Abram Arie IJzerman

Abram Arie IJzerman (Bram) wordt op 10 juli 1925 in Nunspeet geboren als oudste zoon van Pieter Bastiaan Jan IJzerman (Diemen 1896), directeur van de Veluvine-verffabriek in Nunspeet, en Elisabeth Berendina – Bep – van Waveren (Hillegom 1897). Bram heeft een oudere zus en twee jongere broers. Hij is vrolijk, houdt van sport en is populair. De Scouting is heel belangrijk voor Bram. Zijn welpenhorde, met als teken de wolvenkop, is in 1935 de eerste van Nunspeet. Ook zijn zus en moeder zijn actief bij de padvinders. Bram kan goed zwemmen en houdt veel van planten en dieren. Praktische dingen liggen hem beter dan leren en daarom kiest hij voor werken op een boerderij. Hij volgt de lagere Landbouwschool in Geldermalsen en werkt op verschillende boerderijen in de Betuwe, onder andere in Beesd, Deil en Buren.

Bram is moedig en gaat samen met zijn vader in het verzet. In april 1941 verbieden de bezetters de padvinderij als ‘Britse propaganda’. In de Betuwe helpt hij vanaf 1942 tot voorjaar 1944 onderduikers. Hij is koerier voor kapitein Berens en Schepman van het Nederlandse leger en doet illegaal werk voor zijn vader in de vakantie. Samen met hem is Bram lid van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) in Nunspeet. Vader IJzerman is ook vanaf eind 1942 plaatselijk commandant van de O.D. en vanaf zomer 1944 daarnaast commandant van de Raad van Verzet. Het verzet overlegt bij de familie IJzerman thuis op Villa Bloemenheem en Bram staat altijd klaar om allerlei opdrachten te vervullen. Zo helpt hij bij "het Verscholen Dorp" van "Opa Bakker" in de bossen bij Vierhouten (april 1943 – oktober 1944). In de zomer van 1944 komt hij weer thuis wonen in Nunspeet en gaat onder zijn vaders leiding bij de O.D. als koerier. Bram is ook lid van de Knokploeg van Lodewijk – Loed – Creutzberg in Doornspijk. Hij saboteert kabels, blaast spoorlijnen op en haalt in zijn eentje een mitrailleur uit een neergeschoten vliegtuig op het landgoed Stakenberg: een heuvel tussen Nunspeet, Elspeet en Hulshorst. Vanaf september 1944 is hij lid van de Binnenlandse Strijdkrachten gewest 6. Na Dolle Dinsdag duikt hij even onder, maar al gauw zet hij zijn verzetswerk weer voort.

Op 18 januari 1945 valt de Sicherheitsdienst ’s ochtends vroeg de woning van het gezin IJzerman binnen. Vader, moeder en Bram worden gearresteerd. Vader is aangebracht voor het ontvangen van dynamiet en Bram als koerier. De mannen komen terecht in de Jan van Schaffelaerkazerne in Ermelo. In de cellen is het donker. Alleen van 18:00 tot 19:00 is er een uur elektrisch licht. De lunch is een beker watersoep en de maaltijd een homp brood met koffie. Tijdens zijn verhoren blijft Bram ondanks mishandeling zwijgen en redt zo tientallen mensen van de dood. Op 13 februari worden vader en zoon overgebracht naar de Willem III-kazerne in Apeldoorn en opnieuw zwaar verhoord. Moeder IJzerman komt op zaterdagavond 24 februari vrij. Er wordt veel moeite gedaan door het verzet om Bram en zijn vader ook uit de gevangenis te krijgen. Aanvankelijk lijken ze aan de doodstraf te ontkomen, maar op 26 februari worden beiden naar gevangenis de Kruisberg in Doetinchem overgebracht.

Op 2 maart 1945 worden vader en zoon IJzerman gefusilleerd aan het Rademakersbroek bij Varsseveld in de Achterhoek, samen met 44 andere (verzets)mannen uit heel Nederland. Hun dood is een represaille voor het ombrengen van vier Duitse militairen door verzetsgroep De Bark, die in de laatste oorlogswinter z'n hoofdkwartier heeft in een boerderij in buurtschap De Heurne vlakbij Dinxperlo.

Op 9 mei begeleiden padvinders Bram IJzerman naar zijn laatste rustplaats in Nunspeet. Hij heeft zijn plicht als padvinder in de strijd tegen onrecht verstaan. Akela Kaptein brengt haar gevallen ‘welp’ een laatste groet en legt een krans op zijn graf. Bram wordt naast zijn vader en Dionisius Bakker en Bram Baar (beiden ook gefusilleerd bij het Rademakersbroek) begraven. Hun graven vormen met die van een andere verzetsstrijder uit de buurt een monument. De scouting in Nunspeet gedenkt Bram IJzerman nog steeds.

Meer lezen? https://de46vanhetrademakersbroek.nl/