Hendrik van Laar

Hierbij een verhaal over de opsporing van mijn oom Hendrik van Laar, geboren op 5 juli 1923 te Ruinen. Hendrik van Laar was de zoon van Egbert van Laar en Hendrikje Remken. Hij werd in de oorlog op basis van de verplichte tewerkstelling van de Duitsers naar Dortmund gestuurd.Na de oorlog keerde hij niet terug en er kwam geen officiële berichtgeving van wat er met hem was gebeurd. In 1988 zag ik op de televisie een programma over vermiste personen uit de Vietnam oorlog, waarin mensen vertellen over het zoeken van die vermisten. Ik herkende in hun verhaal de gelijkenis met de vermissing van mijn oom. Ik ben op zoek gegaan en kwam tot een verrassende ontdekking.Ik ben als oudste zoon van Jan van Laar en Berendina Zwiers opgegroeid op Armweide. Wij woonden daar met mijn grootouders. Ik ben geboren in 1947 en vernoemd naar Hendrik van Laar, waarover dit verhaal gaat.Als kind had ik een goed contact met opoe Van Laar. Zij liet mij af en toe spullen zien van Hendrik van Laar die na de oorlog waren teruggekomen. Zij vertelde over haar zoon en zijn vermissing. Zij gaf aan dat hij bij de bevrijding van Duitsland gewond was geraakt en door de geallieerden was meegenomen naar Parijs en daar was overleden en begraven.Na het programma in 1988 vatte ik het plan op met vakantie te gaan naar Frankrijk en te zoeken in Parijs naar de laatste rustplaats van mijn oom.Navraag bij mijn ouders geeft aan dat na de oorlog een oproep is gedaan via de radio naar gegevens van Hendrik van Laar. Dit gaf een reactie van iemand uit Rotterdam. Deze persoon is in Ruinen geweest en heeft verteld dat mijn oom in Parijs is overleden op 20 juni 1945. Naderhand is mijn vader en nog iemand naar Den Haag geweest en kregen zij zijn identiteitsplaatje en zijn koffer overhandigd.Ik ben begonnen met het zoeken van de persoon uit Rotterdam. De gemeente Rotterdam gaf aan dat deze persoon in 1975 was overleden. Hier dus geen aanknopingspunt.De gemeente Ruinen beschikte nog wel over de persoonskaart van Hendrik van Laar, maar de kaart bevat niet meer dan ‘met onbekende bestemming vertrokken’.Hierna heb ik een brief geschreven aan het Rode Kruis. Op basis van summiere gegevens van mijn kant kwam er een reactie waaruit bleek dat Hendrik van Laar van 31 juli 1943 tot 24 februari 1945 gewerkt heeft bij Jucho Brűckenbau te Dortmund. Aangegeven werd dat hij omstreeks 20 juni 1945 is overleden in Parijs en is begraven op het kerkhof van Solers. Voor de juiste begraafplaats werd ik verwezen naar de Oorlogsgravenstichting.Een bezoek aan Parijs en zijn graf leek op dat moment haalbaar en heb vervolgens de Oorlogsgravenstichting aangeschreven voor de juiste plaats.In september 1988 kreeg ik antwoord en dat antwoord was verrassend. Het bleek dat mijn oom op 13 oktober 1947, kort nadat ik geboren ben, is herbegraven op de begraafplaats in Leusden bij Amersfoort. De herbegraving heeft plaatsgevonden van overheidswege. Hendrik van Laar ligt begraven op de Algemene begraafplaats Rusthof bij Leusden (a.d. Doodeweg) en de grafligging luidt: vak 12, nr. 176..Navraag bij mijn ouders geeft aan dat de herbegraving niet op verzoek van de familie heeft plaatsgevonden. Zij hebben dit nooit geweten.Ik heb nog geïnformeerd bij de Oorlogsgravenstichting hoe een en ander in zijn werk is gegaan. Na enig speurwerk blijkt dat op de registratiekaart op de begraafplaats is aangegeven dat de familie onbekend was. Kennelijk is Hendrik van Laar op een gegeven moment tegelijk met de herbegraving van een andere Nederlander meegenomen vanuit Parijs naar Nederland. Aan het zoeken van de familie is geen aandacht besteed.Hoe anders had het rouwproces van mijn grootouders kunnen zijn als ze het wel geweten hadden. Wellicht dat een herbegraving in Ruinen mogelijk was geweest.Op 28 oktober 1988 heb ik samen met mijn ouders het graf van mijn oom in Leusden bezocht. Bij een paaltje van het Koninkrijk der Nederlanden, met daarop zijn naam, geboortedatum en overlijdensdatum, ligt hij begraven. Naast hem en rond hem liggen oorlogsslachtoffers van allerlei nationaliteiten, Amerikanen, Engelsen, Australiërs etc.. Wellicht van hen nog meer met familieleden ergens ter wereld die niet weten dat hun naaste hier is begraven. Vooraan bij de ingang van de begraafplaats is een ereveld waar Russische soldaten liggen begraven. Indrukwekkend om te zien.Het opsporen van het graf van mijn oom heeft mij veel voldoening gegeven. Hoewel te laat, heeft er toch een afsluiting kunnen plaatsvinden van de trieste geschiedenis van een jonge man, die op 22 jarige leeftijd, onvrijwillig de oorlog werd ingetrokken en die, zonder dat iemand dat wist terugkeerde naar Nederland. Helaas niet naar Ruinen.Ruinen, januari 2003 Sluiten