Familie Van KlaverenJacob Willem van Klaveren werd op 25 maart 1900 te Hazerswoude geboren. In 1929 vestigde hij zich als boomkweker aan het Noordeinde te Waddinxveen. Hij was getrouwd met Maria Griffioen. Het echtpaar kreeg 6 kinderen: 5 zonen en 1 dochter. Jacob van Klaveren kwam op 21 mei 1942 om in het concentratiekamp Sachsenhausen, gemeente Oraniënburg in Duitsland.Zijn oudste zoon Jan, geboren in 1925, vertelt:‘Mijn familie is van huis uit Nederlands hervormd. Mijn vader was jarenlang ouderling en hij vertelde op de zondagsschool. Aan het eind van de dertiger jaren kregen hij en andere familieleden belangstelling voor de leer van de Jehova's Getuigen. Samen zijn ze toen tot dat genootschap toegetreden. Ook zijn broer Dirk was daarbij. Hij was rijwielhandelaar in Boskoop. Oom Dirk was getrouwd met Geertruyda van der Loo, tante Truus, die uit Waddinxveen afkomstig was, geboren aan de Noordkade, de dochter van bakker Van der Loo. Na hun huwelijk gingen zij wonen aan de Zijde, vlak bij Waddinxveen, waar het toen Puttekade heette, op de hoek van het Noordeinde. Zij hadden drie kinderen: 2 meisjes en een jongen. Ook ik was overgegaan naar de Jehova's Getuigen, evenals mijn broer Warnard. Zoals bekend rekende Hitler de Jehova's Getuigen tot de staatsgevaarlijke groepen. Zij erkennen immers geen andere macht boven zich, dan de goddelijke. Geregeld kwamen wij met de Jehova's uit andere plaatsen bij elkaar voor bijbelstudie en om brochures te verspreiden. Op zondagavond 9 november 1941 waren wij weer bijeen in het huis van oom Dirk en tante Truus in Boskoop. We waren met wel dertig personen uit Zevenhuizen, Moerkapelle, Waddinxveen en Boskoop. Ook mijn vader was erbij en m'n broer Warnard. Die avond is onze groep overvallen. Het huis was omsingeld door leden van de Sicherheitsdienst en Nederlandse politieagenten. We konden nergens heen. We zijn verraden door infiltranten, waarschijnlijk vrouwen uit Alphen aan den Rijn, die net deden of ze belangstelling hadden voor wat de Jehova's Getuigen leerden. Op vrachtauto's zijn we naar Scheveningen gebracht. Daar werden we in het 'Oranje Hotel' gevangen gezet. Warnard, die pas 15 was, is na een paar dagen al vrijgelaten. Ik was 16. Na 9 weken heb ik getekend, dat ik geen Jehova's Getuige meer wilde zijn. Toen mocht ik ook gaan. Mijn vader heb ik tijdens het luchten nog geregeld gezien. Hij wilde niet tekenen. Hij kon het niet, vanwege zijn geloof. Ook oom Dirk en tante Truus deden dat niet. Ze zijn naar Amersfoort overgebracht en via Vught naar verschillende concentratiekampen in Duitsland gedeporteerd. Dat waren vreselijke transporten. Mijn vader en oom Dirk gingen naar Sachsenhausen in Oraniënburg en tante Truus naar het vrouwenkamp Ravensbrück. Ze zijn alle drie omgekomen. Mijn vader is ziek geworden door het drinken van ongekookt water, waar hij diarree van kreeg. Op 21 mei 1942 is hij gestorven. Mijn moeder bleef met ons achter. M'n jongste broertje was 3. Zij heeft de kwekerij aan het Noordeinde voortgezet en later ik. Wij wonen daardoor nog altijd in mijn ouderlijk huis. Trouwens, de broers van mijn vader, Simon, Wim en Leendert, zijn ook vanwege hun lidmaatschap van de Jehova's Getuigen opgepakt. Simon en Leen zijn na de oorlog teruggekomen. Wim, die in Den Haag woonde, is in april 1945, dus vlak voor de bevrijding, vermoord. Hij zat ook in Sachsenhausen en werd wegens desertie opgehangen. Hij weigerde verdedigingswerken voor de Duitsers aan te leggen. Zijn vrouw, ook een Jehova's Getuige, heeft Auschwitz niet overleefd. Ook mijn oom Dirk van Klaveren en zijn vrouw Truus van der Loo zijn dus omgekomen. Hun nog jonge kinderen waren na de razzia op slag hun ouders kwijt. De oudste dochter was 12. Ze heeft alles van dichtbij meegemaakt en is ook ondervraagd. Dat was verschrikkelijk. Toch heeft ze niets gezegd. Haar zusje en broertje, die jonger waren, lagen tijdens de overval al te slapen. Die kinderen hebben een treurige jeugd gehad. Ze konden niet bij elkaar blijven. Dan werden ze hier opgevangen, dan daar. Het doet ons en ook de kinderen van oom Dirk en tante Truus goed, dat de namen van mijn vader Jacob Willem van Klaveren, inwoner van Waddinxveen en van hun moeder Geertruyda van Klaveren-van der Loo, geboren Waddinxveense, nu op het monument geschreven staan’.Dirk van Klaveren, geboren op 19 oktober 1906 te Hazerswoude, is op 26 maart 1943 in het concentratiekamp Sachsenhausen, gemeente Oraniënburg in Duitsland omgekomen. Hij was gehuwd met:Geertruyda van Klaveren-van der Loo, geboren op 2 september 1908 te Waddinxveen, is op 5 april 1942 in het concentratiekamp Ravensbrück in Duitsland omgekomen. Het echtpaar liet drie kinderen na: twee dochters en een zoon.Auteur: Hans Geel Waddinxveen Sluiten