Paul Joris de Jager

In zijn autobiografie beschrijft M.H. (Thies) Mesdag in extenso de lotgevallen van Paul en hem, vanaf hun vertrek uit Nederland op 7 januari 1941 tot "Pearl Harbour"; tot op welk moment zij hun militaire stu¬dies aan de KMA te Bandoeng voortzetten. Kortheidshalve wordt naar dit relaas van Thies verwezen (zie blz. 123). De overige data zijn verkregen van J.M. (Hans) Knoop (prom. '40); en genomen uit het boek van O.G. (Otto) Ward: "De Militaire Luchtvaart van het KNIL in de jaren 1942-1945".Na Pearl Harbour vroegen zowel Paul als Thies om overplaatsing naar de Luchtmacht. Daar het in die tijd wel mogelijk was om van de Infanterie naar de Luchtmacht over te gaan, maar niet van de Artillerie, lukte dat voor Thies niet meer. Pauls verzoek werd ingewilligd! En vôôrdat de bezetting van Java door de Jappen was voltooid, vertrok Paul met de vliegscholen van ML en MLD op 27 februari 1942 vanuit Tjilatjap per ms Abbekerk naar Melbourne, waar zij op 16 maart aankwamen. Wegens onvoldoende opleidingsmogelijkheden in Australië werd er voortvarend gewerkt aan de stichting van de Royal Netherlands Military Flying School, die op Jackson Army Air Base in de VS werd gevestigd.Op 20 april 1942 vertrokken de leerlingen-vlieger, waaronder Paul, per ss Mariposa uit Melbourne naar San Francisco, vanwaar per trein naar Jackson (Missisippi) werd doorgereisd, waar zij op 8 mei aankwa¬men. Paul volgde de eerste fase van de vliegopleiding, de primary training (PT) op Sherman Field bij Fort Lea¬venworth (Kansas) op lichte kistjes, de Fairchild PT 19 A's, welke opleiding op 24 september met succes werd afgesloten.Op 1 oktober 1942 de volgende fasen: Basic- (BT) en Advanced Training (AT) resp. op Vultee BT13 A en North American Harvard te Jackson (Miss.). Paul volgde de AT voor eenmotorige vliegtuigen met bestem¬ming jachtvlieger met succes. Ondertussen trouwde hij in Jackson op 7 mei 1943 met Mary-Lou Cook, een Amerikaanse. Voorts werd hem bij KB van 6 mei 1943 het Kruis van Verdienste toegekend.Vervolgens deed hij de operationele training op Curtiss P 40's, waarbij hij tijdens een schietoefeningen-detachement in Florida in juni 1943 het scherpschuttersbrevet voor jachtvliegers behaalde.Zo nam dan Paul ook deel aan de derde en laatste grote Graduation Parade op 23 juli 1943 in het City Auditorium van Jackson. Hierbij vonden beëdigingen plaats en werden Koninklijke Onderscheidingen en brevetten uitgereikt; waarbij Paul het groot militair brevet ontving. Met de eerste groep van 19 jachtvliegers onder leiding van Majoor Maurenbrecher, welke groep be¬stemd was voor het nieuw opgerichte 120 Squadron NEI, vertrok Paul op 1 oktober 1943 naar Australië. Dit 12011 Squadron was formeel een Royal Australian Air Force Squadron, maar cdt. en alle vliegers waren Nederlanders (voornamelijk KNIL). Het Squadron was uitgerust met P-40 vliegtuigen.Na een kort detachement bij een Australische Operational Training Unit te Mildura (300 km N van Mel¬bourne), werd hij op 10 december 1943 bij het 120 Squadron NEI te Merauke (Nw. Guinea) geplaatst. Merauke was toen een onbetekenende, door Japanse bombardementen verwoeste verzameling kampongs in de onafzienbare moerassen aan Nieuw-Guinea's zuidkust. Het squadron moest daar onder uiterst primitieve omstandigheden geweldig improviseren. De offensieve dreiging van de Japanners was toen al sterk verminderd. In 1944 was de vijand duidelijk in het defensief gedrongen en van een nood¬zaak tot luchtverdediging van Merauke was nauwelijks sprake. Geleidelijk werden meer offensieve op¬drachten, zoals grondaanvallen op Japanse posities langs de zuidkust van Nieuw-Guinea en later verder westelijk, gevlogen.In september 1944 werd Paul veertien dagen gedetacheerd bij No 8 OTU, RAAF te Narromine (300 km W van Sydney) om daar gevechtsinstructie-methoden te bestuderen en om in de Australische winter/ lente wat op verhaal te komen.Intussen werden 4-mans-detachementen van het squadron telkens voor één week ingezet aan de noordkust van Nieuw-Guinea bij de RAAF op het eiland Noemfoer. Daartoe moest door de P 40's meer dan 1100 km zonder geleide over het onherbergzame terrein worden gevlogen. Eind november 1944 nam Paul, na in oktober aan zijn tweede operationele toer van 5 maanden te zijn begonnen, aan zo'n detachement deel, waarbij dive-bombing- en straling-vluchten werden gemaakt.Over de gehele Vogelkop vonden operaties plaats, tot aan Ceram en Ambon toe. Volgens de schattingen van de inlichtingendiensten bevonden zich nog 50.000 Japanners in dit gebied. De operatiedeelnemers schoten op barges en kleine schepen op de rivieren en in de baaien; op vijandelijke vliegvelden en in het bijzonder de startbanen; op opslagplaatsen; op auto's langs de weg en zij bombardeerden, in verticale duikvlucht, Japanse luchtdoelbatterijen, radarposten en peilstations; zij beschoten iedere Japanner die zich vertoonde en zich buiten zijn dekking waagde.Bij een van die operaties sneuvelde de 1e luitenant P.J. de Jager. Hij fungeerde als patrouillecommandant maar vloog op 9 december 1944 tijdens een operationele vlucht naar het eiland Banda als volgvlieger. Daar zou op jacht gegaan worden naar gesignaleerde schepen ten westen van het eiland Lontar. Plotseling was men hem kwijt zonder dat zijn voorvlieger dat had gemerkt. Na een aanval op een tweemaster-schoener werd naar de Jager gezocht en men vond zijn P 40 nabij Banda in ondiep water liggen. Vermoedelijk was hij door de luchtafweer afgeschoten. (Een ander bericht zegt dat Paul op 10 december deelnam aan een luchtaanval op Ambon, en daarbij het leven liet.) Na de oorlog hoorde men dat de Japanners hem hadden begraven. Zijn stoffelijke resten zijn na de oorlog bijgezet op de militaire begraafplaats te Ambon. Sluiten