Amsterdam 15 november 1902 - Krommenie 1 mei 1943Johan van Lemmeren 1902-1943 Johannes Antonius van Lemmeren, blikslager uit Krommenie, woonachtig aan de Militaireweg 81 te Krommenie. Tijdens de april mei-staking van 1943 werden aan de Blikfabriek Verblifa in Krommenie enige arbeiders gearresteerd. De aanleiding tot de staking was de bekendmaking op 29 april 1943, dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 zich vrijwillig moesten melden voor krijgsgevangenschap. De volgende dag 1 mei 1943 aan het einde van de ochtend verschijnt er een overvalwagen in het dorp. Er wordt gericht gezocht naar twaalf stakers.Burgemeester Jongsma, politie-agent en overtuigd NSB-er, heeft namen van de stakers aan de bezetter op moeten geven. Aanvankelijk verklaart hij die door loting te hebben gekozen. Later blijkt hij toch de directie gevraagd te hebben. Nadien valt het op dat de stakers allen ongeschoolde arbeiders zijn. Geen vakmannen als elektriciens, bankwerkers, lithografen enz.Zondag 2 mei, moesten zij in Amsterdam voor het standgerecht aan de Euterpeweg verschijnen. Het vonnis luidde: De veroordeelden zijn des middags van de 30ste april 1943 in de Vereenigde blikfabrieken te Krommenie in staking gegaan. Het Standrechtdecreet was hun bekend. Desondanks hebben zij het werk niet hervat, doch verder gestaakt. Ook hebben zij na de aanmaning het werk onmiddellijk te hervatten, in de staking volhard. Bovendien hebben zij actie gevoerd voor de stakingsbeweging. Onmiddellijk daarna werden Gerard Wiersma, Theodorus Rijkhoff, Johan van Lemmeren en Hendrik Blank doodgeschoten. De ander acht stakers werden ook ter dood veroordeeld en naar concentratiekampen verbannen Sluiten

Het Polizeistandgericht van het SS und Polizeisicherungsbereich Noord-Holland heeft den eersten Mei 1943 te Amsterdam de hierna genoemde Nederlandsche onderdanen ter dood veroordeeld:

1. Johan van Lemmeren, geboren den 15en November 1902 te Amsterdam, woonachtig te Krommenie.

2. Gerard Wiersma, geboren den 12en Februari 1905 te Amsterdam, woonachtig te Krommenie.

3. Theodorus Rijkhoff, geboren den 11en Juni 1914 te Assendelft, aldaar woonachtig.

4. Hendrik Blank, geboren den 4en November 1888 te Krommenie, aldaar woonachtig.

De veroordeelden zijn des middags van den 30sten April 1943 in de Vereenigde Blikfabrieken te Krommenie in staking gegaan. Het standrechtdecreet was hun bekend. Desondanks hebben zij het werk niet hervat, doch verder gestaakt. Ook hebben zij na de aanmaning het werk onmiddellijk te hervatten, in de staking volhard. Bovendien hebben zij actie gevoerd voor de stakingsbeweging. De vier vonnissen werden door middel van de kogel voltrokken.

Aanleiding van de bekendmaking (bron: NIOD) was de staking die plaats vond in de maanden april & mei 1943 (Meistaking 1943). Het waren een serie spontane stakingen in Nederland uit protest tegen de bekendmaking van 29 april 1943: Nederlandse militairen (300.000) moesten zich melden voor krijgsgevangenschap. De staking was een van de grootste acties tegen de Duitse bezetter in WOII.

Sluiten