Postuum Mobilisatie-Oorlogskruis voor KNIL-militairen 08 februari 2018 | 15:16 Ere wie ere toekomt, aldus Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht luitenant-generaal Hans van Griensven. Hij reikte gisteren op de Zwaluwenberg postuum 6 Mobilisatie-Oorlogskruisen uit aan nabestaanden van militairen van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL). "6 mensen die door de loop van de geschiedenis nooit erkenning en waardering hebben gekregen voor hun rol in die geschiedenis. Vandaag zijn wij bij elkaar om dat recht te zetten. Om na al die jaren alsnog erkenning en waardering te tonen", zei Van Griensven. Landstorm en Stadswachten De KNIL-militairen boden gewapend verzet tegen de oprukkende Japanse militairen in de buurt van het dorp Porsea in Midden-Sumatra. Ze namen deel aan gevechten die tussen 12 en 26 maart 1942 op Sumatra plaatsvonden. Dat is nadat de rest van Nederlands-Indië had gecapituleerd. Het gaat om kanonnier Gerrit van Gerrevink, soldaat Cornelis Eikens, soldaat Bernard Rinz Agerbeek, sergeant Rinz Louis Agerbeek, sergeant Carel Christiaan Johan van Braningen en soldaat Georg Joseph Alexander Bickel. De gesneuvelden maakten deel uit van de Landstorm, de Stadswachten en de militie. De Landstorm werd voor de Tweede Wereldoorlog opgericht om het KNIL te versterken. Die bestond uit mannen die te oud waren voor de reguliere eenheden. Ze konden in geval van nood toch worden opgeroepen, meestal voor de territoriale verdediging. Tenslotte werden de Stadswachten en Landwachten gevormd. Die bestonden uit mannen die niet in aanmerking kwamen voor de reguliere eenheden of de Landstorm, maar zich vrijwillig meldden om bijna letterlijk hun eigen huis en haard te beschermen als laatste verdedigingslinie. Onrecht aangedaan "Het tonen van erkenning en waardering voor onze veteranen is niet altijd vanzelfsprekend geweest", zei Van Griensven. "In het verleden is dat té vaak achterwege gebleven. Wat daarvoor ook de reden mag zijn geweest, door die erkenning en waardering niet te tonen hebben we onrecht gedaan aan mensen die vaak alles hebben gegeven om hun samenleving te dienen. Om te beschermen wat hen dierbaar was." Nederland toont zijn erkenning en waardering door "hun namen te noemen, door hun verhalen te vertellen, en door aan hun nabestaanden voor ieder van hen het Mobilisatie Oorlogskruis uit te reiken. Voor de loyaliteit en trouw waarmee zij de overheid en de samenleving hebben gediend onder de moeilijkste omstandigheden. Sluiten

-1 De moord op 21 Stadswachters bij TIGA ROENGGOE, , Tapanoeli, Midden- Sumatra, (WOII). 1.Inleiding In verband met het dreigende oorlogsgevaar in Z.O. Azië besloot het KNIL. haar leger te versterken met een aantal hulpkorpsen. Zo werden er hulpkorpsen opgericht om bepaalde plaatsen en belangrijke gebieden te beveiligen; in aansluiting daarop werden Stads-/ Landwacht- eenheden opgericht. De meeste Stadswachten waren vrijgesteld van hun militieplicht, maar melden zij zich als vrijwilliger bij bijv. bij de Plaatselijke Stadswacht, om hiermede een bijdrage te leveren bij de beveiliging en verdediging van eigen ondernemingen en plantages, zoals dat ook in Deli op Sumatra’s Oostkust had plaatsgevonden. Ook o.a. de op 26 dec. 1906 te Semarang geboren Hendrik Jan Theodoor HESSING, achtte het als zijn plicht een bijdrage te leveren voor de verdediging van Deli, het land dat hij lief had en besloot zich toen als vrijwilliger bij de Stadswacht te meldden; vervolgens werd hij als Stadswacht Sld. Inf. KNIL. bij de Afd. Deli ingedeeld. Van beroep was Hendrik Jan Theodoor Landbouwkundige, “planter in de Cultures”, zoals dat vroeger heette, op een onderneming van de Senembah Maatschappij in Deli. ..2-2- Een andere Stadswachter, die bij deze eenheid uit Deli was ingedeeld, was de Stadswacht. Sld. Kanonnier Artillerie KNIL. Gerrit van GERREVINK; voorts o.a. Mlt. Stw. Sld. KNIL Cornelis EIKENS en Mlt. Stw. Sgt. Inf. KNIL. Jan REINDERS. 2.Dramatische gebeurtenissen bij Tiga Roenggoe In de nacht van 14 op 15 mrt. 1942 werden 21 vrijwillige Stadswachters van het KNIL. bij Tiga Roenggoe, een plaatsje op de weg van Pematang Siantar naar Kabangdjahe, door Japanse militairen vermoord. (nabij het “Toba Meer”). De Stadswachters van het KNIL Hendrik Jan Theodoor HESSING, JAN REINDERS en Gerrit van GERREVINK maakten ook o.a. deel uit van deze groep. De Stadswachters hadden tot taak enige bruggen te bewaken en hadden bij het horen van berichten, dat intussen Japanse eenheden op de Oostkust van Sumatra waren geland - bij hun terugtocht voor de overmachtige vijand, conform hun opdracht - plichtsgetrouw tijdig de hun toevertrouwde bruggen vernield. Dit moedige besluit werd door hen genomen – ondanks dat zij via de NIROM (Nederlands Indische Radio Omroep) en krantenberichten moeten hebben vernomen – dat het Japanse Leger o.m. op het eiland Tarakan en in Balikpapan, onze militairen had geëxecuteerd en onthoofd – die betrokken waren bij het vernielen van bruggen en belangrijke installaties in hun gebied. ..3-3- De Japanners die intussen op 12 mrt. 1942 bij Laboean Roekoe waren geland, behoorden tot het gemot. Regiment Verkenners/Cav. van de 2de Divisie van de Keizerlijke Garde. Na de landing had deze eenheid een omtrekkende beweging gemaakt en verrasten zij de Stadwachters bij het dorpje Tiga Roenggoe, nabij het “Toba Meer”/Tapanoeli. De Stadswachters werden onmiddellijk gevangen genomen, ontwapend en daarna op 14 mrt. 1942 tussen 20.00 – 21.00 uur in koele bloede vermoord door de Japanse militairen van genoemde Cavalerie- verkenningseenheid. Volgens de latere verklaringen van 5 getuigen, t.w. Pikir marga Poerba, Hendrien marga Poerba, Sarbia marga Poerba, Hasan marga Baragin en Janssen marga Manabe werden de volgende dag de lichamen omstreeks 12.00 uur - in opdracht van de Japanners - door dorpsbewoners begraven in een schuilloopgraaf bij een lokale school. Hun lichamen lagen over een groot gebied verspreid en er lag overal veel bloed; daarbij bleek onder meer ook, dat de slachtoffers, met hun armen op hun rug waren vastgeboden. Sommigen hadden lussen om hun nek en één slachtoffer met een fors postuur bleek te zijn onthoofd. De slachtoffers werden vervolgens door dorpsbewoners naar de schuilloopgraaf gesleept, dan wel op geïmproviseerde bamboebrancards naar de plaats gebracht waar zij werden begraven. ..4 In nov. 1947 werden tenslotte de stoffelijke resten van de Stadswachters ontdekt en konden alle slachtoffers door de Gerechtelijke Geneeskundige, dr. TH. P.J. Boortman worden geïdentificeerd. Tot de 21 vermoorden behoorden enige zeer vooraanstaande “Delianen”, zoals de Oud- hoofdadministrateur van de Deli- Mij., dhr. P.M. Visser en de toenmalige Secretaris van de Tabaks- Mij. “Arendsburg”, dhr. W.F. van den Berg. Voorts behoorden ook o.a. de Stadswachters van het KNIL Hendrik Jan Theodoor Hessing, JAN REINDERS en Gerrit van Gerrevink tot de geïdentificeerde slachtoffers. De dood bleek te zijn veroorzaakt, door schoten in “de Nek”, waardoor het hoofd werd verbrijzeld. Alle slachtoffers bleken daarna te zijn begraven in een schuilloopgraaf op het erf van de plaatselijke school. Uit het na WOII ingestelde onderzoek, bleek voorts dat diegene, die de opdracht had gegeven tot genoemde massamoord, de Majoor Junzaburo Nakamura te zijn, de Plv. Commandant van de eerder genoemde Verkenningseenheid. Bij het verdere onderzoek bleek echter , dat Nakamura al tijdens WOII in Nieuw- Caledonië was gesneuveld, zodat de Ned. Temporaire Krijgsraad te Medan, hem niet meer voor zijn ernstige oorlogsmisdaden kon berechten. De Commandant van de Verkenningseenheid, Kol. Yuzo Kitayama werd in apr. 1949 door de Temporaire Krijgsraad ..5-5- vrij gesproken van de gebeurtenissen rond Tiga Roenggoe, omdat hij toen niet ter plaatse aanwezig was geweest en toen ook niet op de hoogte was van de misdadige handelingen van maj. Nakamura.Na de oorlog werden de slachtoffers door de OGS. herbegraven op: - het Ereveld “Ancol” te Jakarta (Batavia), vwb. Hendrik Jan Theodoor HESSING, vak/rij/nr.: VI 155. - het Ereveld “Ancol” te Jakarta (Batavia), vwb. Gerrit van GERREVINK, vak/rij/nr.: V 174. - het Ereveld “ANCOL” te Jakarta(Batavia), vwb. Jan REINDERS, vak/rij/nr. : V 181. - het Erevels “Ancol” te Jakarta (Batavia), vwb. Cornelis Eikens, vak/rij/nr.: V 173. Moge Gods Zegen op hun allen rusten. ’s-Gravenhage, juni 2017 Jacq. Z. Brijl, Luitenant- Kolonel bd., BL.p.s. : Op 15 juni j.l. is alsnog door de mindef. mw. Jeanine A. Hennis – Plasschaert postuum het MOK aan Ldst. Sld. Inf. KNIL. H.J.T. Hessing toegekend. Naderhand zijn nog een 11-tal MOKS aan de families van een aantal slachtoffers toegekend. Sluiten