Hendrik van Wezel

Hendrik van Wezel (roepnaam Henk) wordt in Almelo op 28 juni 1906 geboren als zoon van Geertruida Christina Udinga (*Goor 1888). Zijn moeder is op dat moment niet getrouwd, dus haar zoon draagt aanvankelijk de naam Udinga. Negen jaar later wordt Hendrik geëcht als zijn moeder op 5 juni 1915 in het huwelijk treedt met voerman (en later meubelmaker) Frederik van Wezel. Henk van Wezel trouwt in mei 1933 met Johanna Gezina Meintje Egbertsen (*Ambt Almelo 1907). Het echtpaar woont in Almelo en krijgt twee kinderen: Frederik (1934) en Berend Jan (1937). Henk is bakker, broodventer en mede-eigenaar van Coöperatieve Bakkerij ‘De Nieuwe Tijd’. Hij heeft een idealistische instelling en zit vóór de oorlog bij de Vereniging van Vrienden van de Sovjetunie.

Henk van Wezels verzetsactiviteiten in de oorlog beginnen met het helpen van Joden en dat is voor hem ook het belangrijkste: hij wil zoveel mogelijk mensen een onderduikplek geven en van eten voorzien. Van het een komt het ander: in 1940 begint Henk met het verspreiden van De Waarheid, de illegale partijkrant van de CPN. Bij de capitulatie van Nederland heeft de bezetter deze partij direct verboden en er wordt actief jacht op communisten gemaakt. In de herfst van 1943 wordt Henk van Wezel ook lid van de CPN, zonder dat zijn omgeving of zelfs zijn vrouw dit weet. Zijn vriend handelsagent G. Mulder, die hem dagelijks ziet, vertelt na de oorlog: “Hij heeft veelal zelfstandig zijn illegale werkzaamheden verricht, zonder daarin iemand te kennen. Hij was altijd zeer gesloten…Waar hij zijn bescheiden vandaan haalde kan ik U ook niet zeggen, hoewel ik ze zelf ook voor enige onderduikers van hem ontving…Hij heeft echter zeer vele mensen kunnen helpen” (bron: CPN-archief). Een partijgenoot die exemplaren van De Waarheid een tijd bij hem bezorgt noemt hem “zeer betrouwbaar".

Tegen het einde van de oorlog duikt Henk van Wezel samen met Mulder onder, maar ze worden beiden op 22 januari 1945 opgepakt. Bij een eerdere huiszoeking is Henk niet thuis aangetroffen, maar de buren vertelden toen aan de Sicherheitsdienst dat hij een verhouding zou hebben met een dame die Wolf heet. In januari bij een straatcontrole slaat de SD aan op een man met dezelfde achternaam, die bij navraag haar broer blijkt te zijn. Hierop wordt eerst de vrouw en vervolgens de bakker aangehouden. Henk van Wezel en G. Mulder worden gevangengezet in het Huis van Bewaring in Almelo naast elkaar: Henks cel is nummer 23. Hij krijgt het daar zwaar te verduren, zoals zijn vriend na de oorlog getuigt: “Hij is tijdens zijn verhoren door de SD ontzettend geslagen, moest enige tijd zijn bed houden in de gevangenis, daar hij door mishandeling niet in staat was te lopen of te eten.” Helaas slaat Henk door en laat onder andere de naam van accountant Piet de Kok los. Die wordt vervolgens opgepakt en op 2 februari door de SD verhoort. Piet de Kok komt net als Henk van Wezel in het Huis van Bewaring in Almelo terecht en uiteindelijk worden ze op 25 februari beiden overgeplaatst naar gevangenis De Kruisberg in Doetinchem.

Op 2 maart 1945 worden Henk van Wezel en Piet de Kok gefusilleerd aan het Rademakersbroek bij Varsseveld in de Achterhoek, samen met 44 andere (verzets)mannen uit heel Nederland. Hun dood is een represaille voor het ombrengen van vier Duitse militairen door verzetsgroep De Bark, die in de laatste oorlogswinter z'n hoofdkwartier heeft in een boerderij in buurtschap De Heurne vlakbij Dinxperlo.

Op vrijdagochtend 27 april 1945 wordt Henk van Wezel onder zeer grote belangstelling van de bewoners uit zijn wijk Sluitersveld begraven op de algemene begraafplaats van Almelo. Zijn jeugdvriend en partijgenoot A. van Eijsden schrijft in De Waarheid: “Als vriend vanaf de schoolbanken, heb ik je later, als steeds bereidwillig collega en als geestverwant, meer en meer als groot humaan mens leren waarderen, zodat je bij mij als bij zovelen, in prettige herinnering zult blijven voortleven.” De naam Hendrik van Wezel staat vermeld op het Monument voor de Gevallenen in Almelo.

Meer lezen? https://de46vanhetrademakersbroek.nl/