Frits van der Weerd

Mijn vader had biologie gestudeerd in Wageningen, maar vond dat te theoretisch en stopte daarom na zijn kandidaatsexamen met de studie. Hij vertrok naar Nederlands-Indië en vond een baan als employé op de thee- en rubber plantage Sinagar (o.a. genoemd in het begin van "Heeren van de thee" van Hella Haasse), in de Preanger, West Java, waar hij in 1938 begon.In Nederland had mijn vader Eva Wagner (1909-2009) ontmoet. Zij werden verliefd en hebben zich uiteindelijk verloofd. Mijn moeder ging later ook naar Java. In die tijd mochten de employees niet trouwen in hun eerste jaar, daarom nam mijn moeder een baantje als kinderoppas bij de Nederlandse familie Beck te Bandung. In 1939 trouwden zij en in 1940 werd ik, hun zoontje Jan, geboren.Mijn vader was erg gelukkig die paar jaar op Sinagar, getuige de brieven aan zijn moeder in Nederland. Hij was dol op de overvloedige natuur, en hield ook van de mensen. In die periode maakte hij vele tekeningen van de mooie omgeving. De oorlog met Japan verstoorde die gelukkige tijd.Na de aanval op de Amerikaanse basis Pearl Harbor op 6 december 1941 verklaarde Nederland de oorlog aan Japan. Mijn vader werd opgeroepen voor militaire dienst en als soldaat bij de luchtdoelartillerie geplaatst in Bandoeng. Daar werd hij na de strijd krijgsgevangen gemaakt op 8 maart 1942.De Japanse bezetter voerden hem als dwangarbeider af naar Japan, waar hij in Hiroshima in een mijn moest werken. Daar overleed hij aan algehele uitputting. Zijn lichaam werd naar de Shintoistische gebruiken van de Japanners gecremeerd. Zijn urn met asresten is na de oorlog door de Amerikanen gevonden in Japan en overgedragen aan de Nederlandse autoriteiten.Mijn moeder en ik kwamen in verschillende Japanse interneringskampen op Java terecht. Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 konden wij eind 1945 met het tweede troepentransportschip naar Nederland.In 1994 ging mijn moeder voor het eerst weer naar Indonesië, nu als passagier aan boord van een nostalgische cruise-reis. Aan boord was als toeristengids een man uit een buurdorp van Sinagar, die haar tijdens het verblijf in Jakarta meenam naar huis en naar Sinagar. De plantage was er niet meer, er is nu een kampung met de naam Sinagar.In 1996 gingen ik en mijn vrouw Kathleen voor het eerst naar Sinagar, waar we enkele mensen ontmoetten die zich Frits en zijn gezinnetje konden herinneren. We raakten heel goed bevriend met een Indonesische familie daar. Sindsdien zijn we elke 3 à 4 jaar bij die familie in Sinagar te gast geweest.In 1996 bezocht ik ook het Nederlands ereveld Menteng Pulo te Jakarta en vond er de urn met de asresten van mijn vader. Ik hoorde pas vlak voor mijn vertrek uit Nederland toevallig over de Nederlandse Oorlogsgravenstichting. Die urn daar aan te treffen met mijn vaders naam er op gaf mij pas de zekerheid mijn vader nooit meer te zullen terugzien. Sluiten