Karl Gunnar Booberg

Karl Gunnar Booberg (meestal “Gunnar” genoemd) werd in 1892 in Örebro in Zweden geboren. Hij stamde uit een boerenfamilie uit Gotland. Hij genoot de opleiding aan de universiteit van Uppsala, en studeerde in 1919 af in verschillende vakken, o.a. plantkunde.

Van 1921 tot 1924 werkte hij als botanicus bij de Zweedse Veencultuur (“Svenska mosskulturföreningen”). Hij kreeg in 1924 de opdracht om een reis naar Java te ondernemen om de ongerepte mangrove bossen van de kusten aldaar te bestuderen. Waarom dit voor zijn werk in Zweden van belang was, is nu niet meer bekend. De ongereptheid van die bossen viel hem na de oer vegetatie van de Zweedse venen tegen; maar Java zelf maakte zo een grote indruk op hem, dat hij een aanbod aannam om zich te verbinden aan de buitendienst van het Suikerproefstation. In 1925 volgden zijn vrouw en dochter, waarna zij zich vestigden in Modjokerto in Oost-Java.

Eind 1926 werd hij overgeplaatst naar het hoofdkantoor van het Suikerproefstation in Pasoeroean. Via diverse functies werd hij in 1936 benoemd tot directeur van de cultuurafdeling aldaar.

In 1941 vond er een reorganisatie van het Proefstation plaats, waarna hij terugtrad. Hij had intussen in Djoenggo een Zweeds-uitziend rood huis laten bouwen, en was van plan zich daar verder te wijden aan plantkundig onderzoek.

Maar toen kwam de oorlog.

Gunnar was intussen volledig opgenomen in de Indische gemeenschap. Hij sprak en schreef uitstekend Nederlands, en was bijvoorbeeld voorzitter van de plaatselijke Vrijmetselaarsloge. Maar hij was altijd Zweeds staatsburger gebleven, dus van een neutraal land. Desondanks is hij door de Japanse bezetters opgepakt en gevangengezet. Blijkbaar heeft hij nog geprobeerd zich daaraan te onttrekken: zijn vrouw is in elk geval gemarteld om te achterhalen waar hij was.

Er is vrijwel niets bekend over hoe het Gunnar in de gevangenschap is vergaan. Hij schijnt gemarteld te zijn, maar waarom is niet bekend. Gunnar is uiteindelijk op 28 oktober 1944 in Tjimahi overleden aan de gevolgen van tropische ziektes en algehele uitputting.

Zijn weduwe is na de oorlog berooid naar Zweden teruggekeerd. Zij is in 1980 overleden.

Zijn dochter is na de oorlog met een Nederlander getrouwd. Zij hebben nog een aantal jaar in Djakarta gewoond, maar zijn begin jaren ’50 naar Nederland teruggekeerd.

Geen van hun is ooit nog naar Java teruggekeerd.

Gunnar gold als een vooraanstaande plantkundige. Hij heeft veel gepubliceerd, voornamelijk over de verbouw van rietsuiker, maar ook over andere onderwerpen zoals de Maleise flora. Tijdens zijn verlof in Europa in 1930 heeft hij zijn proefschrift voltooid, en werd hem door de universiteit van Uppsala de doctorstitel toegekend “cum insigniore laude”. Dit proefschrift “Gisselåsmyren” was gebaseerd op onderzoek dat hij begin jaren ’20 in midden Zweden had gedaan, en is nog steeds incidenteel verkrijgbaar.