Egbert Enserink

Egbert Enserink (roepnaam Eppie of Ep voor famiie en vrienden) geboren 21.1.1912 op boerderij De Huurne H321 in Harfsen, is de oudste zoon van Gerrit Jan Marinus Enserink en Johanna Hermina Hietkamp. Na hem volgen nog twaalf kinderen. In militaire dienst maakt hij deel uit van de ‘Gele Rijders’; hij kan heel goed met paarden omgaan. Als de oorlog begint is hij motorordonnans. Zijn motor gooit hij in de IJssel zodat de Duitsers er niets mee kunnen. Egbert is verloofd met Hennie Lammers, die in de Hoven (Zutphen) woont. Zij trouwen korte tijd later, wonen in de Nachtegaalstraat in Eefde en krijgen een zoon en een dochter. Intussen nemen zijn ouders in Harfsen veel onderduikers in huis op, die zich onttrekken aan de Duitse arbeidsdienst. De oudste zoons en dochters Enserink zitten in de oorlog in het verzet samen met vrienden en onderduikers op naburige boerderijen zoals de families Koeslag en Slagman. Het gezin Enserink is gereformeerd en hun parool is Jesaja 16:3 “Verberg de verdrevene en meld de omzwervende niet.’

Egbert is lid van de LO en LKP organisatie, afdeling Eefde-Gorssel- Harfsen-Laren. Zijn naam staat genoemd in ‘Het Grote Gebod’ over de geschiedenis van LO –LKP. Broer Tinus neemt ook deel aan verzetswerk, hij is de plaatselijke bureauhouder voedselvoorziening in Almen, maar wordt verraden en in augustus 1944 opgepakt tijdens een razzia van SS-ers en landwachters. Hij komt terecht in een kamp bij Leipzig en overleeft de oorlog. Vader Enserink zit in Rekken ondergedoken bij familie. Egbert mist zijn broer erg maar gaat intussen verder met zijn verzetswerk. In de nacht van 13 op 14 oktober 1944 komen circa zestig SD-ers, SS-ers en landwachten vanuit Deventer naar de boerderij Zonnenberg van de familie Slagman in Harfsen. Ze nemen Gerrit Slagman en dertien onderduikers mee, roven alles leeg en steken de boerderij in brand. Dichtbij werpen ze handgranaten op ‘Het Hol’ van het verzet, waarbij verzetsstrijders Ynze Dikkersloot met vriendin Tine van Heesch gedood worden. Het maakt diepe indruk op iedereen in de omgeving en zeker ook op Egbert, die stil op de deel in Harfsen zit te huilen (zoals zijn zuster Jo merkt).

Op 21 november 1944 is Egbert al gewaarschuwd dat de verzetsgroep LKP Laren-Noord verraden is. Hij wil het zijn vrouw zeggen, maar de Gestapo zit al in zijn tuin en pakt hem op. Samen met anderen komt hij in de Oxerhof in Deventer en daarna in de Kruisberg in Doetinchem. Op 21.12.1944 gaat Egbert met veel anderen in een veewagen-transport naar Duitsland. Hij komt terecht in het Arbeitslager Gladbeck in Westfalen. Als hij totaal uitgeput, ondervoed en doodziek is, wordt hij midden in de winter buiten het kamp gezet. Met een vrachtwagen kan hij meerijden naar Nederland en dan wordt hij opgenomen in het ziekenhuis in Winterswijk. Zijn vrouw Hennie, zijn broer en vader zoeken hem op en spreken met hem. Even later overlijdt Egbert op 4.2.1945 in Winterswijk. Broer Johan haalt zijn lichaam op met paard en wagen, een gevaarlijke tocht met al die vliegtuigen in de lucht. De begrafenisdienst vindt plaats in de kerk in Eefde (maar zijn familie en onderduikers kunnen er niet bij zijn vanwege het gevaar om opgepakt te worden). Een krans van onderduikers bedekt Egberts kist. Hij wordt begraven op de begraafplaats in Almen.

De naam Egbert Enserink komt voor op de Erelijst van Gevallenen van de Tweede Kamer en staat vermeld op de lijst pilotenhelpers in wo2 (international escape lines).