Kembang Kuning is de plek waar de Slag om de Java Zee in Ere wordt gehouden. Er is een indrukwekkende "Karel Doorman Monument" onthuld in 1954. Plaquettes laten de Schout-bij-nacht Karel Doorman en de betrokken schepen zien. Achterop staan de namen van de 915 mannen die bij de slag zijn omgekomen.bron: http://archief.ntr.nl/deoorlog/weblog/2008/12/23/surabaya-23-december-2008-middag/index.html Sluiten

Begin januari, nog voor de Japanners ergens in Indië voet aan land hadden gezet, was door Roosevelt en Churchill in Washington besloten, de Amerikaanse, Britse, Nederlandse en Australische strijdkrachten in het gehele gebied van Birma tot Noord-Australië onder een gemeenschappelijke bevelsorganisatie te plaatsen: Abda-Command.Op 10 januari [1942] arriveerde de nieuwe opperbevelhebber, de Britse generaal Sir Archibald Wavell, op Java; hij vestigde zijn hoofdkwartier bij Bandoeng. Van de onder hem ressorterende marine-eenheden kreeg admiraal Hart de leiding. Hart gebruikte die eenheden in hoofdzaak defensief: enkele weken lang moesten zij zeven grote konvooien dekken die naar Singapore onderweg waren. Er gingen klachten naar Washington. Hart werd naar Amerika teruggeroepen, [de Nederlandse] admiraal Helfrich volgde hem op (14 februari). Helfrich zag slechts heil in een offensief optreden zoals dat bij Balikpapan zijn nut bewezen had. Dat nut was evenwel al begin februari twijfelachtig geworden, want toen de commandant van het geallieerd eskader, schout-bij-nacht Karel Doorman op 4 februari een uitval gewaagd had naar Celebes, waren twee Amerikaanse kruisers door Japanse bommenwerpers zwaar beschadigd.Medio februari (Hart was inmiddels verdwenen) verloor Doorman bij uitvallen naar Palembang en Bali (bij die laatste uitval werd een Japanse torpedobootjager beschadigd) twee Nederlandse torpedobootjagers, terwijl nog twee andere (een Nederlander en een Amerikaan) met een van de drie Nederlandse kruisers, de ‘Tromp’, ter reparatie naar Australië moesten vertrekken – het marine-etablissement te Soerabaja was namelijk begin februari zwaar gebombardeerd (van de 16 Nederlandse jachtvliegtuigen die ter verdediging opgestegen waren, waren 11 neergeschoten) en nadien waren de Indonesische arbeiders niet meer komen opdagen.Op 26 februari [1942] wist [Admiraal] Helfrich door luchtverkenning dat de gebruikelijke Japanse konvooien Java naderden. Hij was zich bewust dat het resterende Geallieerde eskader onder Doorman een ongelijke strijd tegemoet ging. Abda-Command was opgeheven. Wavell had Java verlaten, wat daar nog restte aan Amerikaanse viermotorige bommenwerpers (van die ‘Vliegende Forten’ waren in januari en de eerste helft van februari 61 onder grote moeilijkheden naar Java overgevlogen), was op Australië teruggevallen en moderne jagers waren er nauwelijks meer. De Combined Chiefs of Staff (het hoogste Geallieerde militaire college dat eind december door Roosevelt en Churchill in het leven geroepen was) hadden evenwel instructie gegeven, Java tot het uiterste te verdedigen – Helfrich gaf op 26 februari Doorman bevel aan te vallen.In de nacht van de 26ste op de 27ste kon Doorman de Japanners in de Java zee niet vinden. Hij keerde naar Soerabaja terug maar liet de stevens weer wenden toen hij in de middag van de 27ste vernam dat zich Japanse marine-eenheden in de Java zee bevonden (de Japanners hadden daar hun invasie-convooien een dag opgehouden). Het kwam toen in de namiddag en avond van de 27ste tot de Slag in de Java zee waarbij Doormans eskader: twee Nederlandse kruisers de ‘De Ruyter’ en de ‘Java’, een Amerikaanse, een Engelse en een Australische kruiser alsmede negen torpedobootjagers (waaronder, behalve twee Nederlandse, vier Amerikaanse waren die nog uit de eerste wereldoorlog dateerden), het moesten opnemen tegen een Japans eskader dat twee zware en twee lichte kruisers alsmede veertien torpedobootjagers telde.De enige schade die de Japanners leden, was dat een van hun torpedobootjagers een treffer kreeg waardoor de vaart tijdelijk verminderde – Doormans eskader daarentegen werd praktisch vernietigd: alleen de vier stokoude Amerikaanse torpedobootjagers die, nadat zij al hun torpedo’s verschoten hadden, de strijd hadden mogen afbreken, wisten, zonder ontdekt te worden, Australië te bereiken.In de nacht van 28 februari op 1 maart gingen de Japanners op drie punten op de noordkust van Java aan land. Zij ontscheepten ca. vijf-en-vijftigduizend man. Daar stonden nog geen zeven-en-dertigduizend man tegenover: vijf-en-twintigduizend militairen van het Knil, elfduizend Britten ( grotendeels grondpersoneel van de Royal Air Force dat uit Singapore afkomstig was, maar ook duizend Australiërs: ( een gedeelte van een Australische divisie die naar Java onderweg was geweest maar naar Birma was gezonden) en vijfhonderd Amerikanen(een restant van het luchtmachtpersoneel en militairen van een artillerie-bataljon wier geschut nog niet aangekomen was).De ongelijke strijd duurde maar kort. Op 5 maart werd Batavia prijsgegeven en op 9 maart erkende de commandant van het Knil, luitenant –generaal H ter Poorten, op het vliegveld Kalidjati, 40 km ten noorden van Bandoeng (het vliegveld dat de Japanners al op de eerste landingsdag bij verrassing veroverd hadden), dat het hele Indische leger zich overgaf. Sluiten

Op ereveld Kembang Kuning in Surabaya zijn burgerslachtoffers van de kampen op Oost-Java begraven, alsmede militairen van de Koninklijke Landmacht, het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) en de Koninklijke Marine. In totaal liggen hier meer dan 5.000 slachtoffers begraven. Kembang Kuning wordt ook wel het marine-ereveld genoemd. Dit is niet zo vreemd, want de centrale plaats op dit ereveld wordt ingenomen door het Karel Doorman-monument. Dit monument herinnert aan de Slag in de Javazee op 27 februari 1942. Daarbij ging schout-bij-nacht Karel Doorman met zijn geallieerde eskader ten onder. Het betekende het einde van een heroïsche poging de Japanners de doorgang naar Java te beletten. Van de slachtoffers die vielen bij deze slag, werd slecht een enkeling hier begraven. 915 marinemannen vonden een zeemansgraf. Hun namen staan op 15 bronzen platen op de achterzijde van het monument en zijn ook terug te vinden in de Gedenkboeken van de Oorlogsgravenstichting. Sluiten

`Den Vaderland getrouwe`, De Telegraaf van 13-09-1986 schreef over het goede werk van OGS en meer..„Wij hebben de verplichting hun laatste rustplaats tot in de perfectie te blijven verzorgen” Van Europa tot Azië waakt de Oorlogsgravenstichting over de nagedachtenis van de Nederlandse gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog; van de Grebbeberg tot aan de Birma Spoorweg draagt zij haar devies uit: „opdat zij met ere mogen rusten".Gewaarborgd door Beschermvrouwen H.M. de Koningin; gewaarmerkt door Erevoorzitter Z.K.H. Prins Bernhard.Negenentwintig mannen en vrouwen, administratief en technisch personeel, zijn iedere werkdag aan het Bankaplein „met de Tweede Wereldoorlog bezig". Zij zorgen er voor dat de nagelaten betrekkingen van de oorlogsdoden een zo goed mogelijk antwoord krijgen op hun vragen; zij gaan het pad van de „vermisten" na; zij verzorgen niet alleen de graven op de erevelden maar ook de bloemleggingen. Zij organiseren pelgrimsreizen naar Indonesië, Thailand en Birma. Als ook „tot op de dag van vandaag" de herbegrafenissen van oorlogsslachtoffers van wie de stoffelijke overschotten pas later zijn gevonden. Zoals „de achtentwintig van Kalitjeret", de 28 soldaten van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger die op 6 maart 1942 „met een touw aan elkaar gebonden" door de Japanners werden gefusilleerd en van wie het massagraf pas in 1975 is ontdekt. Drieëndertig jaar later. Hun stoffelijke overschotten zijn herbegraven op het ereveld Kalibanteng in Semarang. Hiervoor zorgde het kantoor van de Oorlogsgraven-stichting in Jakarta, waar tien administratieve en 117 technische werkers, de zeven Nederlandse erevelden op Java onderhouden. „Gedreven" geleid door de oud-kolonel van de mariniers directeur R. Smagge.De tot dusver laatste herbegrafenis in Indonesië was die van de matroos eerste klas Bastiaan Huibregt Hagendijk. Het is een verhaal apart.„Bas" Hagendijk raakte bij de Slag in de Java Zee zwaargewond. Hij werd uit zee opgepikt door de Britse destroyer Encounter. Onderweg naar het marine hospitaal in Soerabaja overleed de jonge matroos, 22 jaar oud. Óp 28 februari 1942, op de drempel van de capitulatie in Nederlands-Indië, werd „Bas" Hagendijk met de laatste militaire eer op het gemeente kerkhof van Soerabaja teraarde besteld. „In de verte was het gebulder van de scheepskanonnen te horen".Twee jaar geleden, in 1984,is zijn stoffelijk overschot er opgegraven en alsnog bijgezet in de Karel Doormanhof op het Nederlandse ereveld Kembang Koening in Soerabaja. Zijn nieuwe graf ligt in de schaduw van het witte marine monument dat de herdenking levend houdt aan de bijna duizend gesneuvelden van de Slag in de Java Zee en hun legendarische eskader commandant. Daar rust „Bas" Hagendijk nu bij zijn marine makkers. Sluiten

Hr. Ms. Kortenaer was een Nederlandse torpedobootjager van de Admiralenklasse, vernoemd naar de 17e-eeuwse admiraal Egbert Bartolomeusz Kortenaer. Het schip werd gebouwd door Burgerhout's Machinefabriek en Scheepswerf NV uit Rotterdam2. Het werd op 3 september 1928 in dienst gesteld. Het verging op 27 februari 1942 toen het tijdens de Slag in de Javazee werd getroffen door een Japanse torpedo en in twee stukken brak. lees verder het verhaal... Sluiten

Matroos 1e klas Bas Hagendijk werd, in aanwezigheid van de overgebleven bemanning begraven op Kembang Koening in Soerabaja. Bij deze gelegenheid werden ook de 40 bemanningsleden, die bij de ondergang van Hr.Ms.de Kortenaer waren omgekomen, herdacht. De commandant eindigde de plechtigheid met de woorden "Rust zacht, kameraad, in Nederlandse bodem! Sluiten

Eind februari 1942 verslaat Japan Nederland en bondgenoten bij de slag in de Java Zee. Bas Hagendijk was opvarende op de Hr.Ms. de Kortenaer. Op 27 febr. werd zij om 17:13 uur midscheeps getroffen door een torpedo van de Japanse kruiser Haguro. Matroos 1e klasse Bas Hagendijk overleed aan boord van de HMS Encounter, Commandant van de Encounter was Lt. Cdr. Morgan. Sluiten