Zaandam 6 juli 1918 - Kamp Vught 25 juli 1944Albert Huisman is getrouwd en heeft twee kinderen. Hij is lid van de CPN en werkt als kolenhandelaar in Zaandam waar hij ook woont. Tijdens de oorlog raakt Albert betrokken bij de oprichting van de Raad Voor Verzet en bij de illegale krant De Waarheid.Het verraad, waarvan eind november '43 Zaanse communisten de slachtoffers werden, kwam van een Zaandamse vrouw, die meende bedrogen te worden door haar zuster en haar man, een deelnemer aan de Spaanse burgeroorlog (1936-‘39), die financieel gesteund werd door het solidariteitsfonds van de CPN.In haar woede ging zij rechtstreeks naar de SD in Amsterdam en bracht daar niet alleen haar man aan, ze noemde ook namen van communisten of personen, die zij als zodanig beschouwde. 's Nachts reed de SD haar naar Zaandam terug en liet haar de adressen van de slachtoffers aanwijzen. Wie gepakt was werd onmiddellijk naar het politiebureau op de Vinkenstraat gebracht. Er werd daar meteen hard op de arrestanten losgeslagen door SDers. Tot de gearresteerden behoorden G. Bakker, Piet van Breemen, R. van Briemen, Albert Huisman, J.Stolp, J. Willemszoon, H. de Vries, C. Zwart, (de latere Zaandamse PvdA wethouder) M. Plooijer en mevr. J. Plooijer- Dooves.Het was aan de koelbloedigheid en de moed van Arie Bakker te danken, dat de SD bij een paar adressen te laat kwam. Toen de SD bij hem aan de deur was geweest — men had toen de meeste belangstelling voor een broer, die Aris heette, kon Arie tijdig zijn broer Kies, die de leiding bij het stencillen van de illegale Waarheid had, en enkele andere mensen, waarschuwen. Tegen de tijd, dat de SD bij zijn huis terugkwam, was Arie intussen ook verdwenen. Ook Cor Geugjes was op tijd weg. Wat Albert precies voor de RVV of De Waarheid heeft betekend is niet duidelijk. Hij zou verantwoordelijk zijn geweest voor sabotagedaden. Bij Huisman, de aanvoerder van een CPN groepje, dat aanslagen op militaire objecten pleegde, was een geladen revolver gevonden, bij Swolfs een aantal blokjes trotyl.Albert wordt na zijn arrestatie naar verschillende gevangenissen gebracht en belandt uiteindelijk in kamp Vught. Op 24 mei 1944 moesten Piet van Breemen (44), Albert Huisman (25), Josephus Swolfs (28), Gerard Maas (30) en de Amsterdamse politieman W. van den Burgh (24), eveneens tot de illegale CPN behorende, voor het Obergericht in Utrecht verschijnen. Er werd nu gesproken over een „joodsbolsjewistisch complot“. Allen werden ter dood veroordeeld. Swolfs, vrij zeker van wat hem te wachten stond, had op 25 maart al aan zijn vrouw geschreven: „Ik hoop, dat het goed met jou en de kinderen zal gaan en dat je niet altijd zult blijven treuren om iets, wat zo moest zijn. Laat de kinderen opgroeien tot goede mensen in de maatschappij.”In de nacht van 20 op 21 juli om 03:00 uur werden de ter dood veroordeelden in de bunker van Vught gewekt voor de fusillade in het gebouw van de Kommandantur. Ze moesten daar met de gezichten naar een muur gaan staan. Het executiepeloton was aanwezig. Er gebeurde niets ander dan wachten, wachten…. De Zaanse en andere gevangenen spraken elkaar fluisterend moed in. Plotseling werd in het Duits gezegd: „De aanklager is niet gekomen. We gaan terug“. De aanklager was afwezig wegens de verwarring, die de dag tevoren was ontstaan door de aanslag van Stauffenberg op Hitler.Ze kregen iets te eten en te roken. Er was sprake van een lange, beklemmende stilte, een nerveuzere sfeer dan vier nachten eerder. „Achtung”, de vonnissen werden voorgelezen. Postma, doodstraf, Huisman, doodstraf, Swolfs doodstraf. De doodstraf voor Van Breemen werd omgezet in levenslang, evenals de doodstraf van Maas. Even volgde er een diepe stilte. „De gevangenen kunnen afscheid nemen“, zei een Duitser tegen Van Breemen en Maas. Sprakeloos keken zij elkaar aan. Swolfs greep de handen van Maas. „Je hebt geluk”, zei hij schor. „Groet m'n vrouw, m'n kinderen en de kameraden“. Maas kon nauwelijks een woord uitbrengen. „Wees sterk”, mompelde hij. Twee SD-ers trokken Maas en Van Breemen aan hun mouwen de executieplaats af. Zij liepen ongeboeid door het kamp. Het was nog nacht en het regende. Maas en Van Breemen zijn na de oorlog teruggekomen in de Zaanstreek. Dat was niet het geval met Stolp, De Vries, Willemszoon en Zwart. Zonder proces waren zij naar het concentratiekamp gestuurd, evenals Bakker en Van Briemen, die het wel overleefden.Het onder censuur van de bezetter staande Godsdienstig-Staatkundig Dagblad De Tijd meldt op 31 juli 1944 dat Albert Huisman, kolenhandelaar te Zaandam bij vonnis van het Duitsche Obergericht als Sondergericht ter dood is veroordeeld. De veroordeelde is evenals Zaankanter Josephus Swolfs op illegale wijze werkzaam geweest in dienst van de verboden Communistische Partij en door deelneming aan aanslagen op verkeersinstallaties en installaties van de Duitse weermacht. Bron: De TijdBron: o.a.Monument Kamp Vught De Zaanstreek in bezettingsjaren, Wim Swart Sluiten

Dit was mijn opa, mijn moeder heeft hem amper gekend, mijn tante al helemaal niet, hij was een man met een ruim hart en grote moed. Ik vind het jammer dat ik hem nooit gekend heb, verdrietig dat hij zich moest opofferen voor de vrijheid. Ik heb mooie verhalen over je gehoord, van mensen die je hebben gekend, dat maakt me trots en blij Ik je oudste kleinkind, stiekem toch je opvolger! Sluiten