerking. Geen trauma team, geen hulpverlening . Dat Moeder er zelf niet over praatte heb ik zelf altijd gedacht dat ze ons heeft willen beschermen om ons niet te belasten met het grote verlies. Het verdriet is nooit echt verwerkt. Het opgroeien en volwassen worden zonder Vader ging in iedere levensfase met ander verdriet gepaard. Geen Vader die voor je uitliep, die je iets kon aanleren, de weg wijzen of van wie je iets kon overnemen. Je had geen voorbeeld en soms het gevoel van verlaten zijn.Moeder had een groot verstand die ons normen en waarden leerde en ons voorging in zelfwerkzaamheid. Zij inspireerde ons. Zij gaf ons al heel jong grote verantwoording, schonk ons een groot zelfvertrouwen en stimuleerde ons door te zetten met datgene wat goed voor ons was. Zij was niet streng, maar wel wat ze je opdroeg moest wel gebeuren, daar ging niets van af.Ze liet ons studeren, en als we soms heimwee hadden op kostschool zei ze “het is voor je eigen bestwil”. En daar deden we het dan mee. Het is onbegrijpelijk dat ze dat alleen aankon met een zaak en 6 kinderen en ons toch een goede opvoeding heeft gegeven. Ze stond voor haar taak. Ze was nooit bang. Als je daar later over praatte zei ze: Je krijgt kracht naar kruis” Haar groot geloof gaf haar de kracht en de zelfdiscipline die ze nodig had om zo te kunnen denken.Zij heeft toch nog enkele mooie jaren gehad met haar zussen en kleinkinderen waar ze autotochtjes mee ging maken. Het rijbewijs haalde ze nog op latere leeftijd . Ook heeft ze met haar vriendin nog enkele mooie reizen kunnen maken o.a. naar Palestina, Rome en Fatima.Toen Moeder de handen in de schoot kon leggen moest zij een nieuwe Grebbeberg bestijgen en openbaarde zich een slopende ziekte : A.L.S waar geen genezing voor mogelijk was.Gelukkig was Tante Hanneke er die haar het laatste jaar thuis een liefdevolle verzorging heeft kunnen geven. En nu wij allemaal ouder zijn dan Moeder is geworden kunnen wij alleen maar met grote bewondering terug denken aan die flinke, dappere Vrouw die het alleen heeft moeten klaren, en wat zij vanaf 1940 onder moeilijke omstandigheden heeft moeten doormaken.Dat voorbeeld is ons goed bijgebleven. En op haar sterfbed, 66 jaar, schreef ze, op een vel papier met de linker hand, rechts was verlamd (praten kon ze allang niet meer) ”Kinderen ik heb alleen maar plezier van jullie gehad“. Zeer wel wetend dat alles volbracht was.Alle 6 zijn we goed terecht gekomen. Rest ons alleen stil, vol bewondering en dankbaar te zijn dat zij onze Moeder is geweest.Op 23 juli 2016 hebben wij afscheid moeten nemen van onze broer Wim. De jongste van ons gezin. Hij was een succesvolle zakenman. En in een van de toespraken bij de uitvaart door een van onze zussen memoreerde zij dat wij allen veel moeite hadden om hem los te laten. Maar dat Moeder en Vader hem met open armen zullen ontvangen en dat hij het 't moeilijkste heeft gehad omdat hij vader nooit gekend heeft, maar dat hij de eer heeft Vader en Moeder als eerste terug te zien. Ze zijn nu samen.En nu waren wij met 4 familieleden op 21 juli jl. op de Grebbeberg en zagen tot onze grote verwondering op de monitor in het Documentatie Centrum het volledige overlijdensprentje van onze Vader en zo bijzonder dat het erop geplaatst is op 18 juli, de dag van het overlijden van onze broer Wim en geplaatst door iemand die dit niet kon weten. Zo hebben we weer gezien dat er meer is tussen hemel en aarde. En dat alles een reden heeft. Niets gebeurd zomaar.Wij hebben grote bewondering voor de zorg en aandacht die wordt besteed aan de oorlogsgraven en wij zijn altijd lid geweest van de Oorlogsgravenstichting, destijds van Moeder overgenomen.Het is een heel verhaal geworden maar dit is het hele verhaal. Het sneuvelen van Vader was het begin van alles. Daardoor heeft het leven van Moeder en ons gezin een totale andere wending gekregen. Maar gelukkig zijn wij er goed doorheen gekomen. Sluiten