Jan werd geboren als zoon van winkelier Petrus Dercks en Antonetta Timmermans. Hij ging na zijn schooltijd (o.a. de Hogere Textielschool in Enschede) in het bedrijf van zijn vader aan het werk als manufacturier. Tegen de tijd dat de oorlog uitbreekt, was hij daar bestuurslid. Tijdens de Duitse bezetting wordt Jan zeer actief in het verzet. Doordat hij het zo enorm druk heeft met zijn werkzaamheden voor het verzet laat hij het bestuur van de firma over aan zijn vader, neef en oom. Vanaf dan zet hij zich volledig in als verzetsstrijder.

Jan is actief in de verspreiding van illegale bladen en in de hulpverlening aan onderduikers en vluchtelingen, voor wie hij onderdak, levensmiddelen en vervalste papieren en stempels regelt. Bovendien verricht hij spionage voor de ondergrondse en fotografeert hij verdedigingswerken en stellingen.

Op 21 juli 1943 werd Jan gearresteerd door de Sicherheidsdienst (S.D.) en gevangen gezet in Scheveningen en vervlogens afgevoerd naar de S.D.-Polizeigefängnis in Haaren (N.B.), waar hij bijna een jaar doorbracht. In de zomer van 1944 werd het doodvonnis tegen Jan uitgesproken, maar dat werd niet voltrokken. Mogelijk is Jan veroordeeld tot ‘Nacht und Nebel’, wat inhoudt dat hij spoorloos moet verdwijnen in één van de Duitse kampen, waar de onmenselijke omstandigheden en het extreem zware werk hem fataal moesten worden. Jan werd gedeporteerd naar de gevangenis van Hameln in Duitsland.

Voor Jan waren de ontberingen in de gevangenis uiteindelijk te veel. Op 3 december 1944 bezweek hij aan de gevolgen van honger, ziekte en kou (longontsteking).
Het oude adres van Jan (Hoogstraat 4) in Bergen op Zoom is vervolgens hernoemd naar de Jan Dercksstraat. Jan is 33 jaar geworden en is begraven op het Nationaal Ereveld in Loenen (Grafnr. A914).