Nicolaas den Breejen

Nicolaas den Breejen is geboren te Delft op 11 December 1916. Op 14-jarige leeftijd gaat hij werken als ramen- en kistenmaker o.a. bij de kisten- en ramen fabriek Gebr. Huisman te Delft en de kistenfabriek Scheer bij Naaldwijk. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, werkt hij van Oktober tot December 1940 bij de Hermann Göring Werke bij Braunschweig, waar hij naar toe is gezonden door de Arbeidsbeurs. Daarna krijgt hij weer werk in Nederland bij de firma Scheer tot Maart 1941.In 1941 wordt hij dan weer verplicht naar Duitsland of naar Bordeaux te gaan. Nico kiest voor het laatste met als doel vanuit Frankrijk te vluchten naar Engeland. In Bordeaux werkt hij ongeveer 6 weken en vlucht dan met drie anderen; Willem Dijkshoorn, Frans Steiger en een hem onbekende student.In onbezet Frankrijk worden zij gearresteerd door de Franse gendarmerie, maar zien kans te ontvluchten en naar de Spaanse grens komen. Hier raakt het viertal uit elkaar en verliest hij Steiger en de student uit het oog. Samen met Dijkshoorn gaat hij op stap richting Marseille maar ze worden bij Pau weer gearresteerd. De Franse politie adviseert ze te tekenen voor het Franse vreemdelingenlegioen, omdat het vanuit Afrika eenvoudiger zou zijn te vluchten naar Engeland. Ze tekenen in Marseille op 23 april 1942 (1). In het camp Ste Marthe bij Marseille ontmoeten ze de Fransman André Elen (2). Vervolgens gaan ze naar Oran (Algerije), maar al snel blijkt dat deserteren niet eenvoudig is. Na drie dagen lukt het toch en zitten ze 15 dagen met een gestolen bootje op zee met alleen water en brood. Ze worden helaas weer gearresteerd en op transport gesteld naar Sidi Bel Abbes, waar ze drie maanden in de gevangenis zitten.Een paar dagen nadat zij vrijgekomen zijn, vindt op 8 november 1942 de invasie van Frans Noord-Afrika door de geallieerde troepen plaats. Samen met Dijkshoorn bevindt Nico zich dan in opleiding in Saida. Ondanks een uitdrukkelijk verzoek van hun commandant niet naar de Geallieerden over te lopen, ondernemen zij samen toch een vluchtpoging. Deze mislukt echter ook en zij worden in Saida voor hun drie dagen ongeoorloofde afwezigheid veroordeeld en weer gevangengezet. Daarna keren ze terug naar hun onderdeel in Sidi Bel Abbes en worden vervolgens doorgestuurd naar Marokko.Daar komt Nico in het hospitaal te Marrakech terecht met een dik been, waaraan hij geopereerd wordt. Hij ligt drie maanden in het ziekenhuis. In april 1943 wordt hij overgeplaatst naar Tarodan (Taroudant), vanwaar hij naar de Nederlandse Consul te Casablanca een brief schrijft.Begin september 1943 krijgt hij een brief van de Nederlandse Consul te Algiers met een Nederlands persoonsbewijs. Hierop laten de Fransen hem naar Algiers vertrekken. Op 12 oktober 1943, tekent hij in Algiers voor het Nederlandse Leger en samen met o.a. de oud-legionair Willemsen vertrekt hij naar Engeland waar hij op 6 November 1943 arriveert.Diezelfde maand komt hij in Wrottesley Park te Wolverhampton aan en wordt ingedeeld bij de Recce van de Prinses Irene Brigade. Na een intensieve training wordt Nico bij de Prinses Irene Brigade geplaatst. Twee maanden na de invasie van Normandië op 7 augustus 1944 landt de Irene Brigade op de kust van Frankrijk. Ook Nico is hierbij. De Irene Brigade wordt in de frontlijn geplaatst en komt daar in de strijd met de Duitsers. Na ruim een week in Frankrijk te zijn sneuvelt Nico hier op 15 augustus 1944. Zie ook: Prinses Irene Brigade Erelijst.Na de oorlog heeft Nicolaas den Breejen als Engelandvaarder postuum het Kruis van Verdienste ontvangen: KB van 12 febr. 1944 No. 02: "wegens het beleidvol voorbereiden en uitvoeren van een plan tot ontsnapping uit bezet Nederland, waarna, na vele moeilijkheden te hebben ondervonden, Engeland werd bereikt".Noten: (1) Het is aan te nemen dat Nicolaas den Breejen en Willem Dijkshoorn op dezelfde dag voor het Legioen tekenden. Toch liggen hun registratienummers ver uit elkaar i.e. den Breejen 10.540 en Dijkshoorn 11.343. (2) André Elen heeft een boek over zijn tijd in het Legioen geschreven waarin de namen van den Breejen en Dijkshoorn verbasterd zijn tot Delbreyen en Dijkson.Bronnen: Boek "En 1940 je návais pas 18 ans" van André Elen op blz 47. Nationaal Archief Den Haag Website Prinses Irene Brigade Sluiten