Jacobus Jozef Heijdra

’s-Gravenhage, 9 augustus 1918 - Overveen, 23 februari 1944Jacobus Jozef Heijdra, roepnaam Koos, schuilnaam: Joep, sergeant bij de Grenadiers, Marechaussee en politieagent. De Hagenaar maakte deel uit van de ‘wilde’ verzetsgroep Koog Bloemwijk-Purmerend. Hij dook onder in de Zaanstreek na in 1942 een bevel van de nazi's te hebben geweigerd om als politieman Amsterdamse joden uit hun huis te moeten zetten en op transport te stellen. Bij de verzetsgroep had Heijdra een leidende rol. Aanvankelijk zocht de groep onderduikadressen voor joodse onderduikers en piloten die onderdak vonden in de woning van Jan Eshuijs aan de Krokusstraat 26 in Koog aan de Zaan. De woning diende ook als vergader- en opslagplaats van buitgemaakte goederen.In augustus 1943 werd de gewonde Zaandijker rijksveldwachter en verzetsman J.J.W. Keijzer en diens joodse kamergenoot Norbert Klein uit het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam bevrijd. Het plan om in datzelfde jaar Trouw-medewerker mr. L.C. Dijkman te bevrijden mislukte.Op 9 november 1943 nam Koos Heijdra deel aan een overval op het politiebureau en distributiekantoor van Oegstgeest, waarbij 14.000 bonkaarten, 283 blanco persoonsbewijzen, 1500 PB-zegels en ƒ 1447,– werden buitgemaakt. Medewerkers van het gemeentehuis en het distributiekantoor werden tot hun ontsteltenis weggevoerd, zonder enkele weet van de overval te hebben gehad.In januari 1944 was hij betrokken bij het in brand steken van een voor de Wehrmacht bestemd schip in aanbouw op de werf Czaar Peter in Zaandam en op 11 januari 1943 bij een overval op het postkantoor van Purmerend, waarbij distributiebescheiden en ƒ 22.000,– werden meegenomen.Op 22 januari 1944 werden Koos Heijdra, Harm Gerssen, Ab Hommerson en Cornelis Koetsier opgepakt op de Leidsekade in Amsterdam door de Sicherheitspolizei. Zij werden verraden door een infiltrant. De drie eerstgenoemden werden verdacht deelgenomen te hebben aan de overval te Oegstgeest. Koetsier zou de ploeg aan wapens hebben geholpen. Deze vier strijders waren betrokken bij het werk van de Zaanse knokploeg.Op 23 februari 1944 werd Koos Heijdra met zijn medestrijders gefusilleerd in de duinen van Overveen. Sluiten

Koos Heijdra vocht tijdens de Duitse inval in mei 1940 als sergeant bij de Grenadiers in Scheveningen. Hierna was hij in dienst van de marechaussee en het Amsterdamse politiekorps.In 1942 kreeg hij opdracht om Joodse landgenoten uit hun huizen te halen. Hij weigerde dit en kreeg een week verzwaard arrest. Naar aanleiding hiervan nam hij ontslag en dook in de Zaanstreek onder. Hier werkte hij illegaal als terrein-controleur bij een zeepfabriek in Wormerveer.Enige tijd nadat hij was ondergedoken, sloot Heijdra zich aan bij de verzetsgroep Koog-Bloemwijk, waarin hij een leidende rol kreeg. Hij werkte mee aan het vervoer naar onderduikadressen van (Joodse) onderduikers en bij Urk neergekomen geallieerde piloten. In 1943 was hij betrokken bij de bevrijding van twee gewonde verzetslieden uit het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. De bevrijding van een medewerker van het illegale blad Trouw mislukte helaas. Ook nam Heijdra deel aan de overval op het politiebureau en distributiekantoor van Oegstgeest op 9 november 1943, waarbij duizenden bonkaarten en honderden blanco persoonsbewijzen werden buitgemaakt.In januari 1944 was hij betrokken bij het in brand steken van een voor het Duitse leger bestemd schip in Zaandam en bij een overval op het postkantoor van Purmerend.Als gevolg van verraad door een V-mann (een Vertrauensmann die infiltreerde in verzetsgroepen om deze te verraden) werd Heijdra op 22 januari 1944 in Amsterdam door de Sicherheitspolizei gearresteerd. Na ter dood te zijn veroordeeld werd hij op 23 februari 1944 met zes andere leden van zijn verzetsgroep gefusilleerd in de duinen bij Overveen. Sluiten