Rijk Baron

Het passagiersschip Volendam (kapitein J.P. Wepster) was door de Britse autoriteiten aangewezen als deelnemer aan het ‘British children evacuation programme’, een initiatief om Britse kinderen te evacueren naar het veilig geachte Canada en de Verenigde Staten. In Liverpool kwamen 320 kinderen met hun begeleiders aan boord. Daarnaast waren er nog 286 andere passagiers en 273 bemanningsleden, totaal 879 personen. De Volendam was toegewezen aan konvooi OB-205 als vlaggenschip, reden waarom de Konvooi Commodore Admiraal G.H. Knowles ook embarkeerde. De reis was gepland van Liverpool naar Halifax (Canada) en daarna door naar New York (USA). Op 29 augustus 1940 vertrok de Volendam uit Liverpool en formeerde buitengaats op met de andere schepen van het konvooi. Een dag later, op de Atlantische Oceaan, stopte het konvooi met zigzaggen toen de duisternis inviel, om elkaar in de donkere nacht niet uit het oog te verliezen. Om 23.00 uur op 30 augustus werd de Volendam onverwacht getroffen door een torpedo van de Duitse onderzeeboot U-60 (Kapitän leutnant Adalbert Schnee), ongeveer 200 miles ten westen van Bloody Foreland(UK). De torpedo raakte het schip aan stuurboordzijde in ruim 1, waardoor er een gat ontstond van 16 x 10 meter en zowel ruim 1 als 2 vol liepen met zeewater. Het schip begon zwaar voorover te hellen, de wind nam toe tot 6 Bf en het lot van de Volendam werd onzeker. De kapitein besloot dat het veiliger was om het schip te verlaten en om 01.00 uur op 31 augustus werden 18 reddingboten te water gelaten. Gelukkig was de procedure in de haven vooraf beoefend en de debarkatie verliep voorspoedig, ondanks dat het weer was verslechterd tot windkracht 8. De kinderen zongen liederen, zoals Roll out the Barrel, totdat ze werden gered door drie andere schepen uit het konvooi, de Britse schepen Bassethound en Valldemosa en de Noorse Olaf Fostenes, die iedereen terugbrachten naar Groot-Brittannië. Slechts één slachtoffer was te betreuren in de aanval, purser Baron kwam om bij het van boord gaan door een ongeval. Zijn lichaam spoelde later aan bij de plaats Tiree (Ierland) en werd daar begraven. Later is zijn graf overgebracht naar Mill Hill cemetery in London (VK). De Volendam werd op sleeptouw genomen door de Britse sleepboot HMS Salvonia (W 43) en arriveerde nabij Glasgow in de ochtend van 2 september. Besloten werd om het schip in een baai nabij het eiland Bute aan de grond te zetten, ter inspectie van de schade. Duikers vonden daar een tweede torpedo, vastzittend in de boeg, die niet was geëxplodeerd. De U-60 had een salvo afgevuurd van twee torpedo’s, en aangenomen werd dat de explosie van de eerste torpedo er voor zorgde dat de tweede zodanig werd beschadigd dat die niet afging. Later werd het schip weer vlotgebracht en in een dok gerepareerd bij Cammell, Laird. Daar werd het omgebouwd tot troepen transportschip en kwam weer in dienst in juli 1941. Tot het einde van de oorlog vervoerde de Volendam meer dan 100.000 Geallieerde militairen. Sluiten