Antonius Johannes Maria van Liempd

Antonius Johannes Maria van Liempd is geboren te Schijndel op 30 januari 1906. Hij was een gelovig en belijdend katholiek. Zijn bidprentje maakt melding van zijn goedheid en voorkomende handelwijze ten opzichte van zijn medemens. Vanwege zijn blijmoedigheid was hij, wat we nu zouden zeggen, een populaire man die graag gezien was in het gezelschap van zijn familie en vrienden. De heer Van Liempd was getrouwd en had een dochter.

Vanwege zijn passie voor het vliegen, meldde hij zich in 1930 aan als vrijwilliger bij het reserve personeel om opgeleid te worden tot vlieger. Op 16 maart 1932 werd hij benoemd tot sergeant-vlieger bij de Militaire Luchtvaart. In de periode 1932-1939 onderhield hij zijn vliegvaardigheid. Hierdoor kon hij bij de oorlogsdreiging in 1939 onder de wapenen geroepen worden. Sergeant-vlieger Van Liempd werd ingedeeld bij de IIIe Verkenningsgroep van het 2e Luchtvaart Regiment (Lv.R) en werd gestationeerd op het hulpvliegpark Ruigenhoek bij Noordwijkerhout.

In de vroege morgen van 10 mei 1940 was het vliegpark Ruigenhoek nog in diepe rust. De melding dat Duitse vliegtuigen het Nederlands luchtruim en daarmee de Nederlandse neutraliteit hadden geschonden, was nog niet tot het vliegpark doorgedrongen. Jachtvliegers van de 2e Jacht Vliegtuig Afdeling (Ja.VA) die door een Duits bombardement niet op Schiphol konden landen, weken uit naar het vliegpark Ruigenhoek waar zij brandstof en munitie innamen. De vliegers vertelden daar dat Nederland in oorlog was met Duitsland. Hierop werd Algemeen alarm - Starten gegeven. Alle gereedstaande toestellen moesten de lucht in.

Sergeant Van Liempd kreeg die ochtend zijn eerste opdracht. Hij moest samen met tweede luitenant-waarnemer Van Huizen het vliegveld Valkenburg en omgeving verkennen. Voor deze missie stond een vliegtuig van het type Koolhoven FK 51 klaar. Bij het opstijgen merkte vlieger Van Liempd echter dat zijn mitrailleur weigerde. Hij keerde daarom terug naar het vliegpark Ruigenhoek en stapte met zijn waarnemer over in een ander gereedstaand vliegtuig: een Fokker C V. Dit type vliegtuig, een dubbeldekker die gebruikt werd als verkenner/lichte bommenwerper, was inmiddels sterk verouderd, maar vanwege de wendbaarheid en betrouwbaarheid van de Rolls Royce-motoren zeer geliefd onder de Nederlandse vliegers. Het is voorzien van twee mitrailleurs en vier bommen van vijfentwintig kilo. Met dit vliegtuig maakte sergeant Van Liempd een goede verkenning boven het vliegveld Valkenburg. De waarnemer telde daar maar liefst 50 Duitse transportvliegtuigen type Junkers-Ju 52 en naar schatting 200 witte valschermen. Hierna maakten zij nog een verkenning boven Schiphol waar geconstateerd werd dat het eerder gemelde bombardement grote schade had aangericht. Bij terugkeer op de Ruigenhoek werd ontdekt dat het vliegtuig vanaf de grond onder vuur genomen moest zijn omdat de olieleiding defect was. Naar aanleiding van deze verkenning kregen vijf Fokkers opdracht het vliegveld Valkenburg en de daar geparkeerde Junkers te bombarderen. Van Liempd kon vanwege de lekkende olieleiding niet aan deze actie deelnemen.

De volgende dag kreeg sergeant Van Liempd een nieuwe opdracht. Hij moest samen met sergeant–waarnemer Kenemans de wegen Arnhem en Ede verkennen. Hierbij moesten zij huisje-boompje-beestje vliegen hetgeen betekent zo laag mogelijk vliegen om de observatie zo nauwkeurig mogelijk uit te kunnen voeren. Ook deze missie werd met een Fokker C V ondernomen. Helaas sloeg de motor niet direct aan waardoor vertraging ontstond. Nadat de motor gerepareerd was, werd alsnog gestart. Tijdens de vlucht bleef de motor echter kuren vertonen waardoor Kenemans en Van Liempd hun tocht uiteindelijk moesten afbreken. Zij keerden behouden terug op vliegpark Ruigenhoek.

In de vroege ochtend van 12 mei 1940 kreeg sergeant Van Liempd de opdracht om samen met eerste luitenant-waarnemer Eenkhoorn vijandelijke troepen en artilleriestellingen tussen Delft en Rotterdam te bombarderen. Onder bescherming van drie Nederlandse jachtvliegtuigen werd deze opdracht uitgevoerd.

Diezelfde dag werden vrijwilligers gevraagd voor een gevaarvolle opdracht. De toestand aan het Grebbefront was zodanig verslechterd dat dringend verzocht werd alle beschikbare toestellen in te zetten om vijandelijke stellingen en troepen ten westen van Wageningen aan te vallen om zo de oprukkende troepen voor de Grebbeberg tot staan te brengen. Op de Ruigenhoek waren hiervoor drie toestellen beschikbaar. Sergeant Van Liempd was een van de eersten die zich meldde voor deze opdracht. Samen met luitenant-waarnemer Vrins bemandde hij wederom een Fokker C V. Rond halfzeven die avond stegen drie Fokkers op van het vliegpark Ruigenhoek. Ditmaal moest de missie zonder bescherming van eigen jachtvliegtuigen worden uitgevoerd hetgeen de vliegtuigen vlak bij het doel noodlottig werd. Laag vliegend en in wijd escadrilleverband, bereikten de toestellen bij Vreeswijk de rivier de Lek die in oostelijke richting gevolgd werd. Ter hoogte van Culemborg werden de toestellen vanaf de grond beschoten, maar konden zonder schade hun vlucht vervolgen. Bij het naderen van de Grebbelinie maakten de toestellen hoogte waardoor zij een goed zicht kregen op het oorlogsfront. Overal brandde en rookte het. Bij het naderen van het doel dook plotseling van achteren met ratelende mitrailleurs een groep Duitse jachtvliegtuigen: Me’s 109 op. De Nederlandse vliegers verbraken het verband en gingen ieder een eigen richting op. Zig zag omlaag vliegend probeerden zij aan de Duitse jagers te ontkomen. Hierbij bracht de wendbaarheid van het toestel uitkomst. Toch kon slechts 1 Nederlands vliegtuig ontsnappen en terugkeren op vliegpark Ruigenhoek. De twee andere toestellen werden beschadigd en moesten een noodlanding maken. 1 toestel kwam veilig achter de Nederlandse linie terecht.

Het vliegtuig van sergeant Van Liempd en luitenant Vrins moest achter de Duitse linie landen. Koelbloedig en met grote stuurmanskunst zette sergeant Van Liempd het toestel aan de grond. Duitse infanteristen naderden het vliegtuig en Van Liempd kwam met opgestoken armen ten teken dat hij zich overgaf te voorschijn. Toch werd hij doodgeschoten. Luitenant Vrins hield zich verborgen en werd later krijgsgevangen gemaakt.

Na de strijd werd het lichaam van sergeant Van Liempd overgebracht naar het Grebbekerkhof en bijgezet in het Hollandse graf 4 nummer 45. Daar rust hij nog steeds. Nog tijdens de oorlog liet zijn weduwe steen plaatsen.

In 1946 werd sergeant-vlieger Van Liempd postuum onderscheiden met de op een na hoogste militaire dapperheidsonderscheiding de Bronzen Leeuw. De medaille en bijbehorende oorkonde werden door Prins Bernhard uitgereikt aan zijn weduwe tijdens een speciale ceremonie op het Grebbekerkhof op 14 mei 1946. Ook zijn dochter was daarbij aanwezig. Sindsdien woont zij de dodenherdenking bij op het Militair ereveld Grebbeberg.

Sluiten

Sergeant Antonius van Liempd was van beroep Kantoorbediende had zich in 1930 vrijwillig aangemeld als aspirant vlieger bij de luchtvaartafdeling van het leger. Als vrijwillige landstormer bekwaamde hij zich in het vliegen met de Fokker CV. Hij werd in1932 benoemd tot sergeant vlieger. Hij werd opgeleid werden met financiële ondersteuning uit het Luchtverdedigingsfonds. Daarna onderhield hij zijn vliegvaardigheid op regelmatige basis tot 1939 en kon daarom als vrijwilliger toch gemobiliseerd worden. Hij werd ingedeeld bij het 2e Luchtvaart Regiment van het Veldleger en voerde tussen 10 en 12 mei 1940 diverse missies uit met zijn Fokker CV, een licht bewapend verkenningsvliegtuig. Sommige daarvan waren zeer succesvol. In de vroege avond van 12 mei 1940 worden op de vliegbasis Ruigenhoek vrijwillgers gevraagd voor een missie naar de Grebbeberg. Luchtsteun was daar zeer hard nodig om de oprukkende Duitse troepen west van Wageningen tot stoppen te brengen. Van Liempd meldde zich uiteraard aan. De missie viel ten prooi aan het Duitse luchtoverwicht. Het toestel van Van Liempd werd beschoten en daarom gedwongen tot een noodlanding. Helaas landde hij aan de Duitse zijde van het front. Alhoewel hij met zijn handen omhoog uit zijn toestel stapte, werd hij direct onder vuur genomen en dodelijk getroffen. Zijn lichaam werd later op 17 mei 1940 gevonden in een Duitse verbandpost in de Maria Hoeve aan de Haarweg. Hij werd op de Grebbeberg begraven en gold tot 8 december 1940 als onbekende soldaat. Sergeant Van Liempd ligt nu op het ereveld begraven op rij 4, nummer 45. Hij is postuum onderscheiden met de Bronzen Leeuw. Deze op een na hoogste dapperheidsonderscheiding is op 14 mei 1946, hier op de Grebbeberg door Prins Bernhard aan de weduwe Van Liempd uitgereikt. Sluiten