Jettje Leverpoll-van der Veen

Jettje van der Veen was het tweede kind van joodse ouders. Zij had nog drie broers en een zus. In Veendam gaat ze naar de lagere school en vervolgens krijgt ze een soort handelsopleiding. Wegens ziekte van haar vader verhuist het gezin rond de eeuwwisseling naar Rotterdam. Omdat vader niet meer kan werken, moeten de kinderen geld gaan verdienen. Jettje wordt cassière bij Cohn d'Honnée, een kleine voorganger van onze huidige warenhuizen. Ze kan heel goed rekenen en mag na verloop van tijd de boekhouding doen. Tenslotte klimt ze op tot directrice en blijft in die functie tot zij op 19 januari 1922 in het huwelijk treedt met Jacob Leverpoll. Het echtpaar gaat in Utrecht wonen en krijgt een dochtertje, dat zij Rozetta (Rootje) noemen. Haar man is eigenaar van een papierhandel. In die tijd toen men plastic nog niet kende, was papier heel belangrijk. Alles, van sieraden tot suiker, werd er in verpakt. Ondanks de crisistijd gaat het de Leverpolls goed. De altijd iets zwaartillende Jettje is wat bang voor de (economische) toekomst van de papierhandel en opent daarom in 1924 te Utrecht onder de naam 'Het Lingeriehuis' zelf een zaak. Het gezin woont boven de winkel en heeft zes à zeven verkoopsters in dienst. Het gaat hen voor de wind. In 1935 doet ze de zaak over aan een firma in Rotterdam. In verband hiermee verhuist het gezin naar een huurhuis in de Nassaustraat te Utrecht, waarvan een Duitse de eigenaresse is. Na de inval van de Duitsers in mei 1940 wil zij geen joden meer in huis. Daarom vertrekt het gezin noodgedwongen naar de Willem Barendszstraat 42 aan de buitenkant van de stad.Steeds verontrustender wordt de situatie voor joodse burgers. Om daaraan te ontkomen vlucht het gezin naar Brabant en zwerft van hot naar haar. Tenslotte komen ze op een boederij in Son terecht. De ouders blijven daar achter, dochter Rootje duikt onder in Eindhoven. De boer vindt dat de mensen het te slecht bij hem hebben en laat hen op 23 maart 1944 overbrengen naar zijn getrouwde dochter in Doetinchem. Onderweg slaat het noodlot toe. De bedoeling was in Utrecht te overnachten op een gastadres. Vermoedelijk tengevolge van alle spanning overlijdt Jacob Leverpoll aan een hartstilstand. Via de illegaliteit wordt hij na identificatie begraven. Treurend om haar man komt Jettje in Doetinchem aan, waar later Rootje de onderduikplaats van haar vader mag innemen. Ten gevolge van verraad worden moeder en dochter op 10 mei 1944 gearresteerd. Beiden komen in de Scheveningse gevangenis terecht en worden van elkaar gescheiden. Na diverse verhoren wordt Jettje doorgezonden naar Westerbork, waar Rootje dan al is. Jettje moet als ex-onderduikster twee weken naar een strafbarak, waar ze aardappelen moet schillen. Eind juli 1944 volgt transport naar Bergen-Belsen. Eindeloze appèls, slechte voeding en onmenselijke leefomstandigheden putten Jettje uit. Op 10 april 1945 worden ze met 2400 andere gevangenen in veewagens op transport gesteld zonder eindbestemming. Dit transport is bekend onder 'The lost train'. Tijdens de treinstops zoekt iedereen die het kan naar iets eetbaars op de velden. Tenslotte arriveert het transport in Tröbitz, waar ze 23 april 1945 door de Russen worden bevrijd. Jettje komt met haar dochter en zes anderen in een houten keet in Schilda, niet ver van Tröbitz terecht. Daar sterft ze in de armen van Rootje. Haar begrafenis vindt ook in Schilda plaats. Op 28 augustus 1959 werd zij herbegraven te Loenen, vak E nr 540. Sluiten

Behoorde tot de zg. Austauschjuden die gevangen zaten in het concentratiekamp Bergen-Belsen. Toen de nazi's zagen dat de Engelsen wel heel dicht naderden (bevrijding 15-04-1945) werden zeer velen in treinen gestopt tussen 6 en 11 april 1945 en richting kamp Theresienstadt gestuurd. Er volgde een zwerftocht door Duitsland die eindigde in Tröbitz, waar de overlevenden op de trein op 23-4-1945 werden bevrijd door het Sovjetleger. Sluiten