Petrus Hermanus Broekman

Petrus Hermanus Broekman (zijn roepnaam was Boy)geboren in Batavia op 15-8-1925 en overleden op 17-7-1945 in Ambarawa kamp 7 volgens het Rode Kruis.

Eerder op de site van Oorlogsgravenstichting stond te lezen, dat hij op 19-7-1945 zou zijn overleden in Batavia. Dat is gecorrigeerd!



Geboren in Batavia (Weltevreden), waar ook zijn twee zusjes Vera Jacoba (1923) en Margaretha Elisabeth (1929) ter wereld kwamen.

De vader met dezelfde naam Petrus Hermanus Broekman werkte bij de politie als politieopziener, eerst als hoofdagent toen hij uit Nijmegen vertrok in 1921. In Buitenzorg op de politieschool gezeten en er getrouwd met Louisa Jacoba Tegelaar.

In ongeveer 1930 werd hij commandant van de veldpolitie in Tjiandjoer (Canjur).

In het adresboek 1932 van Kleian van Indië kwam ik P.H. Broekman sr ook nog tegen in Soekaboemi…Zat hij hier op de politieschool voor een opleiding…?

Eind 1933 keert hij terug naar Batavia. Hij heeft als politierechercheur veel te maken gehad met communistische rebellen en als getuige bij diverse rechtszaken bij de landsraad.

In 1936 is vader op 5 maart 1936 naar Surabaya gegaan en heeft er tot 1942 gewerkt als inspecteur van politie eerste klasse. Hij woonde er met zijn gezin in de Daendelsstraat 24 ( nu Jalan Imam Bonjol).



Petrus Hermanus junior heeft volgens mij op de lagere school gezeten in Batavia tot zijn 11de jaar. Daarna in Surabaya nog twee jaar vermoed ik.

In de Indische kranten vond ik informatie over junior’s schoolleven:

- In 1939 ging hij over van klas 1 naar 2 op de HBS, het openbare lyceum aan de HBS-straat. H.B.S.-straat→ Jl. Wijaya Kusuma (was genoemd naar de Hogere Burger School die aan de straat gevestigd was; nu genoemd naar een plantensoort — aan de straat zijn nog steeds meerdere middelbare scholen gevestigd, waarvan de school SMA Negeri 2 Surabaya de directe opvolger van de HBS is).

-In 9 juni 1941 werd junior bevorderd naar de 3de klas.

Daarna is er van studie niets meer gekomen door de Japanse bezetting in 1942.



Te vermelden valt, dat zijn oudere zus Vera ook naar de HBS ging bij de zusters Ursulinen aan de Darmo Boulevard 41. Zij slaagde volgens de krant op 24 mei 1941 op de 3-jarige HBS.

De andere broer van senior P.H. was Anton Broekman, die woonde toevallig ook in Surabaya in de Kembang Kuning 11 bij het latere ereveld voor Nederlandse militairen.

Het oudste kind, Ilse Broekman zat ook op de Koningin Wilhelminaschool, de 3-jarige HBS. Zij werd bevorderd naar de 2de klas op 9-6-1941. Ook zij kon haar studie niet meer vervolgen.

De kinderen van de twee broers kwamen elkaar dus vaak tegen en ik denk hun ouders ook. Beiden woonden vlak bij de Darmowijk.



De Japanse bezetting

Een fijn en rustig leventje wat ruw werd verstoord door de Japanners in maart 1942.

Bij het Rode Kruis (Nationaal Archief in Den Haag)had ik gegevens opgevraagd over de interneringen. Ik wist al van huis uit dat twee mensen het leven hadden gelaten in Indië door het toedoen van de Jappen.

Mijn oom en de broer van P.H. Broekman senior Antonius Petrus Broekman werd in november 1943 op het schip de Suez Maru getorpedeerd door de Amerikanen. Alle zwaar zieke 530 personen kwamen om in de Javazee. Ook Anton Broekman, achterlatend vrouw en 3 kinderen. Op deze site staat iets over hem geschreven.

Ook Junior P.H. Broekman moest het ontgelden, vermoedelijk door ziekte en honger omgekomen in het laatste kamp Ambarawa 7 bij Semarang op Java.

Hij werd niet ouder dan 19 jaar, in de knop gebroken.



Het Rode Kruis geeft alleen 2 kampen aan, omdat de administratie pas goed in 1944 ter hand werd genomen door de militaire Japanse leiding. Dus ik heb zelf een opzetje gemaakt van m.b.v. gegevens uit diverse Jappenkampen op internet:



-Het Darmo - wijkkamp, waar de familie dichtbij woonde. Ook de familie van de andere broer. Dit burgerkamp deed dienst van juni 1942-april 1944.

-Op 3-2-1944 komt een groep van 900 ki en vr uit het Darmokamp naar het kamp Halmareira in Semarang. Aan de hand van data kamparchieven!

In begin 1944 worden de oudere jongens gescheiden van de vrouwen.

-Op 29-2-1944 gaat junior naar het 15de bataljon in Bandoeng (Rode Kruis).

Daarna volgens Het Rode Kruis naar een ander kamp….?

-Op 17-7-1945 overlijdt Petrus Hermanus Junior in het kamp Ambarawa 7 in Semarang volgens het Rode Kruis.



Jammer, zijn vader, moeder en zijn twee zussen hebben het wél overleefd.

Nog in de bloei van zijn jonge leven is Petrus Hermanus heengegaan, zonder nog iets te hebben vernomen van zijn vader en moeder en zijn twee zusjes.

Wat er allemaal precies is gebeurd, kan niemand navertellen.

Wat ik als neef heb gedaan, is 2 jaar geleden een bloemetje gestuurd naar zijn rustplaats op de erebegraafplaats te Kalibanteng in Semarang.

En verder heb ik de moeite genomen om dit stuk te schrijven voor een neef, die niet zo heeft mogen leven als ik.



Op verlof naar Nederland

In 1928/1929 en in 1935/1936 is junior met vader, moeder met verlof naar Nederland gekomen. H. P. junior heeft Nederland, zijn tweede vaderland op zijn 10-jarige leeftijd nog bewust leren kennen.



Ongeveer 75 jaar lang heeft in mijn ouderlijk huis een portret gehangen, waarop

Petrus Hermanus senior, zijn vrouw en twee kinderen Vera en Boy stonden. Eén dochter stond er niet op!

Senior is in 1946 met verlof teruggegaan naar Nederland, maar in 1947 weer naar Surabaya teruggekeerd. Met pensioen in 1950, volgens zijn Staat van Dienst als inspecteur van politie eerste klas en volgens SAP (stichting administratie pensioenfondsen als hoofdinspecteur van politie).

In Spaubeek overleden in Zuid-Limburg.

NB Een andere broer Franciscus Josephus Broekman (1895) zat tot 1936 als knil militair in Indië, maar keerde in 1936 terug naar Nederland.



Soerabaja ligt op Oost-Java, tegenover het eiland Madoera. Het grote complex van de Gouvernements Hogere Burger School aan de H.B.S. straat te Soerabaja, was met name een verzamel- en doorgangskamp voor krijgsgevangenen uit Oost- en Midden-Java. De HBS lag aan de oost-west lopende Ambenganweg, even ten zuiden van de Jaarmarkt. Vanaf september 1942 waren hier vrijwel uitsluitend Britten, Amerikanen en Australiërs geïnterneerd. Zij gingen begin januari 1943 naar het Jaarmarkt kamp. In de tweede helft van januari 1943 werd het HBS-kamp nog eens gebruikt als tussentijds onderkomen voor Molukse krijgsgevangenen uit Batavia op doortocht naar Tandjoeng Perak.



Mijn interesse om dit op te schrijven, komt ook door mijn stamboomonderzoek naar de familie Broekman.