George Klappe

George Klappe

Geboren in Apeldoorn, 27 september 1917.

Oudste zoon van Gerrit Josephus Klappe en Geziena Haasewinkel. Hij kreeg nog 2 broers, Ludo (11 april 1920 ) en Wim (30 augustus 1923) Klappe en een zusje Alie (13 mei 1927) Klappe.

George, op de foto helemaal rechts met vader, moeder, twee broers (Ludo en Wim) en zusje (Alie). (ongeveer 1933).

Gezins foto genomen in 1936, het gezin woonde toen aan de Korenstraat in het Nutsgebouw (latere pand Café Henkie Bos)

George volgt in Utrecht de opleiding tot apothekersassistent, hij slaagt hiervoor in 1938 en krijgt een mooie aanbevelingsbrief mee van apotheker Persijn, waarin hij beschreven wordt als een welwillende, ernstig werkende leerling, die van aanpakken houdt. Een betrouwbare, bereidwillige en voorkomende assistent. George gaat werken bij apotheek Romijn aan de Hoofdstraat in Apeldoorn.

Foto uit zijn tijd bij apotheek Romijn, George (links) met de andere apothekersassistentes.

George wordt als dwangarbeider naar Duitsland gevoerd. George is tegen het einde van de oorlog in een voorstad van Berlijn : Kloster Lehnin. Hij maakt daar de slag om Berlijn mee. Een paar weken ervoor heeft hij naar huis geschreven dat hij vast binnenkort thuis komt, waar ook zijn verloofde Anneke Kooi op hem wacht, ze willen trouwen. Helaas bij de slag om Berlijn wordt hij neergeschoten, terwijl hij zich met een Rode Kruisarmband op straat bevindt.

Door de toenmalige omstandigheden krijgen zijn ouders eerst later bericht van zijn overlijden. Op de kaart staat eerst ook nog een verkeerde overlijdensdatum. Later gecorrigeerd op het bidprentje. Ook in de overlijdensadvertentie staat in eerste instantie in de verwarrende dagen aan het einde van de oorlog een verkeerde overlijdensdatum.

Hieronder volgt meer informatie over de strijd die bij Lehnin gevoerd werd afkomstig van de de website van de plaats Kloster Lehnin. Onder titel: De Tweede Wereldoorlog eindigde 70 jaar geleden - ook Lehnin bleef niet gespaard voor de oorlog

Lehnin, 8 september 2015

Vanaf 1933 kwamen de aanhangers van Hitler in Lehnin steeds meer op de voorgrond. Op 30 juli 1933 werd bijvoorbeeld een ceremoniële vlaginwijding uitgevoerd bij de plaatselijke NSDAP-groep in Lehnin. Bij de Reichstag-verkiezing stemde 98,7% van de stemgerechtigden op Hitler. In de hoofdstraat was de "bruine winkel", die alle nazi-benodigdheden te bieden had.

Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog op 1 september 1939 werd een SA-stormkantoor opgericht aan de Belziger Strasse 8. Een andere maatregel was de installatie van 3 nieuwe sirenes voor akoestische waarschuwing en alarmering van de Lehnin-bevolking.

In 1942 werden de Elisabeth- en valkeniershuizen geconfisqueerd voor het Duitse Rode Kruis om er een reservehospitaal op te richten.

Omdat Berlijn een steeds onveilige locatie voor oorlogsfaciliteiten werd, nam de SS een jaar later nog meer gebouwen op het kloosterterrein in beslag, waarin het "Reich Office for Chemical Research" (Gebechem) verhuisde. Van daaruit werd de inzet van concentratiekampgevangenen in de oorlogsindustrie gecontroleerd. Op het kloosterterrein werden nog eens 7 kazernes gebouwd.

Tegelijkertijd werd in de kelder van het restaurant “Klosterhof” een schuilkelder voor 80 personen ingericht.

In 1944 verhuisde een kantoor van de Geheime Staatspolitie (Gestapo) naar 3 grote kamers in het moederhuis op het kloosterterrein. Vanwege de dreiging van het Rode Leger dat vanuit het oosten binnen marcheerde, werd het kantoor op 12 maart 1945 opgeheven; de bedienden vluchtten daar naar het westen.

Op 27 november 1944 bracht de oude arts en hoofd van het Lehniner Ziekenhuis in Gohlitzsee (later het jeugdwerkcentrum), Dr. Johannes Kreiselmaier, als verzetsstrijder

geëxecuteerd in de gevangenis van Brandenburg. In verband met de aanslag op Hitler op 20 juli 1944 werd hij gearresteerd wegens actieve betrokkenheid.

Op 1 april 1945 wordt een ziekenhuis opgericht in de Luise-Henrietten-Stift in Lehnin.

In het ziekenhuis worden 180 gewonden opgevangen.

Op 23 april 1945, rond het middaguur, marcheerden Russische troepen van het 4th Guards Panzer Army Lehnin binnen. Kort voor 14.00 uur rolde de eerste Russische tank het kloosterterrein op. Verschillende huizen aan de rand werden in brand gestoken door binnenvallende soldaten, waaronder het boswachtershuis in de toenmalige Gartenstrasse (tegenwoordig Emstaler Landstrasse), de werkplek van onze plaatselijke dichter Willibald Alexis.

Op 29 april 1945 rukken Duitse troepen van het 12e leger onder generaal Wenck op naar Lehnin en voeren ze bittere gevechten met de Sovjetsoldaten. In de slag om Lehnin kwamen 20 Duitse en 17 Sovjet soldaten om het leven, die aanvankelijk naast de straten (Kaltenhausen, richting Nahmitz / Netzen) werden begraven. De mensen die werden opgenomen in het kloosterziekenhuis en stierven aan ernstige verwondingen of dodelijke ziekten, werden begraven in een massagraf in het veld, grenzend aan de kasteeltuin op het kloosterterrein.

Vooraanstaande nazi-reuzen schieten, verdrinken of hangen zichzelf en hun families op. 7 Duitse mannen, 8 vrouwen en 8 kinderen zouden zijn overleden.

De gevechten in Lehnin eindigde op 3 mei 1945.

De plaats bleef gespaard van bommen. Maar er is een grote hongersnood.

Vanaf eind mei zal de bevoorradingssituatie in het ziekenhuis iets verbeteren; de plaatselijke zuivelfabriek produceerde kleine hoeveelheden melk; Elke week kreeg 1 brood en 250 g vlees toegewezen.

Na 122 dagen, op 24 augustus 1945, wordt het ziekenhuis weer van stroom voorzien, maar de dagelijkse stroomstoringen nemen toe.

Er zijn constant sterfgevallen als gevolg van infectieziekten zoals tuberculose en tyfus.

Na de opening van het nieuwe ziekenhuis op het kloosterterrein werd het "oude" ziekenhuis aan de Gohlitzsee gesloten en tot 1956 voortgezet als kindertehuis (daarna jeugdwerkcentrum).

Vanaf 1945 werden verschillende Lehniner-straten hernoemd omdat de vorige namen niet meer actueel waren:

- Hindenburgstrasse heette tot 1934 Hauptstrasse - nu Friedensstrasse

- Kaiser - Friedrich - Strasse werd omgedoopt tot Schulstrasse, vanaf 1950 Goethestrasse

- De Markgrafenstrasse werd omgedoopt tot Bahnhofstrasse

- Schützenstrasse (Schützenplatz was op Hirseberg) werd omgedoopt tot Lindenstrasse

- de Adolf - Hitler - Platz werd vanaf 1950 omgedoopt tot Marktplatz

Otto - Nuschke - Platz en vanaf 1993 weer marktplaats

Alleen met de grootste persoonlijke inzet van elk individu was het mogelijk om de verschrikkelijke naoorlogse periode tot op zekere hoogte te overleven, vooral omdat veel Lehnin-mannen nog niet uit gevangenschap waren teruggekeerd. Net als in andere Duitse steden en dorpen kwamen ook vluchtelingen uit het oosten in Lehnin aan. De honger en het tekort aan woningen waren navenant groot.

Het hele oosten van Duitsland, inclusief Lehnin, behoorde vanaf 1945 tot de Sovjetbezettingszone.

Bron Jürgen Back, lokale kroniekschrijver